Đoạn Video
Ảnh
Cao Tùng
Thành viên nổi tiếng
Khoảng cách lương hưu toàn cầu hiện đang là một vấn đề lớn, ước tính lên tới 51 nghìn tỷ đô la Mỹ. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi năm, thế giới cần tiết kiệm thêm 1 nghìn tỷ đô la trong suốt 40 năm tới để đảm bảo an sinh cho người già. Đặc biệt, thế hệ trẻ, bao gồm cả những người sinh sau năm 1995 (Gen Z), cần bắt đầu nghĩ đến việc tiết kiệm sớm để chuẩn bị cho tương lai.
Trong bối cảnh lãi suất thấp, kiến thức tài chính trở thành yếu tố then chốt giúp thế hệ trẻ vượt qua lạm phát và tích lũy đủ tiền cho tuổi hưu. Các chuyên gia gợi ý áp dụng “tỷ lệ bốn-sáu”: 60% tài sản đầu tư vào cổ phiếu và 40% vào các sản phẩm thu nhập cố định như trái phiếu. Cách phân bổ này giúp cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận, đồng thời đảm bảo nguồn vốn tăng trưởng bền vững.
Thách thức lương hưu toàn cầu
Theo “Báo cáo Hưu trí Toàn cầu Allianz 2025”, khoảng cách tiết kiệm hưu trí đang là một trong những vấn đề kinh tế nan giải nhất hiện nay. Dân số già hóa, lực lượng lao động giảm sút và môi trường lãi suất thấp đang tạo ra áp lực lớn lên hệ thống lương hưu truyền thống, vốn dựa trên nguyên tắc người đi làm đóng góp để trả cho người đã nghỉ hưu.
Dân số toàn cầu trên 65 tuổi, theo Liên Hợp Quốc, dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi, từ 857 triệu người năm 2025 lên 1,578 tỷ người vào năm 2050. Tỷ lệ phụ thuộc (số người già phụ thuộc vào người trong độ tuổi lao động) cũng sẽ tăng mạnh, đặc biệt ở các thị trường mới nổi như Hồng Kông, Đài Loan và Ả Rập Xê Út, nơi con số này có thể tăng gấp ba trong 25 năm tới. Tại Trung Quốc, theo số liệu từ Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện ngày 17/1/2025, dân số trên 60 tuổi đã vượt mốc 310 triệu người vào cuối năm 2024, chiếm 22% tổng dân số, trong khi người trên 65 tuổi đạt 220 triệu, chiếm 15,6%.
Những quốc gia có dân số già hóa nghiêm trọng như Nhật Bản, Hy Lạp hay Ý đang chịu áp lực tài chính nặng nề khi chi tiêu công cho lương hưu chiếm tỷ trọng lớn trong GDP. Dù một số nơi tạm thời giảm bớt gánh nặng nhờ dòng người nhập cư, đây không phải giải pháp lâu dài do sự bất ổn định của nguồn lao động này.
Chuyển đổi hệ thống lương hưu
Zheng Bingwen, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu An sinh Xã hội Thế giới thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng cần chuyển đổi hệ thống lương hưu từ mô hình dựa trên nợ (người lao động hiện tại trả cho người nghỉ hưu) sang mô hình dựa trên tài sản (tích lũy tài sản cá nhân). Hiện tại, hệ thống truyền thống tạo ra khoản “nợ ngầm” khổng lồ, có thể tương đương một đến ba năm GDP của nhiều quốc gia. Nếu chuyển sang mô hình dựa trên tài sản, những khoản nợ này sẽ trở thành chi phí chuyển đổi, nhưng điều kiện để thực hiện mô hình mới đang dần hình thành.
Gen Z cần làm gì?
Trước khoảng cách 51 nghìn tỷ đô la, câu hỏi đặt ra là: “Nếu người trẻ không muốn đóng góp cho lương hưu của thế hệ trước thì sao?” Tại Diễn đàn Boao Châu Á 2025 ngày 25/3, Guo Shuqing, cựu Chủ tịch Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc, nhấn mạnh: “Hãy nghĩ dài hạn, không chỉ nhìn vào hiện tại.”
Với Gen Z, việc tiết kiệm sớm là vô cùng cần thiết. Ví dụ, trong khu vực đồng euro, để đạt mức tài sản tương đương thế hệ bùng nổ trẻ em (Baby Boomers), Gen Z cần tích lũy tài sản bằng 455% thu nhập khả dụng suốt đời làm việc, so với 567% của thế hệ trước. Với lợi nhuận danh mục đầu tư 3,5% mỗi năm và tỷ lệ tiết kiệm 10%, họ vẫn cần tăng tỷ lệ tiết kiệm lên 12,5%, tức thêm khoảng 1.990 euro mỗi năm. Nếu không hành động sớm, mức sống sau khi nghỉ hưu của họ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Tình hình tại Trung Quốc
Tại Trung Quốc, quỹ bảo hiểm hưu trí cơ bản đã có hơn 1,075 tỷ người tham gia tính đến cuối năm 2024, với tổng thu nhập vượt 6,1 nghìn tỷ nhân dân tệ, chi tiêu 5,6 nghìn tỷ và số dư 8,8 nghìn tỷ. Một khảo sát của Fidelity International và Ant Fortune cho thấy, để sống thoải mái khi về hưu, người trẻ dưới 35 tuổi cần ít nhất 1,63 triệu nhân dân tệ tiết kiệm mà không cần đầu tư. Trong đó, 22% cho rằng 1-2 triệu là đủ, nhưng cũng có 6% tin rằng cần tới 7 triệu nhân dân tệ.
Lập kế hoạch tài chính
Chen Bingzheng, chuyên gia từ Đại học Thanh Hoa, khuyến nghị người dân áp dụng “tỷ lệ bốn-sáu” trong đầu tư: 60% vào cổ phiếu, 40% vào thu nhập cố định. Ông nhấn mạnh quỹ chỉ số là lựa chọn lý tưởng cho người bình thường, với một số quỹ hàng đầu đạt lợi nhuận trên 8% mỗi năm. Trong môi trường lãi suất thấp, nếu thiếu kiến thức tài chính, Gen Z sẽ khó đảm bảo mức lương hưu đủ sống. Vì vậy, họ cần tích lũy sớm, tham gia các sản phẩm hưu trí cá nhân để duy trì chất lượng cuộc sống sau này.
Khoảng cách lương hưu không chỉ là bài toán của hôm nay mà còn là thách thức cho tương lai. Với áp lực từ dân số già và kinh tế toàn cầu, mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần chủ động chuẩn bị để không rơi vào cảnh thiếu hụt khi về già. (Sohu)
Trong bối cảnh lãi suất thấp, kiến thức tài chính trở thành yếu tố then chốt giúp thế hệ trẻ vượt qua lạm phát và tích lũy đủ tiền cho tuổi hưu. Các chuyên gia gợi ý áp dụng “tỷ lệ bốn-sáu”: 60% tài sản đầu tư vào cổ phiếu và 40% vào các sản phẩm thu nhập cố định như trái phiếu. Cách phân bổ này giúp cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận, đồng thời đảm bảo nguồn vốn tăng trưởng bền vững.
Thách thức lương hưu toàn cầu
Theo “Báo cáo Hưu trí Toàn cầu Allianz 2025”, khoảng cách tiết kiệm hưu trí đang là một trong những vấn đề kinh tế nan giải nhất hiện nay. Dân số già hóa, lực lượng lao động giảm sút và môi trường lãi suất thấp đang tạo ra áp lực lớn lên hệ thống lương hưu truyền thống, vốn dựa trên nguyên tắc người đi làm đóng góp để trả cho người đã nghỉ hưu.
Dân số toàn cầu trên 65 tuổi, theo Liên Hợp Quốc, dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi, từ 857 triệu người năm 2025 lên 1,578 tỷ người vào năm 2050. Tỷ lệ phụ thuộc (số người già phụ thuộc vào người trong độ tuổi lao động) cũng sẽ tăng mạnh, đặc biệt ở các thị trường mới nổi như Hồng Kông, Đài Loan và Ả Rập Xê Út, nơi con số này có thể tăng gấp ba trong 25 năm tới. Tại Trung Quốc, theo số liệu từ Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện ngày 17/1/2025, dân số trên 60 tuổi đã vượt mốc 310 triệu người vào cuối năm 2024, chiếm 22% tổng dân số, trong khi người trên 65 tuổi đạt 220 triệu, chiếm 15,6%.
Những quốc gia có dân số già hóa nghiêm trọng như Nhật Bản, Hy Lạp hay Ý đang chịu áp lực tài chính nặng nề khi chi tiêu công cho lương hưu chiếm tỷ trọng lớn trong GDP. Dù một số nơi tạm thời giảm bớt gánh nặng nhờ dòng người nhập cư, đây không phải giải pháp lâu dài do sự bất ổn định của nguồn lao động này.
Chuyển đổi hệ thống lương hưu
Zheng Bingwen, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu An sinh Xã hội Thế giới thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng cần chuyển đổi hệ thống lương hưu từ mô hình dựa trên nợ (người lao động hiện tại trả cho người nghỉ hưu) sang mô hình dựa trên tài sản (tích lũy tài sản cá nhân). Hiện tại, hệ thống truyền thống tạo ra khoản “nợ ngầm” khổng lồ, có thể tương đương một đến ba năm GDP của nhiều quốc gia. Nếu chuyển sang mô hình dựa trên tài sản, những khoản nợ này sẽ trở thành chi phí chuyển đổi, nhưng điều kiện để thực hiện mô hình mới đang dần hình thành.
Gen Z cần làm gì?
Trước khoảng cách 51 nghìn tỷ đô la, câu hỏi đặt ra là: “Nếu người trẻ không muốn đóng góp cho lương hưu của thế hệ trước thì sao?” Tại Diễn đàn Boao Châu Á 2025 ngày 25/3, Guo Shuqing, cựu Chủ tịch Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc, nhấn mạnh: “Hãy nghĩ dài hạn, không chỉ nhìn vào hiện tại.”
Với Gen Z, việc tiết kiệm sớm là vô cùng cần thiết. Ví dụ, trong khu vực đồng euro, để đạt mức tài sản tương đương thế hệ bùng nổ trẻ em (Baby Boomers), Gen Z cần tích lũy tài sản bằng 455% thu nhập khả dụng suốt đời làm việc, so với 567% của thế hệ trước. Với lợi nhuận danh mục đầu tư 3,5% mỗi năm và tỷ lệ tiết kiệm 10%, họ vẫn cần tăng tỷ lệ tiết kiệm lên 12,5%, tức thêm khoảng 1.990 euro mỗi năm. Nếu không hành động sớm, mức sống sau khi nghỉ hưu của họ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Tình hình tại Trung Quốc
Tại Trung Quốc, quỹ bảo hiểm hưu trí cơ bản đã có hơn 1,075 tỷ người tham gia tính đến cuối năm 2024, với tổng thu nhập vượt 6,1 nghìn tỷ nhân dân tệ, chi tiêu 5,6 nghìn tỷ và số dư 8,8 nghìn tỷ. Một khảo sát của Fidelity International và Ant Fortune cho thấy, để sống thoải mái khi về hưu, người trẻ dưới 35 tuổi cần ít nhất 1,63 triệu nhân dân tệ tiết kiệm mà không cần đầu tư. Trong đó, 22% cho rằng 1-2 triệu là đủ, nhưng cũng có 6% tin rằng cần tới 7 triệu nhân dân tệ.
Lập kế hoạch tài chính
Chen Bingzheng, chuyên gia từ Đại học Thanh Hoa, khuyến nghị người dân áp dụng “tỷ lệ bốn-sáu” trong đầu tư: 60% vào cổ phiếu, 40% vào thu nhập cố định. Ông nhấn mạnh quỹ chỉ số là lựa chọn lý tưởng cho người bình thường, với một số quỹ hàng đầu đạt lợi nhuận trên 8% mỗi năm. Trong môi trường lãi suất thấp, nếu thiếu kiến thức tài chính, Gen Z sẽ khó đảm bảo mức lương hưu đủ sống. Vì vậy, họ cần tích lũy sớm, tham gia các sản phẩm hưu trí cá nhân để duy trì chất lượng cuộc sống sau này.
Khoảng cách lương hưu không chỉ là bài toán của hôm nay mà còn là thách thức cho tương lai. Với áp lực từ dân số già và kinh tế toàn cầu, mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần chủ động chuẩn bị để không rơi vào cảnh thiếu hụt khi về già. (Sohu)
