Dự án Đại Ninh quy mô cỡ nào, sai phạm gì mà đưa cả "dây" Lâm Đồng vào lò?

Ban đầu là Chánh thanh tra tỉnh Lâm Đồng, rồi đến Chủ tịch tỉnh, và hôm qua Bí thư tỉnh ủy bị bắt. Tất cả đều liên quan đến "siêu dự án"  Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh.
Dưới đây là tóm tắt những thông tin cơ bản về siêu dự án này và những sai phạm của nó khiến các vị lãnh đạo cao nhất của tỉnh này bị bắt.
2010, UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy chứng nhận cho Công ty cổ phần Đầu tư du lịch Sài Gòn Đại Ninh để thực hiện dự án Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh (khu đô thị Đại Ninh). Dự án có tổng vốn đầu tư lên tới 25.243 tỷ đồng trên diện tích hơn 3.500ha, nằm trên 4 xã Phú Hội, Ninh Gia, Tà Hine và Ninh Loan (huyện Đức Trọng). Khu đô thị này nằm cách TP Đà Lạt khoảng 50km về phía Nam. Chính vì quy mô như vậy nên nó được gọi là "siêu dự án" (giờ đây đã thành đại án).
Theo tiến độ đầu tư, Khu đô thị Nam Đà Lạt được triển khai thực hiện từ năm 2010, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng vào năm 2018.
Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn chưa hoàn thành, thậm chí còn gặp nhiều sai phạm.
Ngày 12/6/2020, Thanh tra Chính phủ có kết luận 929/KL-TTCP về việc công bố kết luận thanh tra quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Theo kết luận thanh tra 929, tại dự án Sài Gòn Đại Ninh có các vi phạm như chậm tiến độ dự án; không tuân thủ nghĩa vụ tài chính; để xảy ra mất 257 ha rừng và để lấn chiếm 111 ha đất rừng; vi phạm trật tư xây dựng khi xây hội trường 560 m2 và 15 nhà chuyên gia không có giấy phép… mà cơ quan chức năng không có biện pháp xử lý triệt để.


Chậm tiến độ dự án: Theo tiến độ dự án, đến năm 2020, dự án phải hoàn thành giai đoạn 1 với diện tích 3.000 ha. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, dự án mới chỉ thực hiện san lấp mặt bằng được khoảng 1.200 ha, chiếm 40% diện tích giai đoạn 1.
Không tuân thủ nghĩa vụ tài chính: Công ty Sài Gòn Đại Ninh chưa nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích đất được giao là 13.000 ha.
Để xảy ra mất 257 ha rừng và để lấn chiếm 111 ha đất rừng: Công ty Sài Gòn Đại Ninh đã tự ý mở đường, san lấp mặt bằng, xây dựng các công trình trên diện tích đất rừng, đất lâm nghiệp, đất nông nghiệp.
Vi phạm trật tư xây dựng: Công ty Sài Gòn Đại Ninh đã xây dựng hội trường 560 m2 và 15 nhà chuyên gia không có giấy phép xây dựng.
TTCP nhận định trách nhiệm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh, Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách, Giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục trưởng Cục thuế tỉnh, Chủ tịch UBND huyện Đức Trọng và các tổ chức, cá nhân liên quan qua các thời kì.
Kết luận có kiến nghị chấm dứt hoạt động, thu hồi đất của 3 dự án vi phạm pháp luật về đất đai và đầu tư, trong đó có dự án của Công ty cổ phần Đầu tư du lịch Sài Gòn - Đại Ninh.
Tuy nhiên, sau đó ngày 8/7/2021, Thanh tra Chính phủ lại có Thông báo kết luận sửa đổi một số nội dung Kết luận thanh tra số 929/KL-TTCP ngày 12/6/2020 do ông Trần Văn Minh, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ ký.

Trong đó, rút lại yêu cầu chấm dứt hoạt động, thu hồi đất đối với dự án Sài Gòn Đại Ninh.
Đồng thời, bổ sung yêu cầu: UBND tỉnh Lâm Đồng căn cứ thẩm quyền, hướng dẫn công ty thực hiện thủ tục giãn tiến độ, điều chỉnh dự án theo Luật Đầu tư 2014, gia hạn sử dụng đất theo Luật Đất đai 2013, yêu cầu hoàn thành dự án đúng cam kết, khẩn trương triển khai đầu tư theo quy mô đã phê duyệt.

Những quan chức đã bị bắt liên quan đến dự án Đại Ninh:

Tháng 3/2023, ông Nguyễn Ngọc Ánh, Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng bị bắt.
Tháng 8/2023, bà Trần Bích Ngọc, vụ trưởng Vụ I thuộc Văn phòng Chính phủ, bị cơ quan điều tra khởi tố, bắt tạm giam điều tra tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn.
Tháng 8/2023, ông Nguyễn Cao Trí bị bắt vì cáo buộc chiếm đoạt 40 triệu USD do bà Trương Mỹ Lan (Vạn Thịnh Phát) chuyển mua bán dự án. Ông Nguyễn Cao Trí cũng là người đại diện pháp luật dự án Đại Ninh.
Tháng 1/2024, ông Trần Văn Hiệp, Chủ tịch tỉnh Lâm Đồng bị bắt điều tra tội nhận hối lộ.
Tháng 1/2024, ông Trần Đức Quận, Bí thư tỉnh ủy Lâm Đồng bị bắt điều tra tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn.