Đề thi môn ngữ Văn lớp 8 trúc trắc và khó hơn cả đề thi Văn lớp 12

Mới đây, các phụ huynh trong một nhóm mạng xã hội đưa lên một đề văn lớp 8 của một trường THCS. Điều đáng nói là nội dung thi khá khó, đòi hỏi học sinh phải có nhiều kiến thức văn hóa, xã hội và tư duy phân tích.


Những câu hỏi với nội dung bao quát đồi hỏi kiến thức rộng như thế này phù hợp với sinh viên ngành xã hội của các trường đại học hơn là học sinh cấp 2: "Tại sao ChatGPT chỉ là một công cụ, không thể thay thế được việc đọc sách"; "Em hay viết 1 trang về chủ đề "Học sinh với trách nhiệm phát triển văn hóa đọc".

Chương trình mới SGK có những nội dung cái tiến, nhấn mạnh nghị luận xã hội.
Văn nghị luận xã hội là một dạng bài tập phổ biến trong chương trình Ngữ văn THCS và THPT. Dạng bài này yêu cầu học sinh bàn luận, phân tích, đánh giá về một vấn đề xã hội, có thể là vấn đề về đạo đức, lối sống, tư tưởng, hoặc những hiện tượng nổi bật trong đời sống.
Mục đích của văn nghị luận xã hội:
Giúp học sinh rèn luyện khả năng tư duy logic, sáng tạo, biết cách phân tích, đánh giá một vấn đề, bày tỏ quan điểm, lập luận và truyền đạt thông tin một cách rõ ràng, thuyết phục.
Nâng cao nhận thức của học sinh về các vấn đề xã hội, hình thành quan điểm sống đúng đắn, khơi gợi lòng yêu thương, sự đồng cảm, trách nhiệm với cộng đồng.
Điều đáng nói, việc ra đề bài cho học sinh về nghị luận xã hội không phải cứ trích dẫn báo chí là xong mà phải tìm hiểu nội dung đó có đúng không, có mang tính bao quát không. Đoạn văn so sánh việc đọc sách và ChatGPT, trong khi nhiều học sinh lớp 8 còn chưa biết rõ ChatGPT là gì và nhiều em cũng chưa có tài khoản và sử dụng ChatGPT. Vì thế, đề thi này cho học sinh lớp 8 thực sự không phù hợp. Đến các học sinh lớp 11, 12 cũng chỉ nghe nói về ChatGPT chứ thực tế nhiều học sinh cũng chưa sử dụng vì hiện ChatGPT cũng như nhiều phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm nên chưa thể có những nhận định chính xác về hiệu quả ứng dụng trong cuộc sống ra sao. Vậy mà những vấn đề đó lại được đưa ra để học sinh phân tích trong một đề kiểm tra ngữ văn 8 thì e là không phù hợp lắm.
Ở đoạn văn trên có những nội dung mà tác giả đặt vấn đề chung chung mang tính cá nhân "vô thưởng vô phạt", vì về lý thuyết chẳng ai đi khẳng định "chat GPT thay thế được đọc sách và bản chất nó là một công cụ ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Đến văn bản gốc còn bàn chưa rõ ràng, chưa hiểu bản chất vấn đề mà lại đưa ra cho học sinh lớp 8 phân tích thì nên xem lại cách ra đề. Không phải vấn đề gì báo chí đăng cũng là chân lý. Có nhiều trường hợp, nhà báo viết các vấn đề công nghệ không hiểu bản chất, viết xong lại đính chính, lại sửa, xóa đi là bình thường vì thế khi trích dẫn để làm đề thi ngữ văn cho học sinh phân tích cũng cần phải cân nhắc kỹ.