Đoạn Video
Ảnh
THI NHÂN
Thành viên nổi tiếng
Hôm nay mùng Năm Tết, tôi lại trở về quê hương Nam Định và ghé thăm mộ nhà thơ Tú Xương, tức Trần Tế Xương, một nhà thơ trào phúng nổi tiếng đầu thế kỷ XX. Trần Tế Xương sống giữa cuộc đời thực nghèo túng, lận đận với khoa cử nhưng thơ ông luôn đem lại cái bất ngờ, tiếng cười đấy nhưng sâu sắc và chua cay ẩn sau.
Nhà thơ Trần Tế Xương qua đời ngày rằm tháng Chạp năm Bính Ngọ (ngày 28 tháng 1 năm 1907) sau cơn bạo bệnh, khi ông vừa trải qua khoa thi thứ tám. Lúc này nhà thơ mới 37 tuổi. Ngôi mộ ông đã được trang trọng đặt ngay bên Hồ Vỵ Xuyên bốn mùa rợp bóng cây, giữa trung tâm Thành Nam. Những người yêu mến thơ ông mỗi khi về Thành Nam đều ghé thăm mộ ông, để tưởng nhớ một nhà thơ lớn của nền văn học Việt Nam.
Xin trích một số bài thơ về Tết nổi tiếng dưới ngòi bút trào phúng của Trần Tế Xương.
Tiền bạc trong kho chửa lĩnh tiêu.
Rượu cúc nhắn đem, hàng biếng quẩy,
Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.
Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy,
Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.
Thôi thế thì thôi, đành tết khác,
Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo!
Chúc nhau trăm tuổi bạc đầu râu.
Phen này ông quyết đi buôn cối,
Thiên hạ bao nhiêu đứa giã trầu.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc giàu:
Trăm, nghìn, vạn mớ để vào đâu?
Phen này, ắt hẳn gà ăn bạc,
Đồng rụng, đồng rơi, lọ phải cầu.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc sang:
Đứa thì mua tước, đứa mua quan.
Phen này ông quyết đi buôn lọng,
Vừa bán vừa la cũng đắt hàng.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc con:
Sinh năm đẻ bảy được vuông tròn.
Phố phường chật hẹp, người đông đúc,
Bồng bế nhau lên nó ở non.
Bắt chước ai ta chúc mấy lời:
Chúc cho khắp hết ở trong đời.
Vua, quan, sĩ, thứ, người muôn nước,
Sao được cho ra cái giống người.
(Khổ thơ cuối cùng có người nói là của Trần Tế Xương, có người cho rằng do người khác bắt chước giọng thơ Tế Xương mà thêm vào.)
Bảo ai rằng “cũ”, chẳng ai nghe.
Khăn là bác nọ to tày rế,
Váy lĩnh cô kia quét sạch hè.
Công đức tu hành sư có lọng,
Xu hào rủng rỉnh, mán ngồi xe.
Chẳng phong lưu cũng ba ngày tết,
Kiết cú như ai cũng rượu chè!
Nhà thơ Trần Tế Xương qua đời ngày rằm tháng Chạp năm Bính Ngọ (ngày 28 tháng 1 năm 1907) sau cơn bạo bệnh, khi ông vừa trải qua khoa thi thứ tám. Lúc này nhà thơ mới 37 tuổi. Ngôi mộ ông đã được trang trọng đặt ngay bên Hồ Vỵ Xuyên bốn mùa rợp bóng cây, giữa trung tâm Thành Nam. Những người yêu mến thơ ông mỗi khi về Thành Nam đều ghé thăm mộ ông, để tưởng nhớ một nhà thơ lớn của nền văn học Việt Nam.
Xin trích một số bài thơ về Tết nổi tiếng dưới ngòi bút trào phúng của Trần Tế Xương.
Tết đến
Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo,Tiền bạc trong kho chửa lĩnh tiêu.
Rượu cúc nhắn đem, hàng biếng quẩy,
Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.
Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy,
Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.
Thôi thế thì thôi, đành tết khác,
Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo!
Năm mới chúc nhau
Lẳng lặng mà nghe nó chúc nhau:Chúc nhau trăm tuổi bạc đầu râu.
Phen này ông quyết đi buôn cối,
Thiên hạ bao nhiêu đứa giã trầu.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc giàu:
Trăm, nghìn, vạn mớ để vào đâu?
Phen này, ắt hẳn gà ăn bạc,
Đồng rụng, đồng rơi, lọ phải cầu.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc sang:
Đứa thì mua tước, đứa mua quan.
Phen này ông quyết đi buôn lọng,
Vừa bán vừa la cũng đắt hàng.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc con:
Sinh năm đẻ bảy được vuông tròn.
Phố phường chật hẹp, người đông đúc,
Bồng bế nhau lên nó ở non.
Bắt chước ai ta chúc mấy lời:
Chúc cho khắp hết ở trong đời.
Vua, quan, sĩ, thứ, người muôn nước,
Sao được cho ra cái giống người.
(Khổ thơ cuối cùng có người nói là của Trần Tế Xương, có người cho rằng do người khác bắt chước giọng thơ Tế Xương mà thêm vào.)
Năm mới
Chỉ bảo nhau rằng: mới với me,Bảo ai rằng “cũ”, chẳng ai nghe.
Khăn là bác nọ to tày rế,
Váy lĩnh cô kia quét sạch hè.
Công đức tu hành sư có lọng,
Xu hào rủng rỉnh, mán ngồi xe.
Chẳng phong lưu cũng ba ngày tết,
Kiết cú như ai cũng rượu chè!
