Đoạn Video
Ảnh
Duke
Thành viên nổi tiếng
Dự luật được gọi là “lớn và tuyệt vời” do Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn vừa được Hạ viện Hoa Kỳ thông qua với tỷ lệ sít sao 215-214. Đây là một bước tiến quan trọng cho đảng Cộng hòa và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, người đã phải vượt qua những chia rẽ sâu sắc trong nội bộ để đạt được sự đồng thuận hiếm hoi. Tuy nhiên, hành trình đưa dự luật này đi qua Hạ viện là một minh chứng rõ nét cho cuộc đối đầu gay gắt giữa hai đảng, đồng thời phản ánh những xung đột căn bản về chính sách tài khóa và phúc lợi xã hội ở nước Mỹ hiện nay.
Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, trò chuyện với các phóng viên sau cuộc họp của Hội nghị Đảng Cộng hòa tại Hạ viện về dự luật điều chỉnh ngân sách tại Điện Capitol Hoa Kỳ vào thứ Ba, ngày 20 tháng 5 năm 2025.
Dự luật này là một gói cải cách kinh tế quy mô lớn với trọng tâm là gia hạn vĩnh viễn Đạo luật Việc làm và Giảm thuế (TCJA) mà chính quyền Trump ban hành năm 2017, đồng thời cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang nhằm kiểm soát thâm hụt ngân sách. Những thay đổi về thuế bao gồm việc tiếp tục duy trì các mức thuế thấp hơn cho cá nhân và doanh nghiệp, miễn thuế cho tiền boa và tiền làm thêm giờ, và tăng mức khấu trừ thuế cho người cao tuổi trong vòng bốn năm tới. Một điều khoản đáng chú ý khác là nâng mức khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) từ 10.000 đô lên khoảng 40.000 đô cho những người có thu nhập dưới 500.000 đô, điều này nhằm làm dịu phản ứng từ các nghị sĩ Cộng hòa đại diện cho những bang có chi phí sinh hoạt cao.
Tuy nhiên, chính những đề xuất giảm thuế này đã vấp phải sự phản đối kịch liệt từ toàn bộ đảng Dân chủ và một số nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cứng rắn về tài chính. Phe phản đối cho rằng việc gia hạn các khoản giảm thuế vốn đã từng gây tranh cãi trong TCJA 2017 sẽ tiếp tục làm lợi cho tầng lớp giàu có và các tập đoàn lớn, trong khi không giải quyết được những khó khăn kinh tế đang đè nặng lên người lao động. Họ cũng cảnh báo rằng các khoản giảm thuế này sẽ khiến ngân sách liên bang thất thu hàng nghìn tỷ đô trong những năm tới, làm trầm trọng thêm khoản nợ quốc gia hiện đã vượt 36 nghìn tỷ đô.
Để bù đắp cho các khoản giảm thuế này, dự luật đồng thời đề xuất cắt giảm sâu một số chương trình phúc lợi xã hội, đặc biệt là SNAP – Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung, thường được biết đến với tên gọi “tem phiếu thực phẩm”. SNAP là chương trình liên bang cung cấp hỗ trợ mua thực phẩm cho hàng triệu người thu nhập thấp. Dự luật đề xuất cắt giảm khoảng 20% ngân sách của chương trình này, bằng cách siết chặt các yêu cầu công việc đối với người trưởng thành khỏe mạnh không có con và chuyển một phần gánh nặng tài chính sang cho các tiểu bang.
Không chỉ SNAP, dự luật còn nhắm vào Medicaid – chương trình bảo hiểm y tế cho người nghèo – bằng cách áp dụng thêm các yêu cầu làm việc đối với người có khả năng lao động và tăng trách nhiệm chia sẻ chi phí của các bang. Các biện pháp này được xem là nỗ lực “hợp lý hóa chi tiêu” theo quan điểm của đảng Cộng hòa, nhưng lại bị đảng Dân chủ chỉ trích là hành động làm suy yếu các mạng lưới an sinh xã hội thiết yếu trong khi tiếp tục ưu ái giới giàu.
Quá trình thông qua dự luật tại Hạ viện cũng không kém phần kịch tính. Trong suốt hơn 48 giờ liên tục, các nhà lập pháp Cộng hòa làm việc để thương lượng và điều chỉnh từng chi tiết để giữ được số phiếu cần thiết, trong khi phía Dân chủ tận dụng mọi công cụ thủ tục để trì hoãn, phản đối và tranh luận. Những điểm mấu chốt gây chia rẽ nội bộ Cộng hòa bao gồm việc cắt giảm Medicaid và các khoản trợ cấp năng lượng xanh – vốn là di sản của chính quyền Biden – cũng như cách phân bổ mức khấu trừ thuế SALT giữa các bang đỏ và xanh. Cuối cùng, để đạt được đủ phiếu, các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa đã phải nhượng bộ ở cả hai đầu: đồng ý đẩy nhanh lộ trình siết Medicaid theo yêu cầu của phe bảo thủ, đồng thời tăng khấu trừ SALT để xoa dịu các nghị sĩ đến từ bang có thuế cao như New York và California.
Mặc dù đã vượt qua Hạ viện, dự luật “lớn và tuyệt vời” vẫn còn một chặng đường gian nan ở Thượng viện, nơi nhiều thượng nghị sĩ – kể cả Cộng hòa – đã tỏ ra dè dặt trước quy mô cắt giảm phúc lợi xã hội trong dự luật. Các nhà lãnh đạo Cộng hòa tại Hạ viện kêu gọi Thượng viện hạn chế chỉnh sửa để giữ nguyên tinh thần dự luật, nhưng thực tế cho thấy sự đồng thuận hoàn toàn vẫn là điều khó đạt được.
Với tham vọng vừa mở rộng chính sách thuế thân thiện với doanh nghiệp và người giàu, vừa cắt giảm mạnh tay chi tiêu cho các chương trình xã hội, dự luật này đã trở thành tâm điểm đối đầu giữa hai tầm nhìn trái ngược về nước Mỹ: một bên là ưu tiên cắt giảm chi tiêu và giảm thuế để kích thích tăng trưởng, bên kia là giữ vững vai trò của chính phủ trong việc bảo vệ những người dễ bị tổn thương. Mặc dù đã vượt qua cửa ải Hạ viện, dự luật “lớn và tuyệt vời” vẫn đang đối mặt với tương lai bất định tại Thượng viện – nơi sự chia rẽ và thận trọng có thể buộc nó phải điều chỉnh đáng kể trước khi trở thành luật. Dù được thông qua hay không, dự luật này vẫn là tuyên ngôn rõ ràng nhất về hướng đi kinh tế và xã hội mà đảng Cộng hòa dưới thời Trump theo đuổi trong năm bầu cử 2025.
Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, trò chuyện với các phóng viên sau cuộc họp của Hội nghị Đảng Cộng hòa tại Hạ viện về dự luật điều chỉnh ngân sách tại Điện Capitol Hoa Kỳ vào thứ Ba, ngày 20 tháng 5 năm 2025.
Dự luật này là một gói cải cách kinh tế quy mô lớn với trọng tâm là gia hạn vĩnh viễn Đạo luật Việc làm và Giảm thuế (TCJA) mà chính quyền Trump ban hành năm 2017, đồng thời cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang nhằm kiểm soát thâm hụt ngân sách. Những thay đổi về thuế bao gồm việc tiếp tục duy trì các mức thuế thấp hơn cho cá nhân và doanh nghiệp, miễn thuế cho tiền boa và tiền làm thêm giờ, và tăng mức khấu trừ thuế cho người cao tuổi trong vòng bốn năm tới. Một điều khoản đáng chú ý khác là nâng mức khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) từ 10.000 đô lên khoảng 40.000 đô cho những người có thu nhập dưới 500.000 đô, điều này nhằm làm dịu phản ứng từ các nghị sĩ Cộng hòa đại diện cho những bang có chi phí sinh hoạt cao.
Tuy nhiên, chính những đề xuất giảm thuế này đã vấp phải sự phản đối kịch liệt từ toàn bộ đảng Dân chủ và một số nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cứng rắn về tài chính. Phe phản đối cho rằng việc gia hạn các khoản giảm thuế vốn đã từng gây tranh cãi trong TCJA 2017 sẽ tiếp tục làm lợi cho tầng lớp giàu có và các tập đoàn lớn, trong khi không giải quyết được những khó khăn kinh tế đang đè nặng lên người lao động. Họ cũng cảnh báo rằng các khoản giảm thuế này sẽ khiến ngân sách liên bang thất thu hàng nghìn tỷ đô trong những năm tới, làm trầm trọng thêm khoản nợ quốc gia hiện đã vượt 36 nghìn tỷ đô.
Để bù đắp cho các khoản giảm thuế này, dự luật đồng thời đề xuất cắt giảm sâu một số chương trình phúc lợi xã hội, đặc biệt là SNAP – Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung, thường được biết đến với tên gọi “tem phiếu thực phẩm”. SNAP là chương trình liên bang cung cấp hỗ trợ mua thực phẩm cho hàng triệu người thu nhập thấp. Dự luật đề xuất cắt giảm khoảng 20% ngân sách của chương trình này, bằng cách siết chặt các yêu cầu công việc đối với người trưởng thành khỏe mạnh không có con và chuyển một phần gánh nặng tài chính sang cho các tiểu bang.
Không chỉ SNAP, dự luật còn nhắm vào Medicaid – chương trình bảo hiểm y tế cho người nghèo – bằng cách áp dụng thêm các yêu cầu làm việc đối với người có khả năng lao động và tăng trách nhiệm chia sẻ chi phí của các bang. Các biện pháp này được xem là nỗ lực “hợp lý hóa chi tiêu” theo quan điểm của đảng Cộng hòa, nhưng lại bị đảng Dân chủ chỉ trích là hành động làm suy yếu các mạng lưới an sinh xã hội thiết yếu trong khi tiếp tục ưu ái giới giàu.
Quá trình thông qua dự luật tại Hạ viện cũng không kém phần kịch tính. Trong suốt hơn 48 giờ liên tục, các nhà lập pháp Cộng hòa làm việc để thương lượng và điều chỉnh từng chi tiết để giữ được số phiếu cần thiết, trong khi phía Dân chủ tận dụng mọi công cụ thủ tục để trì hoãn, phản đối và tranh luận. Những điểm mấu chốt gây chia rẽ nội bộ Cộng hòa bao gồm việc cắt giảm Medicaid và các khoản trợ cấp năng lượng xanh – vốn là di sản của chính quyền Biden – cũng như cách phân bổ mức khấu trừ thuế SALT giữa các bang đỏ và xanh. Cuối cùng, để đạt được đủ phiếu, các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa đã phải nhượng bộ ở cả hai đầu: đồng ý đẩy nhanh lộ trình siết Medicaid theo yêu cầu của phe bảo thủ, đồng thời tăng khấu trừ SALT để xoa dịu các nghị sĩ đến từ bang có thuế cao như New York và California.
Mặc dù đã vượt qua Hạ viện, dự luật “lớn và tuyệt vời” vẫn còn một chặng đường gian nan ở Thượng viện, nơi nhiều thượng nghị sĩ – kể cả Cộng hòa – đã tỏ ra dè dặt trước quy mô cắt giảm phúc lợi xã hội trong dự luật. Các nhà lãnh đạo Cộng hòa tại Hạ viện kêu gọi Thượng viện hạn chế chỉnh sửa để giữ nguyên tinh thần dự luật, nhưng thực tế cho thấy sự đồng thuận hoàn toàn vẫn là điều khó đạt được.
Với tham vọng vừa mở rộng chính sách thuế thân thiện với doanh nghiệp và người giàu, vừa cắt giảm mạnh tay chi tiêu cho các chương trình xã hội, dự luật này đã trở thành tâm điểm đối đầu giữa hai tầm nhìn trái ngược về nước Mỹ: một bên là ưu tiên cắt giảm chi tiêu và giảm thuế để kích thích tăng trưởng, bên kia là giữ vững vai trò của chính phủ trong việc bảo vệ những người dễ bị tổn thương. Mặc dù đã vượt qua cửa ải Hạ viện, dự luật “lớn và tuyệt vời” vẫn đang đối mặt với tương lai bất định tại Thượng viện – nơi sự chia rẽ và thận trọng có thể buộc nó phải điều chỉnh đáng kể trước khi trở thành luật. Dù được thông qua hay không, dự luật này vẫn là tuyên ngôn rõ ràng nhất về hướng đi kinh tế và xã hội mà đảng Cộng hòa dưới thời Trump theo đuổi trong năm bầu cử 2025.
