Chỉ có thể nói là ‘ảo thật đấy!’. Một phụ huynh tại Cam Túc (Trung Quốc) vừa được minh oan sau gần hai năm khiếu kiện, sau khi bị tạm giữ hành chính chỉ vì đăng video bày tỏ nghi ngờ về chất lượng đồng phục học sinh.
Anh Đặng Kiến Quốc, 34 tuổi, sống ở huyện Ninh, thành phố Khánh Dương, cho biết luôn quan tâm sức khỏe con. Sau khai giảng mùa thu 2023, con trai anh (tiểu học) mang về bộ đồng phục do trường phát. Quốc nhận thấy thành phần và chất lượng vải trên nhãn “có vấn đề”. Liên hệ nhiều bên để làm rõ nhưng không kết quả, ngày 1/12/2023 anh đăng video nêu nghi vấn về chất lượng, độ an toàn của đồng phục và đặt câu hỏi “ai quản lý, giám sát tình trạng hỗn loạn của thị trường đồng phục học sinh”. Video thu hút 149.000 lượt xem. Vài ngày sau, Cục Quản lý thị trường huyện Ninh gửi báo cáo kiểm tra, song anh không tán thành. Anh tiếp tục đăng video thứ hai với tiêu đề “đồng phục học sinh có vấn đề vẫn chưa được thu hồi”, đạt 102.000 lượt xem.
Nhưng vào ngày 8/12/2023, xưởng may Triệu Xuân (huyện Ninh) là đơn vị sản xuất bộ đồng phục đã viện dẫn việc một đơn hàng trị giá một triệu nhân dân tệ bị hủy sau các video của anh và nộp đơn tố cáo lên Cục Công an huyện Ninh, đề nghị điều tra Quốc về hành vi “gây rối trật tự công cộng” hoặc xử phạt hành chính vì “tung tin đồn thất thiệt”. Ngày 13/12/2023, Đội An ninh mạng thuộc Cục Công an huyện Ninh ra quyết định xử phạt hành chính: tạm giữ Quốc 7 ngày với tội danh “gây rối trật tự công cộng”.
(Bộ đồng phục tiểu học của con trai Đặng Kiến Quốc. Ảnh: Jimu.)
Sau khi hết thời hạn tạm giữ, Quốc khiếu nại nhưng không thành. Anh khởi kiện chính quyền huyện Ninh và Cục Công an huyện Ninh tại TAND huyện Khánh Thành. Ngày 11/7/2024, tòa bác đơn của anh.
Theo phán quyết, đồng phục học sinh mùa thu được dán nhãn là 100% polyester, nhưng kết quả kiểm tra cho thấy 94,9% polyester và 5,1% spandex, thành phần ghi trên nhãn có sự khác biệt với kết quả kiểm tra. Đồng thời, Trung tâm Kiểm định Đo lường Chất lượng thành phố Khánh Dương đã tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên đồng phục học sinh mùa hè và phát hiện chúng chứa 31,8% cotton và 68,2% polyester, vi phạm tiêu chuẩn quốc gia về hàm lượng cotton của đồng phục học sinh mùa hè không được thấp hơn 35%.
Tòa án huyện Khánh Thành cho rằng đồng phục học sinh do xưởng may Triệu Xuân sản xuất có vấn đề về chất lượng, quyền lợi của học sinh cần được bảo vệ theo pháp luật, hành động bảo vệ quyền lợi của Quốc nên được ủng hộ, nhưng yêu cầu của anh cần thông qua các biện pháp thích hợp và hợp pháp, thay vì đăng tải các video nghi vấn lên mạng xã hội.
Không đồng tình phán quyết này, Quốc kháng cáo lên TAND trung cấp Khánh Dương. Tòa phán quyết rằng quyết định xử phạt hành chính của Cục Công an huyện Ninh đã vi phạm quy trình tố tụng và không đủ chứng cứ để xác minh sự việc, cần phải được hủy bỏ. Do quyết định tạm giữ đã được thi hành xong nên không cần hủy bỏ nữa.
Tòa án xác định quyết định tạm giữ hành chính của Cục Công an huyện Ninh là vi phạm pháp luật và yêu cầu Cục Công an huyện Ninh bồi thường cho Quốc 3.237,08 nhân dân tệ (gần 12 triệu đồng).
Quốc cho biết sau thời gian bị tạm giữ, anh đối mặt “cú sốc kép”: thất nghiệp, ly hôn và được chẩn đoán trầm cảm; nhiều người xung quanh nhìn anh với ánh mắt hoài nghi. Dù thắng ở cấp phúc thẩm, anh lo ngại “vết nhơ” vẫn còn nếu quyết định xử phạt không bị hủy bỏ.
(Ảnh minh hoa.)
Vụ việc gây tranh cãi khi được báo chí đưa tin. Quốc tiếp tục kháng cáo lên Tòa cấp cao tỉnh Cam Túc, yêu cầu hủy bỏ quyết định xử phạt hành chính. Tháng 8/2025, chính quyền huyện Ninh lập tổ công tác đặc biệt để điều tra, xác minh toàn diện. Ngày 20/8, Quốc nhập khoa tâm thần Bệnh viện Nhân dân Khánh Dương, được chẩn đoán “trầm cảm nặng kèm triệu chứng loạn thần”, xuất viện 1/9. Một ngày sau, Cục Công an huyện Ninh hủy bỏ quyết định xử phạt hành chính theo Luật Xử lý Vi phạm hành chính; một lãnh đạo cơ quan này công khai xin lỗi, thừa nhận cách xử lý trước đây “không thỏa đáng”. Quốc chấp nhận lời xin lỗi và nhận hơn 3.000 nhân dân tệ bồi thường cho bảy ngày tạm giữ.
Theo một giáo sư luật của Đại học Sư phạm Hoa Đông, việc hủy bỏ quyết định xử phạt thể hiện thiện chí sửa sai và tuân thủ Luật Xử lý Vi phạm hành chính, trong đó công dân, pháp nhân có quyền khiếu nại, cơ quan hành chính phải chủ động sửa chữa sai sót nếu phát hiện.
Quốc nói sau “một năm tám tháng”, vết nhơ đã được rửa sạch; mục tiêu tiếp theo là điều trị bệnh, tìm việc và sống tích cực hơn. Anh cũng cho biết xưởng may liên quan đã gây tổn hại danh dự và tinh thần, nên đã nộp đơn kiện dân sự; tòa địa phương đã thụ lý nhưng chưa có tiến triển. Ngày 7/9, chính quyền huyện Ninh thông tin sẽ công khai chi tiết sau khi kết thúc điều tra; Ủy ban kiểm tra kỷ luật sẽ xử lý những người liên quan nếu phát hiện sai phạm.
Anh Đặng Kiến Quốc, 34 tuổi, sống ở huyện Ninh, thành phố Khánh Dương, cho biết luôn quan tâm sức khỏe con. Sau khai giảng mùa thu 2023, con trai anh (tiểu học) mang về bộ đồng phục do trường phát. Quốc nhận thấy thành phần và chất lượng vải trên nhãn “có vấn đề”. Liên hệ nhiều bên để làm rõ nhưng không kết quả, ngày 1/12/2023 anh đăng video nêu nghi vấn về chất lượng, độ an toàn của đồng phục và đặt câu hỏi “ai quản lý, giám sát tình trạng hỗn loạn của thị trường đồng phục học sinh”. Video thu hút 149.000 lượt xem. Vài ngày sau, Cục Quản lý thị trường huyện Ninh gửi báo cáo kiểm tra, song anh không tán thành. Anh tiếp tục đăng video thứ hai với tiêu đề “đồng phục học sinh có vấn đề vẫn chưa được thu hồi”, đạt 102.000 lượt xem.
Nhưng vào ngày 8/12/2023, xưởng may Triệu Xuân (huyện Ninh) là đơn vị sản xuất bộ đồng phục đã viện dẫn việc một đơn hàng trị giá một triệu nhân dân tệ bị hủy sau các video của anh và nộp đơn tố cáo lên Cục Công an huyện Ninh, đề nghị điều tra Quốc về hành vi “gây rối trật tự công cộng” hoặc xử phạt hành chính vì “tung tin đồn thất thiệt”. Ngày 13/12/2023, Đội An ninh mạng thuộc Cục Công an huyện Ninh ra quyết định xử phạt hành chính: tạm giữ Quốc 7 ngày với tội danh “gây rối trật tự công cộng”.

(Bộ đồng phục tiểu học của con trai Đặng Kiến Quốc. Ảnh: Jimu.)
Sau khi hết thời hạn tạm giữ, Quốc khiếu nại nhưng không thành. Anh khởi kiện chính quyền huyện Ninh và Cục Công an huyện Ninh tại TAND huyện Khánh Thành. Ngày 11/7/2024, tòa bác đơn của anh.
Theo phán quyết, đồng phục học sinh mùa thu được dán nhãn là 100% polyester, nhưng kết quả kiểm tra cho thấy 94,9% polyester và 5,1% spandex, thành phần ghi trên nhãn có sự khác biệt với kết quả kiểm tra. Đồng thời, Trung tâm Kiểm định Đo lường Chất lượng thành phố Khánh Dương đã tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên đồng phục học sinh mùa hè và phát hiện chúng chứa 31,8% cotton và 68,2% polyester, vi phạm tiêu chuẩn quốc gia về hàm lượng cotton của đồng phục học sinh mùa hè không được thấp hơn 35%.
Tòa án huyện Khánh Thành cho rằng đồng phục học sinh do xưởng may Triệu Xuân sản xuất có vấn đề về chất lượng, quyền lợi của học sinh cần được bảo vệ theo pháp luật, hành động bảo vệ quyền lợi của Quốc nên được ủng hộ, nhưng yêu cầu của anh cần thông qua các biện pháp thích hợp và hợp pháp, thay vì đăng tải các video nghi vấn lên mạng xã hội.
Không đồng tình phán quyết này, Quốc kháng cáo lên TAND trung cấp Khánh Dương. Tòa phán quyết rằng quyết định xử phạt hành chính của Cục Công an huyện Ninh đã vi phạm quy trình tố tụng và không đủ chứng cứ để xác minh sự việc, cần phải được hủy bỏ. Do quyết định tạm giữ đã được thi hành xong nên không cần hủy bỏ nữa.
Tòa án xác định quyết định tạm giữ hành chính của Cục Công an huyện Ninh là vi phạm pháp luật và yêu cầu Cục Công an huyện Ninh bồi thường cho Quốc 3.237,08 nhân dân tệ (gần 12 triệu đồng).
Quốc cho biết sau thời gian bị tạm giữ, anh đối mặt “cú sốc kép”: thất nghiệp, ly hôn và được chẩn đoán trầm cảm; nhiều người xung quanh nhìn anh với ánh mắt hoài nghi. Dù thắng ở cấp phúc thẩm, anh lo ngại “vết nhơ” vẫn còn nếu quyết định xử phạt không bị hủy bỏ.

(Ảnh minh hoa.)
Vụ việc gây tranh cãi khi được báo chí đưa tin. Quốc tiếp tục kháng cáo lên Tòa cấp cao tỉnh Cam Túc, yêu cầu hủy bỏ quyết định xử phạt hành chính. Tháng 8/2025, chính quyền huyện Ninh lập tổ công tác đặc biệt để điều tra, xác minh toàn diện. Ngày 20/8, Quốc nhập khoa tâm thần Bệnh viện Nhân dân Khánh Dương, được chẩn đoán “trầm cảm nặng kèm triệu chứng loạn thần”, xuất viện 1/9. Một ngày sau, Cục Công an huyện Ninh hủy bỏ quyết định xử phạt hành chính theo Luật Xử lý Vi phạm hành chính; một lãnh đạo cơ quan này công khai xin lỗi, thừa nhận cách xử lý trước đây “không thỏa đáng”. Quốc chấp nhận lời xin lỗi và nhận hơn 3.000 nhân dân tệ bồi thường cho bảy ngày tạm giữ.
Theo một giáo sư luật của Đại học Sư phạm Hoa Đông, việc hủy bỏ quyết định xử phạt thể hiện thiện chí sửa sai và tuân thủ Luật Xử lý Vi phạm hành chính, trong đó công dân, pháp nhân có quyền khiếu nại, cơ quan hành chính phải chủ động sửa chữa sai sót nếu phát hiện.
Quốc nói sau “một năm tám tháng”, vết nhơ đã được rửa sạch; mục tiêu tiếp theo là điều trị bệnh, tìm việc và sống tích cực hơn. Anh cũng cho biết xưởng may liên quan đã gây tổn hại danh dự và tinh thần, nên đã nộp đơn kiện dân sự; tòa địa phương đã thụ lý nhưng chưa có tiến triển. Ngày 7/9, chính quyền huyện Ninh thông tin sẽ công khai chi tiết sau khi kết thúc điều tra; Ủy ban kiểm tra kỷ luật sẽ xử lý những người liên quan nếu phát hiện sai phạm.