Bồ Đào Nha cùng Anh, Canada và Úc công nhận nhà nước Palestine, gửi thông điệp gì cho Mỹ?

[Ngô Xuân Thành]

Bồ Đào Nha cùng Anh, Canada và Úc đã đồng loạt công nhận Nhà nước Palestine, một động thái mang nhiều ý nghĩa vượt ra ngoài vấn đề Trung Đông. Đây không chỉ là sự mở rộng danh sách các quốc gia ủng hộ giải pháp hai nhà nước, mà còn là lời khẳng định rằng ngay cả những đồng minh thân cận nhất của Washington cũng sẵn sàng đi con đường riêng khi cảm thấy lập trường của Mỹ không còn phù hợp với bối cảnh quốc tế.

Quyết định này cho thấy châu Âu và một số nước phương Tây đang muốn đặt dấu ấn ngoại giao độc lập, gửi thông điệp rằng Mỹ không thể độc quyền dẫn dắt chính sách về Trung Đông. Họ nhấn mạnh giải pháp hai nhà nước vẫn là lối thoát khả dĩ duy nhất để chấm dứt xung đột Israel–Palestine, đồng thời muốn chứng tỏ mình lắng nghe và phản ánh quan điểm của phần lớn cộng đồng quốc tế, thay vì ràng buộc vào cách tiếp cận truyền thống của Washington.

Trong khi đó, Mỹ khó có khả năng thay đổi lập trường ủng hộ Israel trong ngắn hạn, nhất là trong bối cảnh chính trị trong nước. Tuy nhiên, sự dịch chuyển rõ rệt từ các đồng minh buộc Washington phải tính toán lại, ít nhất là trong cách ứng xử tại Liên Hợp Quốc và trong quan hệ với châu Âu. Nếu tiếp tục giữ thái độ cứng rắn, Mỹ có nguy cơ bị cô lập hơn nữa, không chỉ trước dư luận quốc tế mà ngay trong chính hệ thống đồng minh vốn được coi là gắn bó chặt chẽ nhất.