Đoạn Video
Ảnh
Duke
Member
Đã từng có một số đại diện hiệp hội nghề nghiệp đề nghị giảm tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội xuống nữa trong khi nhiều người lao động thắc mắc sao tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội cao thế, đến 32%.
Kiến nghị của các hiệp hội là xuất phát từ ý tốt, vì tỷ lệ đóng cao thì gánh nặng không chỉ cho người lao động mà cả doanh nghiệp cũng cao hơn. Tuy nhiên, không thể giảm tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) xuống dưới mức 32% như hiện nay vì nhiều lý do liên quan đến sự cân bằng giữa mức đóng và quyền lợi hưởng lương hưu trong tương lai.
Mức đóng và mức hưởng phải cân bằng
Một trong những nguyên tắc của BHXH là đóng ít, hưởng ít và đóng cao, hưởng cao. Hiện tại, tỷ lệ đóng BHXH là 32%, trong đó người lao động đóng 10,5% và người sử dụng lao động đóng 21,5%.
Cụ thể: Pháp luật về BHXH hiện hành quy định, NSDLĐ đóng vào Quỹ BHXH hàng tháng 18%; Quỹ BHYT 3% và Quỹ BHTN là 1%, tổng cộng 22%. Tương ứng là NLĐ phải đóng 8%, 1,5% và 1%, tổng cộng 10,5%.
Tỷ lệ này đã được tính toán dựa trên tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, chứ không phải tổng thu nhập, nhằm duy trì mức lương hưu hợp lý cho người lao động khi về hưu. Nếu giảm tỷ lệ đóng, lương hưu cũng sẽ giảm, khiến người lao động khó có thể sống ổn định sau khi nghỉ hưu.
Mức lương hưu ở Việt Nam
Theo nhiều chuyên gia, mức lương hưu tại Việt Nam hiện tại đã khá thấp, đặc biệt với những người lao động trong nhà máy và xí nghiệp, chỉ khoảng 3 - 4 triệu đồng/tháng. Nếu giảm tỷ lệ đóng góp, mức lương hưu sẽ tiếp tục giảm, khiến người lao động khó duy trì cuộc sống khi về già. Điều này đặc biệt quan trọng vì hiện tại Việt Nam đang áp dụng mô hình lương hưu xác định trước, với mức hưởng cao nhất lên tới 75%, trong khi các quốc gia khác chỉ dao động khoảng 40 - 60%. Để đảm bảo mức hưởng này, mức đóng cần phải tương xứng.
So sánh với các nước khác là chưa chính xác
Nhiều ý kiến từ các hiệp hội so sánh tỷ lệ đóng BHXH của Việt Nam với các nước như Malaysia, Ấn Độ hay Indonesia. Tuy nhiên, sự khác biệt về mô hình và mức sống giữa các quốc gia khiến những so sánh này không phù hợp. Ví dụ, ở các nước đó, lương hưu chỉ chiếm 40% tổng thu nhập hoặc một phần lương hưu được tính dựa trên quỹ cá nhân, khác với Việt Nam, nơi người lao động hưởng mức lương hưu cao hơn nhưng dựa trên quỹ chung.
Có giải pháp nào cải thiện lương hưu?
Thay vì giảm tỷ lệ đóng, vấn đề cần giải quyết là tăng mức lương làm căn cứ đóng BHXH. Nhiều doanh nghiệp vẫn đóng BHXH dựa trên mức lương tối thiểu vùng hoặc mức thấp nhất, mặc dù thực tế thu nhập của người lao động cao hơn nhiều. Việc này khiến mức đóng thấp, dẫn đến mức hưởng lương hưu cũng thấp. Do đó, thay vì điều chỉnh tỷ lệ đóng, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm soát, đảm bảo rằng mức lương đóng BHXH phản ánh đúng thu nhập thực tế của người lao động.
Ngoài ra, một số biện pháp khác cũng có thể áp dụng như chế tài mạnh mẽ hơn để ngăn chặn doanh nghiệp trốn đóng BHXH, đảm bảo sự minh bạch và hợp lý trong quản lý quỹ.
Tóm lại, giảm tỷ lệ đóng BHXH dưới mức 32% sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của người lao động, đặc biệt là mức lương hưu. Thay vào đó, việc nâng cao quản lý mức lương làm căn cứ đóng BHXH và đảm bảo minh bạch sẽ giúp cải thiện tình hình mà không cần giảm tỷ lệ đóng.
Kiến nghị của các hiệp hội là xuất phát từ ý tốt, vì tỷ lệ đóng cao thì gánh nặng không chỉ cho người lao động mà cả doanh nghiệp cũng cao hơn. Tuy nhiên, không thể giảm tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) xuống dưới mức 32% như hiện nay vì nhiều lý do liên quan đến sự cân bằng giữa mức đóng và quyền lợi hưởng lương hưu trong tương lai.
Mức đóng và mức hưởng phải cân bằng
Một trong những nguyên tắc của BHXH là đóng ít, hưởng ít và đóng cao, hưởng cao. Hiện tại, tỷ lệ đóng BHXH là 32%, trong đó người lao động đóng 10,5% và người sử dụng lao động đóng 21,5%.
Cụ thể: Pháp luật về BHXH hiện hành quy định, NSDLĐ đóng vào Quỹ BHXH hàng tháng 18%; Quỹ BHYT 3% và Quỹ BHTN là 1%, tổng cộng 22%. Tương ứng là NLĐ phải đóng 8%, 1,5% và 1%, tổng cộng 10,5%.
Tỷ lệ này đã được tính toán dựa trên tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, chứ không phải tổng thu nhập, nhằm duy trì mức lương hưu hợp lý cho người lao động khi về hưu. Nếu giảm tỷ lệ đóng, lương hưu cũng sẽ giảm, khiến người lao động khó có thể sống ổn định sau khi nghỉ hưu.
Mức lương hưu ở Việt Nam
Theo nhiều chuyên gia, mức lương hưu tại Việt Nam hiện tại đã khá thấp, đặc biệt với những người lao động trong nhà máy và xí nghiệp, chỉ khoảng 3 - 4 triệu đồng/tháng. Nếu giảm tỷ lệ đóng góp, mức lương hưu sẽ tiếp tục giảm, khiến người lao động khó duy trì cuộc sống khi về già. Điều này đặc biệt quan trọng vì hiện tại Việt Nam đang áp dụng mô hình lương hưu xác định trước, với mức hưởng cao nhất lên tới 75%, trong khi các quốc gia khác chỉ dao động khoảng 40 - 60%. Để đảm bảo mức hưởng này, mức đóng cần phải tương xứng.
So sánh với các nước khác là chưa chính xác
Nhiều ý kiến từ các hiệp hội so sánh tỷ lệ đóng BHXH của Việt Nam với các nước như Malaysia, Ấn Độ hay Indonesia. Tuy nhiên, sự khác biệt về mô hình và mức sống giữa các quốc gia khiến những so sánh này không phù hợp. Ví dụ, ở các nước đó, lương hưu chỉ chiếm 40% tổng thu nhập hoặc một phần lương hưu được tính dựa trên quỹ cá nhân, khác với Việt Nam, nơi người lao động hưởng mức lương hưu cao hơn nhưng dựa trên quỹ chung.
Có giải pháp nào cải thiện lương hưu?
Thay vì giảm tỷ lệ đóng, vấn đề cần giải quyết là tăng mức lương làm căn cứ đóng BHXH. Nhiều doanh nghiệp vẫn đóng BHXH dựa trên mức lương tối thiểu vùng hoặc mức thấp nhất, mặc dù thực tế thu nhập của người lao động cao hơn nhiều. Việc này khiến mức đóng thấp, dẫn đến mức hưởng lương hưu cũng thấp. Do đó, thay vì điều chỉnh tỷ lệ đóng, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm soát, đảm bảo rằng mức lương đóng BHXH phản ánh đúng thu nhập thực tế của người lao động.
Ngoài ra, một số biện pháp khác cũng có thể áp dụng như chế tài mạnh mẽ hơn để ngăn chặn doanh nghiệp trốn đóng BHXH, đảm bảo sự minh bạch và hợp lý trong quản lý quỹ.
Tóm lại, giảm tỷ lệ đóng BHXH dưới mức 32% sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của người lao động, đặc biệt là mức lương hưu. Thay vào đó, việc nâng cao quản lý mức lương làm căn cứ đóng BHXH và đảm bảo minh bạch sẽ giúp cải thiện tình hình mà không cần giảm tỷ lệ đóng.
