Đoạn Video
Ảnh
Chuyên Lão Khoa
Thành viên nổi tiếng
Ung thư phổi hiện là loại ung thư có số ca mắc và tử vong cao nhất trên toàn cầu. Theo số liệu mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới, đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư trong suốt mười năm liên tiếp. Một trong những lý do khiến căn bệnh này nguy hiểm là do nó thường không gây ra triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Chính vì vậy, phần lớn bệnh nhân chỉ được chẩn đoán khi ung thư đã tiến đến giai đoạn giữa hoặc giai đoạn cuối, khi khả năng điều trị đã giảm đáng kể.
Trong bối cảnh đó, việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời trở nên cực kỳ quan trọng. Một trong những phương pháp sàng lọc hiệu quả được khuyến nghị hiện nay là chụp CT xoắn ốc liều thấp vùng ngực. Phương pháp này giúp phát hiện các tổn thương nhỏ trong phổi ngay cả khi chưa có biểu hiện lâm sàng. Những người thuộc nhóm có nguy cơ cao nên được kiểm tra định kỳ mỗi năm một lần bằng kỹ thuật này để tăng khả năng phát hiện sớm ung thư.
Có một số yếu tố nguy cơ khiến nguy cơ mắc ung thư phổi tăng lên đáng kể. Hút thuốc lá là yếu tố nổi bật nhất. Những người hút thuốc lâu năm, đặc biệt là trên 20 gói-năm, có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp nhiều lần so với người không hút. Ngay cả khi đã bỏ thuốc từ nhiều năm trước, nguy cơ vẫn cao hơn so với người chưa từng hút thuốc. Không chỉ người trực tiếp hút mà những người hít phải khói thuốc thường xuyên trong thời gian dài cũng cần được theo dõi sức khỏe chặt chẽ.
Ngoài thuốc lá, một số yếu tố nghề nghiệp và môi trường cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tiếp xúc với các chất độc hại như amiăng, silic, berili, bụi than, khí radon hoặc sống trong môi trường ô nhiễm kéo dài đều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe phổi. Những người từng mắc các bệnh mạn tính ở phổi như phổi tắc nghẽn, xơ phổi hoặc lao phổi cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao do mô phổi đã bị tổn thương lâu dài.
Yếu tố di truyền cũng không thể bỏ qua. Nếu trong gia đình có người thân trực hệ từng mắc ung thư phổi, nguy cơ của bạn có thể tăng gần gấp đôi. Bên cạnh đó, những yếu tố trong sinh hoạt hàng ngày như tiếp xúc với khói nấu ăn thường xuyên, nhất là trong môi trường không có hút mùi tốt, cũng đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc u phổi ở phụ nữ. Những người dùng thuốc ức chế miễn dịch trong thời gian dài, thường gặp ở bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn, cũng nên được theo dõi kỹ vì hệ miễn dịch suy yếu có thể tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.
Một trong những biểu hiện thường gặp khi sàng lọc là phát hiện các nốt phổi. Tuy nhiên, không phải tất cả các nốt đều là ung thư. Đánh giá chính xác cần dựa trên kích thước, hình thái và tốc độ phát triển của nốt. Các nốt nhỏ hơn 5mm thường lành tính. Khi kích thước từ 5 đến 8mm, nguy cơ ác tính tăng dần. Các nốt lớn hơn 8mm, đặc biệt là nốt rắn có hình thái bất thường, thường được đánh giá kỹ hơn. Các đặc điểm như bờ không đều, có gai, lõm vào màng phổi, hay có đám rối mạch máu bất thường là dấu hiệu đáng lo ngại. Mật độ của nốt cũng mang ý nghĩa tiên lượng. Trong đó, nốt thủy tinh hỗn hợp có khả năng ác tính cao nhất, tiếp đến là nốt thủy tinh thuần nhất và cuối cùng là nốt đặc. Ngoài ra, thời gian nhân đôi kích thước cũng phản ánh mức độ nguy hiểm. Những nốt phát triển nhanh trong vòng 1 đến 18 tháng cần được theo dõi sát và có thể cần sinh thiết.
Trước một căn bệnh phát triển âm thầm nhưng gây tử vong cao như ung thư phổi, việc chủ động tầm soát là điều không thể lơ là. Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao, hãy chủ động khám sức khỏe định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ về việc chụp CT ngực liều thấp. Đừng chờ đến khi có triệu chứng rõ ràng mới tìm đến bác sĩ, vì khi đó cơ hội điều trị hiệu quả đã bị thu hẹp đáng kể. Phát hiện sớm chính là vũ khí quan trọng nhất để chống lại “kẻ giết người thầm lặng” này.
Trong bối cảnh đó, việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời trở nên cực kỳ quan trọng. Một trong những phương pháp sàng lọc hiệu quả được khuyến nghị hiện nay là chụp CT xoắn ốc liều thấp vùng ngực. Phương pháp này giúp phát hiện các tổn thương nhỏ trong phổi ngay cả khi chưa có biểu hiện lâm sàng. Những người thuộc nhóm có nguy cơ cao nên được kiểm tra định kỳ mỗi năm một lần bằng kỹ thuật này để tăng khả năng phát hiện sớm ung thư.
Có một số yếu tố nguy cơ khiến nguy cơ mắc ung thư phổi tăng lên đáng kể. Hút thuốc lá là yếu tố nổi bật nhất. Những người hút thuốc lâu năm, đặc biệt là trên 20 gói-năm, có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp nhiều lần so với người không hút. Ngay cả khi đã bỏ thuốc từ nhiều năm trước, nguy cơ vẫn cao hơn so với người chưa từng hút thuốc. Không chỉ người trực tiếp hút mà những người hít phải khói thuốc thường xuyên trong thời gian dài cũng cần được theo dõi sức khỏe chặt chẽ.
Ngoài thuốc lá, một số yếu tố nghề nghiệp và môi trường cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tiếp xúc với các chất độc hại như amiăng, silic, berili, bụi than, khí radon hoặc sống trong môi trường ô nhiễm kéo dài đều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe phổi. Những người từng mắc các bệnh mạn tính ở phổi như phổi tắc nghẽn, xơ phổi hoặc lao phổi cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao do mô phổi đã bị tổn thương lâu dài.
Yếu tố di truyền cũng không thể bỏ qua. Nếu trong gia đình có người thân trực hệ từng mắc ung thư phổi, nguy cơ của bạn có thể tăng gần gấp đôi. Bên cạnh đó, những yếu tố trong sinh hoạt hàng ngày như tiếp xúc với khói nấu ăn thường xuyên, nhất là trong môi trường không có hút mùi tốt, cũng đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc u phổi ở phụ nữ. Những người dùng thuốc ức chế miễn dịch trong thời gian dài, thường gặp ở bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn, cũng nên được theo dõi kỹ vì hệ miễn dịch suy yếu có thể tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.
Một trong những biểu hiện thường gặp khi sàng lọc là phát hiện các nốt phổi. Tuy nhiên, không phải tất cả các nốt đều là ung thư. Đánh giá chính xác cần dựa trên kích thước, hình thái và tốc độ phát triển của nốt. Các nốt nhỏ hơn 5mm thường lành tính. Khi kích thước từ 5 đến 8mm, nguy cơ ác tính tăng dần. Các nốt lớn hơn 8mm, đặc biệt là nốt rắn có hình thái bất thường, thường được đánh giá kỹ hơn. Các đặc điểm như bờ không đều, có gai, lõm vào màng phổi, hay có đám rối mạch máu bất thường là dấu hiệu đáng lo ngại. Mật độ của nốt cũng mang ý nghĩa tiên lượng. Trong đó, nốt thủy tinh hỗn hợp có khả năng ác tính cao nhất, tiếp đến là nốt thủy tinh thuần nhất và cuối cùng là nốt đặc. Ngoài ra, thời gian nhân đôi kích thước cũng phản ánh mức độ nguy hiểm. Những nốt phát triển nhanh trong vòng 1 đến 18 tháng cần được theo dõi sát và có thể cần sinh thiết.
Trước một căn bệnh phát triển âm thầm nhưng gây tử vong cao như ung thư phổi, việc chủ động tầm soát là điều không thể lơ là. Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao, hãy chủ động khám sức khỏe định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ về việc chụp CT ngực liều thấp. Đừng chờ đến khi có triệu chứng rõ ràng mới tìm đến bác sĩ, vì khi đó cơ hội điều trị hiệu quả đã bị thu hẹp đáng kể. Phát hiện sớm chính là vũ khí quan trọng nhất để chống lại “kẻ giết người thầm lặng” này.
