Làm thế nào để giúp con chọn đúng ngành nghề để 4, 5 năm sau không lo thất nghiệp?

[Thanh Hải Lucky]

Câu hỏi rất thiết thực và đáng quan tâm của các bậc phụ huynh hiện nay: “Làm sao để giúp con chọn đúng ngành nghề, để 4 – 5 năm sau tốt nghiệp không lo thất nghiệp?” Dưới đây là bài viết tư vấn dành riêng cho cha mẹ – những người đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hành trình chọn ngành, chọn nghề của con.

“Một trong những quyết định sai lầm nhất thời thanh xuân của tôi là chọn ngành chỉ vì... người khác chọn mà thực ra là bố mẹ chọn”. Câu nói này không còn xa lạ với nhiều bạn trẻ sau vài năm bước chân vào giảng đường đại học.

Trong thực tế, mỗi năm có hàng chục nghìn sinh viên “học cho có”, ra trường không làm đúng ngành hoặc phải học lại từ đầu. Chọn sai ngành đang là vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cá nhân, gia đình và cả xã hội. Vậy phụ huynh nên định hướng như thế nào để con em mình chọn đúng ngành nghề để sau ra trường không phải ân hận.
Điều đầu tiên cha mẹ cần thay đổi là tránh áp đặt và trở thành người quyết định thay con. Thay vào đó, hãy đồng hành – cùng con trò chuyện, phân tích, định hướng và khơi mở năng lực, sở thích của con.
Đôi khi không phải ngành sai, mà là thái độ học sai. Nếu con học ngành mình chọn bằng đam mê, chăm chỉ, và không ngừng trau dồi kỹ năng, thì dù ngành đó không “hot” cũng có việc làm tốt.



Hiểu bản thân – nền tảng của mọi lựa chọn đúng đắn

Trước khi tìm hiểu ngành nghề, học sinh cần bắt đầu từ chính mình. Việc hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu, sở thích, giá trị sống và phong cách làm việc sẽ giúp định hướng lựa chọn phù hợp và bền vững. Theo kinh nghiệm của cá nhân tôi, nên đặt ra các câu hỏi và trả lời để tìm ra phương án tốt:

• Mình học tốt môn nào? Môn nào khiến mình hào hứng, quên cả thời gian?
• Mình muốn cuộc sống sau này như thế nào: năng động, ổn định, sáng tạo hay thiên về phục vụ cộng đồng?
• Mình thích làm việc một mình hay theo nhóm? Thích ngồi văn phòng hay thích đi lại?

Chọn ngành không chỉ vì yêu thích, mà còn cần nhìn xa hơn vào tương lai thị trường lao động. Một số ngành “hot” hôm nay có thể trở nên bão hòa 4 – 5 năm nữa.


Các bạn học sinh cần tìm hiểu:

• Xu hướng phát triển ngành nghề: Công nghệ, y tế, năng lượng xanh, dữ liệu lớn, tự động hóa, giáo dục, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, tâm lý học đang là những lĩnh vực tăng trưởng mạnh.
• Kỹ năng tương lai: Tư duy phản biện, giao tiếp, sáng tạo, khả năng thích nghi và học tập suốt đời là những kỹ năng giúp bạn "không lỗi thời".

Khi chọn ngành, nên ưu tiên:

• Ngành có tính “liên ngành” hoặc “mở”: Marketing, Công nghệ thông tin, Quản trị kinh doanh, Tâm lý học ứng dụng, Thiết kế kỹ thuật số...
• Ngành có thể học tiếp lên cao hoặc chuyển hướng nghề nghiệp linh hoạt.

Những lưu ý khi chọn trường:

• Không chỉ quan tâm đến thương hiệu mà hãy xem chương trình học, kết nối doanh nghiệp, cơ hội thực tập, kỹ năng mềm được đào tạo.
• Trường tốt là trường phù hợp với năng lực và mục tiêu của bạn.

 

[Son Luong Thanh]

quan trọng của việc chọn trường là học lực và tài chính