Cây bảy lá một hoa là gì mà đắt đỏ đến vậy?

vnrcraw6 · 08:20:40

Trong thế giới dược liệu, có những cái tên nghe như trong truyện cổ tích nhưng lại được săn lùng đến từng củ rễ - một trong số đó là Bảy lá một hoa, còn gọi là Thất diệp nhất chi hoa, hay Tảo hưu theo y học cổ truyền. Vậy cây này là gì, có công dụng gì, giá cả ra sao và vì sao lại quý hiếm đến thế? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu một cách dễ dàng nhất.

Cây bảy lá một hoa là gì?

Bảy lá một hoa, tên khoa học là Paris vietnamensis, là một loại cây thảo sống lâu năm, cao chưa tới 1 mét, thuộc họ Trilliaceae. Đặc điểm nhận dạng đúng như tên gọi: cây thường mọc ra một cụm lá gồm 7 chiếc lá xếp vòng trên thân, ở giữa là một bông hoa đơn độc - đó cũng là lý do người xưa gọi là “bảy lá một hoa”.

Loài cây này thường mọc ở các vùng núi cao, mát mẻ ở miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên nước ta. Tuy nhiên, do bị khai thác quá mức trong thời gian dài, cây này hiện rất khó tìm trong tự nhiên và đang được đưa vào danh sách bảo tồn.

Công dụng chữa bệnh của bảy lá một hoa

Thân rễ là bộ phận được dùng làm thuốc, có thể dùng tươi hoặc phơi khô. Theo y học cổ truyền, cây có vị đắng, hơi cay, tính mát, hơi độc. Tác dụng chủ yếu là:

Giải độc, tiêu viêm: được dùng để chữa nhọt, sưng vú, viêm phổi, rắn cắn.
Hỗ trợ điều trị ung thư, đặc biệt ung thư phổi (phối hợp với các dược liệu khác).
Giảm sốt, chữa ho lâu ngày, hen suyễn, sốt rét.
Cầm máu, tăng lực co bóp tim, trị co giật ở trẻ em.
Kháng khuẩn, chống đột biến gen, nhờ các hoạt chất saponin trong rễ cây.

Các nghiên cứu khoa học hiện đại cũng tìm thấy nhiều hợp chất quý hiếm trong cây như diosgenin, gracillin, paris saponin D, H... Nhiều chất này có khả năng chống ung thư, kháng viêm, hỗ trợ miễn dịch và tăng sức đề kháng.

Vì sao cây bảy lá một hoa lại đắt?

Hiện nay, giá của cây bảy lá một hoa khô dao động rất lớn tùy chất lượng, độ tuổi, và nguồn gốc. 1kg thân rễ khô có thể được bán từ vài triệu đến hơn 20 triệu đồng/kg, thậm chí cao hơn nếu là cây già, khai thác từ rừng tự nhiên. Có ba lý do chính khiến giá của cây này cao ngất ngưởng:

Hiếm và khó trồng: Cây mọc chậm, nhân giống khó (mỗi cây chỉ có một hoa, một ít hạt), dễ bị thối rễ nếu trồng sai cách. Việc trồng cần điều kiện đặc biệt - khí hậu mát, ẩm, đất thoát nước tốt và phải trồng dưới bóng râm.

Thu hoạch lâu: Phải mất vài năm cây mới cho thu hoạch thân rễ có giá trị. Điều này khiến việc trồng theo hướng thương mại chưa thể đáp ứng nhu cầu thị trường.

Nhiều người tin là “thuốc quý”: Dù công dụng vẫn đang được nghiên cứu thêm, nhiều người vẫn tin vào tác dụng chữa ung thư, chống độc, tăng cường sức khỏe. Điều này khiến nhu cầu luôn cao, nhất là ở Trung Quốc - nơi người ta coi đây là “nhân sâm của rừng sâu”.

Có nên dùng bảy lá một hoa?

Bảy lá một hoa – Thất diệp nhất chi hoa là một vị thuốc quý hiếm, vừa mang vẻ đẹp lạ lùng vừa chứa đựng nhiều hoạt chất có giá trị y học. Chính vì sự khan hiếm trong tự nhiên, khó nhân giống và niềm tin mạnh mẽ về công dụng chữa bệnh, cây này ngày càng trở nên đắt đỏ. Dù vậy, cần có cái nhìn thận trọng, không nên dùng tùy tiện để tránh rủi ro cho sức khỏe.

Điều đó có nghĩa người dân không nên tự ý sử dụng, đặc biệt khi chưa rõ liều lượng và tình trạng sức khỏe. Bởi cây có tính độc nhẹ, nếu dùng sai có thể gây ngộ độc. Những người thuộc dạng “hư hàn” (cơ địa lạnh, yếu) được khuyến cáo tránh dùng.

Hiện tại, cây vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và bảo tồn. Nếu muốn sử dụng, bạn nên tìm sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và có sự hướng dẫn của bác sĩ Đông y có chuyên môn.