Ất Tỵ hay Ất Tị?

[Cô giáo Vân]

Một cô giáo kể câu chuyện vừa qua, khi cô viết Ất Tỵ thì học trò thắc mắc:
- Cô viết sai chính tả à?!!
- Chữ “ Tị” chứ sao lại “Tỵ”!
- Mình tưởng “ Tị” mới đúng chứ nhỉ? Vì sách giáo khoa Vật Lí mà...
Nay mình sẽ giải thích dựa theo kiến thức mình được học và tham khảo từ cuốn “Sổ tay chính tả Tiếng Việt” của NXB từ điển bách khoa như sau:
Để ghi âm, trong tiếng Việt có hai chữ là I và Y, tuy đồng âm nhưng về ý nghĩa và cách ráp vần đối với từng trường hợp lại khác nhau.
Từ năm 1984, Nhà nước quy định về trường hợp viết I và Y:
- Nếu ko có sự thay đổi về âm hay nghĩa ( trừ trường hợp Y đi sau âm đệm), thì đồng loạt thay Y bằng I. VD: hi sinh, kỉ niệm, mĩ thuật,…
- Nếu âm đứng một mình hay ở đầu từ thì viết bằng Y. VD: ý nghĩa, y tế, yêu thương,…
Tuy nhiên, thực tế hiện nay vẫn tồn tại song song cách viết Y thay cho I khi ko làm biến đổi ngữ âm và ý nghĩa. Ví dụ: Ất Tị/ Ất Tỵ, thẩm mĩ/ thẩm mỹ, kĩ sư/ kỹ sư,…
Tóm lại, riêng với chữ i và y, thực tế trong nhiều trường hợp viết thế nào cũng được