Đoạn Video
Ảnh
Trần Dương
Thành viên nổi tiếng
Không phải là những công trình như kênh đào nhân tạo hay đường sắt cao tốc từng gây chú ý, giờ đây tâm điểm đầu tư của Trung Quốc là năng lượng hạt nhân.
Gần đây, Hội đồng Nhà nước đã chính thức phê duyệt 5 dự án điện hạt nhân với 10 tổ máy tại các tỉnh thành như Chiết Giang, Quảng Tây, Quảng Đông, Sơn Đông và Phúc Kiến. Tất cả đều sử dụng công nghệ do Trung Quốc tự phát triển, với tổng vốn đầu tư vượt 200 tỷ nhân dân tệ. Thực tế, việc mở rộng ngành điện hạt nhân đã diễn ra đều đặn từ năm 2022, mỗi năm Trung Quốc đều phê duyệt từ 10 tổ máy trở lên. Tổng giá trị đầu tư được ước tính sẽ chạm ngưỡng gần 1.000 tỷ nhân dân tệ.
Hiện nay, Trung Quốc đang vận hành 58 tổ máy điện hạt nhân và xây dựng thêm 54 tổ máy khác, đưa nước này lên vị trí dẫn đầu toàn cầu về quy mô phát triển điện hạt nhân.
Những khoản đầu tư lớn như vậy không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn đặt ra câu hỏi: Ai sẽ được hưởng lợi nhiều nhất?
Hơn một thập kỷ trước, nhiều quốc gia từng e dè với điện hạt nhân vì lo ngại an toàn và môi trường. Nhưng nay, xu hướng đã đảo chiều. Từ Anh, Pháp cho đến Trung Quốc, nhiều nước đang nhanh chóng khởi động lại các dự án điện hạt nhân. Anh vừa phê duyệt địa điểm xây dựng nhà máy mới lần đầu tiên kể từ những năm 1970, Pháp có kế hoạch triển khai 14 nhà máy mới, và thậm chí ở Đức – nơi từng tuyên bố "tạm biệt điện hạt nhân" – cũng đã xuất hiện ý kiến kêu gọi xem xét lại chính sách.
Lý do chính là do khủng hoảng năng lượng toàn cầu. Các cuộc xung đột ở Ukraine và Trung Đông đã khiến chuỗi cung ứng năng lượng bị gián đoạn, giá dầu và than biến động mạnh. Trong bối cảnh đó, điện hạt nhân nổi lên như một giải pháp đảm bảo nguồn cung ổn định, lâu dài và không phụ thuộc vào thị trường quốc tế.
Thêm vào đó, Trung Quốc đang phải giải bài toán khó: vừa cần giảm phát thải carbon, vừa phải đáp ứng nhu cầu điện tăng mạnh từ các ngành công nghiệp mới như trí tuệ nhân tạo. Hiện tại, điện hạt nhân mới chỉ chiếm khoảng 4,5% tổng sản lượng điện của Trung Quốc – thấp hơn nhiều so với mức trung bình 10% ở các nước phát triển, và quá xa so với con số 64,8% của Pháp.
Chính vì vậy, điện hạt nhân đang trở lại như một chiến lược quan trọng trong kế hoạch tái cấu trúc năng lượng quốc gia. Việc này không chỉ giúp tăng cường an ninh năng lượng mà còn mở ra cơ hội đầu tư lớn.
Việc xây dựng một nhà máy điện hạt nhân có thể tiêu tốn hàng trăm tỷ nhân dân tệ. Không chỉ tạo ra nhu cầu lớn cho ngành xây dựng, các dự án này còn kéo theo sự phát triển của cả chuỗi cung ứng công nghiệp công nghệ cao. Nếu ngành điện hạt nhân Trung Quốc có thể đi ra thế giới như ngành đường sắt cao tốc từng làm được, thì đây sẽ là một cú huých lớn cho nền kinh tế.
Tính đến nay, hơn 100 tổ máy điện hạt nhân được phê duyệt đều nằm ở các tỉnh ven biển – nơi có nhu cầu sử dụng điện cao và điều kiện thuận lợi về nguồn nước làm mát. Trong đó, các tỉnh như Quảng Đông, Giang Tô, Chiết Giang, Sơn Đông, Liêu Ninh, Phúc Kiến, Quảng Tây và Hải Nam đang dẫn đầu.
Ví dụ, tại Quảng Đông – tỉnh có ngành công nghiệp phát triển mạnh – đã có nhiều nhà máy điện hạt nhân như Daya Bay, Ling’ao, Taishan, Yangjiang và Taipingling, với hơn 20 tổ máy đang hoạt động hoặc đã được duyệt xây dựng.
Không chỉ có các tỉnh ven biển, các tỉnh sâu trong nội địa như Tứ Xuyên, Thượng Hải và Hắc Long Giang cũng đóng vai trò trung tâm trong ngành sản xuất thiết bị điện hạt nhân. Công nghệ “Hoa Long Nhất” – lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ ba do Trung Quốc phát triển – được xem là niềm tự hào công nghiệp quốc gia, sánh ngang với máy bay lớn và tàu du lịch do trong nước chế tạo.
Tứ Xuyên đặc biệt nổi bật khi cung cấp 60% thiết bị điện hạt nhân cả nước và là trung tâm sản xuất thiết bị năng lượng hàng đầu nhiều năm liền. Đây cũng là nơi quy tụ hàng trăm nghìn lao động, hàng chục trường đại học và viện nghiên cứu trong lĩnh vực này.
Từ đó có thể thấy, làn sóng đầu tư vào điện hạt nhân không chỉ mang lại lợi ích cho các địa phương có nhà máy mà còn kéo theo sự phát triển của nhiều tỉnh khác có thế mạnh công nghiệp chế tạo.
Kể từ năm ngoái, các cơ quan quản lý ở Trung Quốc đã siết chặt các dự án vay vốn không đúng quy định cho xây dựng hạ tầng, tránh tạo thêm nợ ẩn. Kết quả là nhiều dự án metro bị đình hoãn, đường sắt cao tốc chậm tiến độ và một số công trình quy mô siêu lớn bị dừng lại.
Tuy nhiên, nhu cầu hạ tầng vẫn rất lớn, nhất là ở các khu vực mới nổi. Vì thế, Trung Quốc chuyển hướng đầu tư vào những hạng mục thiết yếu và mang tính chiến lược dài hạn. Trong đó, ba trụ cột đang nổi bật là: kênh đào, điện gió - điện mặt trời, và điện hạt nhân.
Các tỉnh miền trung và miền tây như An Huy, Hồ Bắc, Hà Nam đang đẩy nhanh xây dựng hệ thống kênh đào lớn với tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ. Các tỉnh phía tây như Nội Mông, Thiểm Tây, Tân Cương đang mở rộng mạnh điện gió và điện mặt trời. Trong khi đó, toàn bộ vùng ven biển đang phát triển rầm rộ điện hạt nhân.
Theo số liệu mới nhất, quý I năm nay, đầu tư vào đường thủy tăng 10,2%, công suất lắp đặt điện gió tăng 17,2% và điện mặt trời tăng đến 43,4%. Riêng điện hạt nhân, đầu tư năm ngoái đạt gần 147 tỷ nhân dân tệ – tăng 54% so với năm trước và đạt mức cao kỷ lục.
Với đà phê duyệt đều đặn hàng chục tổ máy mỗi năm, điện hạt nhân sẽ tiếp tục là tâm điểm đầu tư trong thời gian tới. Đây không chỉ là phản ứng trước bất ổn toàn cầu, mà còn là bước đi chiến lược để thúc đẩy tăng trưởng nội địa bền vững.
Gần đây, Hội đồng Nhà nước đã chính thức phê duyệt 5 dự án điện hạt nhân với 10 tổ máy tại các tỉnh thành như Chiết Giang, Quảng Tây, Quảng Đông, Sơn Đông và Phúc Kiến. Tất cả đều sử dụng công nghệ do Trung Quốc tự phát triển, với tổng vốn đầu tư vượt 200 tỷ nhân dân tệ. Thực tế, việc mở rộng ngành điện hạt nhân đã diễn ra đều đặn từ năm 2022, mỗi năm Trung Quốc đều phê duyệt từ 10 tổ máy trở lên. Tổng giá trị đầu tư được ước tính sẽ chạm ngưỡng gần 1.000 tỷ nhân dân tệ.
Hiện nay, Trung Quốc đang vận hành 58 tổ máy điện hạt nhân và xây dựng thêm 54 tổ máy khác, đưa nước này lên vị trí dẫn đầu toàn cầu về quy mô phát triển điện hạt nhân.
Những khoản đầu tư lớn như vậy không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn đặt ra câu hỏi: Ai sẽ được hưởng lợi nhiều nhất?
Tại sao Trung Quốc đẩy nhanh phát triển điện hạt nhân?
Hơn một thập kỷ trước, nhiều quốc gia từng e dè với điện hạt nhân vì lo ngại an toàn và môi trường. Nhưng nay, xu hướng đã đảo chiều. Từ Anh, Pháp cho đến Trung Quốc, nhiều nước đang nhanh chóng khởi động lại các dự án điện hạt nhân. Anh vừa phê duyệt địa điểm xây dựng nhà máy mới lần đầu tiên kể từ những năm 1970, Pháp có kế hoạch triển khai 14 nhà máy mới, và thậm chí ở Đức – nơi từng tuyên bố "tạm biệt điện hạt nhân" – cũng đã xuất hiện ý kiến kêu gọi xem xét lại chính sách.
Lý do chính là do khủng hoảng năng lượng toàn cầu. Các cuộc xung đột ở Ukraine và Trung Đông đã khiến chuỗi cung ứng năng lượng bị gián đoạn, giá dầu và than biến động mạnh. Trong bối cảnh đó, điện hạt nhân nổi lên như một giải pháp đảm bảo nguồn cung ổn định, lâu dài và không phụ thuộc vào thị trường quốc tế.
Thêm vào đó, Trung Quốc đang phải giải bài toán khó: vừa cần giảm phát thải carbon, vừa phải đáp ứng nhu cầu điện tăng mạnh từ các ngành công nghiệp mới như trí tuệ nhân tạo. Hiện tại, điện hạt nhân mới chỉ chiếm khoảng 4,5% tổng sản lượng điện của Trung Quốc – thấp hơn nhiều so với mức trung bình 10% ở các nước phát triển, và quá xa so với con số 64,8% của Pháp.
Chính vì vậy, điện hạt nhân đang trở lại như một chiến lược quan trọng trong kế hoạch tái cấu trúc năng lượng quốc gia. Việc này không chỉ giúp tăng cường an ninh năng lượng mà còn mở ra cơ hội đầu tư lớn.
Khu vực nào sẽ được hưởng lợi nhiều nhất?
Việc xây dựng một nhà máy điện hạt nhân có thể tiêu tốn hàng trăm tỷ nhân dân tệ. Không chỉ tạo ra nhu cầu lớn cho ngành xây dựng, các dự án này còn kéo theo sự phát triển của cả chuỗi cung ứng công nghiệp công nghệ cao. Nếu ngành điện hạt nhân Trung Quốc có thể đi ra thế giới như ngành đường sắt cao tốc từng làm được, thì đây sẽ là một cú huých lớn cho nền kinh tế.
Tính đến nay, hơn 100 tổ máy điện hạt nhân được phê duyệt đều nằm ở các tỉnh ven biển – nơi có nhu cầu sử dụng điện cao và điều kiện thuận lợi về nguồn nước làm mát. Trong đó, các tỉnh như Quảng Đông, Giang Tô, Chiết Giang, Sơn Đông, Liêu Ninh, Phúc Kiến, Quảng Tây và Hải Nam đang dẫn đầu.
Ví dụ, tại Quảng Đông – tỉnh có ngành công nghiệp phát triển mạnh – đã có nhiều nhà máy điện hạt nhân như Daya Bay, Ling’ao, Taishan, Yangjiang và Taipingling, với hơn 20 tổ máy đang hoạt động hoặc đã được duyệt xây dựng.
Không chỉ có các tỉnh ven biển, các tỉnh sâu trong nội địa như Tứ Xuyên, Thượng Hải và Hắc Long Giang cũng đóng vai trò trung tâm trong ngành sản xuất thiết bị điện hạt nhân. Công nghệ “Hoa Long Nhất” – lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ ba do Trung Quốc phát triển – được xem là niềm tự hào công nghiệp quốc gia, sánh ngang với máy bay lớn và tàu du lịch do trong nước chế tạo.
Tứ Xuyên đặc biệt nổi bật khi cung cấp 60% thiết bị điện hạt nhân cả nước và là trung tâm sản xuất thiết bị năng lượng hàng đầu nhiều năm liền. Đây cũng là nơi quy tụ hàng trăm nghìn lao động, hàng chục trường đại học và viện nghiên cứu trong lĩnh vực này.
Từ đó có thể thấy, làn sóng đầu tư vào điện hạt nhân không chỉ mang lại lợi ích cho các địa phương có nhà máy mà còn kéo theo sự phát triển của nhiều tỉnh khác có thế mạnh công nghiệp chế tạo.
Xu hướng mới trong xây dựng hạ tầng
Kể từ năm ngoái, các cơ quan quản lý ở Trung Quốc đã siết chặt các dự án vay vốn không đúng quy định cho xây dựng hạ tầng, tránh tạo thêm nợ ẩn. Kết quả là nhiều dự án metro bị đình hoãn, đường sắt cao tốc chậm tiến độ và một số công trình quy mô siêu lớn bị dừng lại.
Tuy nhiên, nhu cầu hạ tầng vẫn rất lớn, nhất là ở các khu vực mới nổi. Vì thế, Trung Quốc chuyển hướng đầu tư vào những hạng mục thiết yếu và mang tính chiến lược dài hạn. Trong đó, ba trụ cột đang nổi bật là: kênh đào, điện gió - điện mặt trời, và điện hạt nhân.
Các tỉnh miền trung và miền tây như An Huy, Hồ Bắc, Hà Nam đang đẩy nhanh xây dựng hệ thống kênh đào lớn với tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ. Các tỉnh phía tây như Nội Mông, Thiểm Tây, Tân Cương đang mở rộng mạnh điện gió và điện mặt trời. Trong khi đó, toàn bộ vùng ven biển đang phát triển rầm rộ điện hạt nhân.
Theo số liệu mới nhất, quý I năm nay, đầu tư vào đường thủy tăng 10,2%, công suất lắp đặt điện gió tăng 17,2% và điện mặt trời tăng đến 43,4%. Riêng điện hạt nhân, đầu tư năm ngoái đạt gần 147 tỷ nhân dân tệ – tăng 54% so với năm trước và đạt mức cao kỷ lục.
Với đà phê duyệt đều đặn hàng chục tổ máy mỗi năm, điện hạt nhân sẽ tiếp tục là tâm điểm đầu tư trong thời gian tới. Đây không chỉ là phản ứng trước bất ổn toàn cầu, mà còn là bước đi chiến lược để thúc đẩy tăng trưởng nội địa bền vững.
