Ngộ độc khí carbon monoxide – “sát thủ thầm lặng” và cách phòng tránh

[Nguyen Duc Thanh Nguyen]

Vụ việc bốn công dân Việt Nam được phát hiện tử vong tối 3/5 tại một căn hộ ở Đào Viên, Đài Loan, đang gây rúng động dư luận. Cảnh sát địa phương nghi ngờ nguyên nhân cái chết là do ngộ độc khí carbon monoxide (CO) – loại khí không màu, không mùi nhưng cực kỳ nguy hiểm, từng được gọi là “sát thủ thầm lặng” trong nhiều tài liệu y khoa.


Vậy ngộ độc CO là gì? Vì sao nó nguy hiểm và chúng ta cần làm gì để bảo vệ mình?

Khí CO – kẻ giết người vô hình

Carbon monoxide (CO) là loại khí không màu, không mùi, không vị, sinh ra khi nhiên liệu như than, củi, gas, dầu hỏa, gỗ… cháy không hoàn toàn.


Trong không gian kín, khí CO nhanh chóng tích tụ mà không ai phát hiện ra. Khi hít phải, CO gắn với hemoglobin trong máu với ái lực mạnh gấp 200–250 lần so với oxy, khiến cơ thể không thể vận chuyển oxy đến các cơ quan, dẫn đến thiếu oxy trầm trọng, ngất xỉu và tử vong.

Nguy hiểm nhất, nạn nhân thường không nhận ra mình đang bị ngộ độc vì CO không có mùi vị cảnh báo.

Dấu hiệu nhận biết sớm ngộ độc CO

• Đau đầu, chóng mặt
• Buồn nôn, ói mửa
• Yếu cơ, mệt mỏi, khó thở
• Lú lẫn, rối loạn ý thức
• Trong trường hợp nặng, người bị ngộ độc có thể hôn mê, co giật, tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời

Điều đáng lo ngại là những triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm với cảm cúm hoặc mệt mỏi thông thường, khiến nạn nhân chủ quan, không kịp tránh nguy hiểm.

Cách phòng tránh ngộ độc CO

1. Thông gió tốt cho nhà ở, đặc biệt là phòng kín
   • Luôn mở cửa sổ khi đun nấu bằng bếp gas, bếp than, hoặc sử dụng máy sưởi dầu, sưởi gas.
   • Tuyệt đối không đốt than, củi để sưởi trong phòng kín.
2. Kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị đốt nhiên liệu thường xuyên
   • Bếp gas, lò sưởi, máy nước nóng, ống khói… cần được kiểm tra định kỳ để tránh rò rỉ.
3. Lắp đặt thiết bị báo động CO trong nhà
   • Các loại cảm biến phát hiện CO có thể cứu sống cả gia đình khi có rò rỉ khí độc.
4. Không ngủ trong xe đang nổ máy
   • Trong xe ô tô, khí thải có thể bị hút ngược vào cabin, đặc biệt khi đỗ xe trong garage kín.
5. Nếu nghi ngờ bị ngộ độc CO
   • Nhanh chóng rời khỏi khu vực, ra nơi thoáng khí.
   • Gọi cấp cứu ngay lập tức.
   • Nếu nạn nhân bất tỉnh, cần sơ cứu hô hấp nhân tạo trong khi chờ xe cứu thương.

Lời cảnh báo từ các chuyên gia

Theo WHO, hàng năm có hàng chục nghìn ca tử vong vì ngộ độc CO trên thế giới, nhiều nhất vào mùa đông. Vì vậy, mỗi gia đình cần chủ động phòng tránh để không biến tổ ấm của mình thành “bẫy tử thần”.

Vụ việc đau lòng tại Đài Loan là hồi chuông cảnh tỉnh, nhắc nhở tất cả chúng ta nâng cao ý thức phòng chống ngộ độc khí CO để bảo vệ bản thân và người thân.