61 tuổi đóng BHXH tự nguyện một lần để hưởng lương hưu được không?

[Minh Phương]

Mẹ ông Bằng đã 61 tuổi, chưa từng tham gia bảo hiểm xã hội. Ông muốn đóng bảo hiểm tự nguyện một lần để mẹ được hưởng lương hưu.

Năm nay mẹ ông Bằng đã 61 tuổi. Ông nghe nói khi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực, số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu giảm xuống còn 15 năm. Do đó, ông muốn đóng BHXH tự nguyện cho mẹ để bà được hưởng lương hưu.

Ông Bằng hỏi: "Khi Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực thì mẹ tôi 62 tuổi, chưa tham gia BHXH bao giờ. Nay mẹ tôi có thể đóng BHXH tự nguyện một lần 15 năm để hưởng lương hưu luôn được không? Nếu được thì mức đóng được tính như thế nào?".

Theo BHXH Việt Nam, Luật BHXH số 41 được thông qua ngày 29/6/2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 (gọi tắt là Luật BHXH năm 2024) quy định người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu, tham gia đóng BHXH đủ 15 năm thì đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Tại Khoản 2 Điều 36 Luật BHXH năm 2024 quy định người tham gia BHXH tự nguyện được đóng BHXH tự nguyện một lần cho nhiều năm về sau và một lần cho thời gian đóng BHXH còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Theo Khoản 4 Điều 36 Luật BHXH năm 2024, Chính phủ quy định chi tiết nội dung trên để thực hiện. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, Chính phủ chưa ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện nội dung này nên BHXH Việt Nam chưa có căn cứ để thực hiện.

Theo quy định hiện hành (áp dụng theo Luật BHXH năm 2014), người tham gia BHXH tự nguyện được đóng BHXH tự nguyện một lần cho nhiều năm về sau nhưng tối đa là 5 năm. Ngoài ra, khi đủ tuổi nghỉ hưu, người lao động được đóng BHXH tự nguyện một lần cho thời gian đóng BHXH còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng).

Mức đóng và phương thức đóng BHXH tự nguyện từ ngày 1/7/2025 (Ảnh: BHXH TPHCM; Đồ họa: Tùng Nguyên).

Về mức đóng, BHXH Việt Nam cho biết được quy định tại Khoản 1 Điều 36 Luật BHXH năm 2024. Theo đó, mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện.

BHXH Việt Nam hướng dẫn: "Bạn có thể lựa chọn mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện trong khoảng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng".

Nguồn: Dân Trí