Cao Tùng
Thành viên nổi tiếng
Tính đến ngày 15/11, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đã vượt hơn 800 tỷ USD, lập kỷ lục cao nhất từ trước đến nay, bất chấp áp lực thuế quan và rào cản thương mại ngày càng khó lường.
Theo tính toán, nếu đà xuất nhập khẩu này của Việt Nam được duy trì trong 2 tháng còn lại của năm, ở mức 80 tỷ USD mỗi tháng sẽ đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của nước ta vượt 920 tỷ USD vào cuối năm, nếu đơn hàng suy giảm dưới 80 tỷ USD/tháng, xuất nhập khẩu vẫn có thể cán đích ở mức cao trên 915-917 tỷ USD, đồng thời cán cân thương mại xuất siêu năm thứ 10 liên tiếp.
Tuy nhiên, kết quả của nửa đầu tháng 11 cũng đã góp phần đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước tính đến ngày 15/11 lên 801,02 tỷ USD. Mức này tăng 17,2%, tương ứng tăng 119,54 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024.
Về xuất khẩu, trị giá hàng hóa xuất khẩu trong kỳ 1 tháng 11 đạt 19,25 tỷ USD, giảm 15,2% so với kỳ 2 tháng 10, tức giảm 3,45 tỷ USD. Tính lũy kế đến 15/11, tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam đạt 410,28 tỷ USD, tăng 16,1%, tương đương 57,9 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.
Ở chiều nhập khẩu, trị giá hàng hóa nhập khẩu trong kỳ 1 tháng 11 đạt 19,11 tỷ USD, giảm 7,7% so với kỳ 2 tháng 10, tức giảm 1,6 tỷ USD. Lũy kế từ đầu năm đến giữa tháng 11, tổng trị giá nhập khẩu đạt 390,74 tỷ USD, tăng 18,3%, tương ứng tăng 61,64 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024.
Trong nửa đầu tháng 11, cán cân thương mại thặng dư 0,05 tỷ USD. Tính từ đầu năm đến ngày 15/11, mức thặng dư đạt 23,28 tỷ USD, tạo điều kiện hỗ trợ ổn định vĩ mô, giảm áp lực lên tỷ giá và củng cố sức chống chịu của nền kinh tế trong bối cảnh nhiều quốc gia đang đối mặt biến động thương mại.
Thành công của xuất khẩu Việt Nam từ đâu?
Những dữ liệu này chứng minh nền kinh tế và nền thương mại của Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ cả về quy mô lẫn tốc độ.
Cục Hải quan cho biết, động lực tăng trưởng xuất khẩu đến từ ba yếu tố chính. Theo đó, các ngành công nghiệp chế biến - chế tạo tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt. Điện tử, điện thoại, máy móc và linh kiện vẫn là nhóm hàng chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu xuất khẩu và hưởng lợi từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cùng với đó, các nhà xuất khẩu Việt Nam đã tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA) hiện còn hiệu lực, đặc biệt là với châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và khu vực ASEAN, góp phần duy trì thị phần trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu gay gắt.
Nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng lên cho thấy năng lực sản xuất trong nước tiếp tục mở rộng, từ đó tạo xung lực tăng trưởng cho xuất khẩu trong những tháng cuối năm.
Cục Hải quan cũng nhận định rằng tốc độ tăng trưởng nhập khẩu tư liệu sản xuất là tín hiệu tích cực đối với triển vọng xuất khẩu, đặc biệt khi nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu triển khai các kế hoạch sản xuất cho đơn hàng năm 2026 ngay trong quý IV năm nay.
Như Sputnik cũng đã đưa tin, tại cuộc họp báo quý III của Bộ Công Thương, Cục Xuất nhập khẩu dự báo rằng nếu không xuất hiện biến động lớn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam trong cả năm có thể chạm mốc khoảng 900 tỷ USD.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, nếu các thị trường lớn duy trì đà phục hồi và doanh nghiệp trong nước tận dụng tốt đơn hàng cuối năm, kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 không chỉ dừng lại ở mốc 800 tỷ USD mà còn có thể tiến gần tới mốc 900 tỷ USD.
Song song với đó, báo cáo Triển vọng vĩ mô tháng 11 của MBS đánh giá tăng trưởng xuất khẩu năm nay có khả năng đạt 15% - 17%. Dự báo này dựa trên các tín hiệu phục hồi nhu cầu quốc tế, khi báo cáo PMI của S&P ghi nhận đơn hàng xuất khẩu mới trong tháng 10 tăng trở lại lần đầu tiên sau một năm.
Việc căng thẳng thuế quan với Mỹ tạm hạ nhiệt cũng được kỳ vọng giúp tạo môi trường thuận lợi hơn cho thương mại toàn cầu. Nhờ vậy, hoạt động xuất khẩu nhiều khả năng sẽ duy trì sự sôi động trong hai tháng cuối năm - vốn là giai đoạn cao điểm của đơn hàng.
Dù vậy, rủi ro thuế quan vẫn tồn tại, bởi Mỹ chưa công bố định nghĩa rõ ràng về khái niệm “hàng hóa trung chuyển”, yếu tố có thể tác động bất ngờ tới thương mại song phương.
Về nhập khẩu, nhu cầu từ các thị trường lớn như Trung Quốc và Hàn Quốc được dự báo tiếp tục giữ ổn định đến cuối năm. Bên cạnh đó, giá trị nhập khẩu từ Mỹ có thể tăng khi Việt Nam có xu hướng đẩy mạnh mua hàng hóa từ thị trường này với mức thuế gần 0% nhằm thể hiện nỗ lực thu hẹp thặng dư thương mại.
Với các yếu tố nêu trên, kim ngạch nhập khẩu cả năm được dự báo tăng 17% - 18%. Qua đó, cán cân thương mại năm 2025 có thể đạt thặng dư khoảng 25 tỷ USD.
Chỉ đạo kịp thời của Chính phủ
Hôm qua, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Công điện số 221/CĐ-TTg về tập trung ưu tiên giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy xuất khẩu, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công thương tập trung thực hiện quyết liệt các giải pháp thúc đẩy mạnh mẽ xuất khẩu, đẩy mạnh đàm phán, ký kết các Hiệp định thương mại song phương, đa phương với các đối tác nhiều tiềm năng (như GCC, Pakistan, Ai Cập, Mercosur, Algeria...); tiếp tục đàm phán Hiệp định thương mại đối ứng với Mỹ theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.
Các Bộ, gồm: Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Ngoại giao thành lập các Tổ công tác thúc đẩy thị trường mới (Trung Đông, châu Phi, Mỹ La Tinh…), giải quyết các vướng mắc về các FTA hiện có và khẩn trương đàm phán, ký kết các FTA mới trong cuối năm 2025 và đầu năm 2026 (với Pakistan, Kuwait, Trung Đông, Brazil, Nam Mỹ, Algeria…).
Bộ Công Thương được giao tiếp tục chỉ đạo hệ thống thương vụ ở nước ngoài tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam, các địa phương, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp khai thác có hiệu quả các FTA. Đẩy mạnh các hoạt động kết nối doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và bảo đảm hiệu quả. Rà soát, xây dựng các mức thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu phù hợp với lộ trình hội nhập quốc tế và khu vực nhằm tạo điều kiện đẩy mạnh xuất khẩu, phát triển sản xuất trong nước.
Cùng với đó, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động nắm bắt các tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp trên địa bàn để kịp thời có giải pháp tháo gỡ, thúc đẩy xuất khẩu theo thẩm quyền.
Theo tính toán, nếu đà xuất nhập khẩu này của Việt Nam được duy trì trong 2 tháng còn lại của năm, ở mức 80 tỷ USD mỗi tháng sẽ đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của nước ta vượt 920 tỷ USD vào cuối năm, nếu đơn hàng suy giảm dưới 80 tỷ USD/tháng, xuất nhập khẩu vẫn có thể cán đích ở mức cao trên 915-917 tỷ USD, đồng thời cán cân thương mại xuất siêu năm thứ 10 liên tiếp.
Xuất nhập khẩu lập kỷ lục cao nhất từ trước đến nay
Số liệu thống kê sơ bộ mới nhất từ Cục Hải quan cho biết trong kỳ 1 tháng 11 (từ 1/11 đến 15/11), tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 38,35 tỷ USD. Con số này giảm 11,6%, tương đương 5,05 tỷ USD, so với kết quả ghi nhận trong nửa cuối tháng 10 (từ 15/10 đến 31/10).Tuy nhiên, kết quả của nửa đầu tháng 11 cũng đã góp phần đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước tính đến ngày 15/11 lên 801,02 tỷ USD. Mức này tăng 17,2%, tương ứng tăng 119,54 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024.
Về xuất khẩu, trị giá hàng hóa xuất khẩu trong kỳ 1 tháng 11 đạt 19,25 tỷ USD, giảm 15,2% so với kỳ 2 tháng 10, tức giảm 3,45 tỷ USD. Tính lũy kế đến 15/11, tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam đạt 410,28 tỷ USD, tăng 16,1%, tương đương 57,9 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.
Ở chiều nhập khẩu, trị giá hàng hóa nhập khẩu trong kỳ 1 tháng 11 đạt 19,11 tỷ USD, giảm 7,7% so với kỳ 2 tháng 10, tức giảm 1,6 tỷ USD. Lũy kế từ đầu năm đến giữa tháng 11, tổng trị giá nhập khẩu đạt 390,74 tỷ USD, tăng 18,3%, tương ứng tăng 61,64 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024.
Trong nửa đầu tháng 11, cán cân thương mại thặng dư 0,05 tỷ USD. Tính từ đầu năm đến ngày 15/11, mức thặng dư đạt 23,28 tỷ USD, tạo điều kiện hỗ trợ ổn định vĩ mô, giảm áp lực lên tỷ giá và củng cố sức chống chịu của nền kinh tế trong bối cảnh nhiều quốc gia đang đối mặt biến động thương mại.
Thành công của xuất khẩu Việt Nam từ đâu?
Những dữ liệu này chứng minh nền kinh tế và nền thương mại của Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ cả về quy mô lẫn tốc độ.
Cục Hải quan cho biết, động lực tăng trưởng xuất khẩu đến từ ba yếu tố chính. Theo đó, các ngành công nghiệp chế biến - chế tạo tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt. Điện tử, điện thoại, máy móc và linh kiện vẫn là nhóm hàng chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu xuất khẩu và hưởng lợi từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cùng với đó, các nhà xuất khẩu Việt Nam đã tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA) hiện còn hiệu lực, đặc biệt là với châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và khu vực ASEAN, góp phần duy trì thị phần trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu gay gắt.
Nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng lên cho thấy năng lực sản xuất trong nước tiếp tục mở rộng, từ đó tạo xung lực tăng trưởng cho xuất khẩu trong những tháng cuối năm.
Cục Hải quan cũng nhận định rằng tốc độ tăng trưởng nhập khẩu tư liệu sản xuất là tín hiệu tích cực đối với triển vọng xuất khẩu, đặc biệt khi nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu triển khai các kế hoạch sản xuất cho đơn hàng năm 2026 ngay trong quý IV năm nay.
Như Sputnik cũng đã đưa tin, tại cuộc họp báo quý III của Bộ Công Thương, Cục Xuất nhập khẩu dự báo rằng nếu không xuất hiện biến động lớn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam trong cả năm có thể chạm mốc khoảng 900 tỷ USD.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, nếu các thị trường lớn duy trì đà phục hồi và doanh nghiệp trong nước tận dụng tốt đơn hàng cuối năm, kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 không chỉ dừng lại ở mốc 800 tỷ USD mà còn có thể tiến gần tới mốc 900 tỷ USD.
Song song với đó, báo cáo Triển vọng vĩ mô tháng 11 của MBS đánh giá tăng trưởng xuất khẩu năm nay có khả năng đạt 15% - 17%. Dự báo này dựa trên các tín hiệu phục hồi nhu cầu quốc tế, khi báo cáo PMI của S&P ghi nhận đơn hàng xuất khẩu mới trong tháng 10 tăng trở lại lần đầu tiên sau một năm.
Việc căng thẳng thuế quan với Mỹ tạm hạ nhiệt cũng được kỳ vọng giúp tạo môi trường thuận lợi hơn cho thương mại toàn cầu. Nhờ vậy, hoạt động xuất khẩu nhiều khả năng sẽ duy trì sự sôi động trong hai tháng cuối năm - vốn là giai đoạn cao điểm của đơn hàng.
Dù vậy, rủi ro thuế quan vẫn tồn tại, bởi Mỹ chưa công bố định nghĩa rõ ràng về khái niệm “hàng hóa trung chuyển”, yếu tố có thể tác động bất ngờ tới thương mại song phương.
Về nhập khẩu, nhu cầu từ các thị trường lớn như Trung Quốc và Hàn Quốc được dự báo tiếp tục giữ ổn định đến cuối năm. Bên cạnh đó, giá trị nhập khẩu từ Mỹ có thể tăng khi Việt Nam có xu hướng đẩy mạnh mua hàng hóa từ thị trường này với mức thuế gần 0% nhằm thể hiện nỗ lực thu hẹp thặng dư thương mại.
Với các yếu tố nêu trên, kim ngạch nhập khẩu cả năm được dự báo tăng 17% - 18%. Qua đó, cán cân thương mại năm 2025 có thể đạt thặng dư khoảng 25 tỷ USD.
Chỉ đạo kịp thời của Chính phủ
Hôm qua, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Công điện số 221/CĐ-TTg về tập trung ưu tiên giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy xuất khẩu, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công thương tập trung thực hiện quyết liệt các giải pháp thúc đẩy mạnh mẽ xuất khẩu, đẩy mạnh đàm phán, ký kết các Hiệp định thương mại song phương, đa phương với các đối tác nhiều tiềm năng (như GCC, Pakistan, Ai Cập, Mercosur, Algeria...); tiếp tục đàm phán Hiệp định thương mại đối ứng với Mỹ theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.
Các Bộ, gồm: Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Ngoại giao thành lập các Tổ công tác thúc đẩy thị trường mới (Trung Đông, châu Phi, Mỹ La Tinh…), giải quyết các vướng mắc về các FTA hiện có và khẩn trương đàm phán, ký kết các FTA mới trong cuối năm 2025 và đầu năm 2026 (với Pakistan, Kuwait, Trung Đông, Brazil, Nam Mỹ, Algeria…).
Bộ Công Thương được giao tiếp tục chỉ đạo hệ thống thương vụ ở nước ngoài tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam, các địa phương, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp khai thác có hiệu quả các FTA. Đẩy mạnh các hoạt động kết nối doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và bảo đảm hiệu quả. Rà soát, xây dựng các mức thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu phù hợp với lộ trình hội nhập quốc tế và khu vực nhằm tạo điều kiện đẩy mạnh xuất khẩu, phát triển sản xuất trong nước.
Cùng với đó, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động nắm bắt các tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp trên địa bàn để kịp thời có giải pháp tháo gỡ, thúc đẩy xuất khẩu theo thẩm quyền.