Thơ Nguyễn Bính luôn có một sức hút kỳ lạ đối với tôi, một sức hấp dẫn vừa nhẹ nhàng, vừa sâu lắng, khiến tâm hồn tôi như lắng lại trong những cảm xúc mộc mạc mà chân thật. Nguyễn Bính, một trong những nhà thơ nổi bật của nền văn học Việt Nam hiện đại, đã để lại cho đời một kho tàng thơ ca phong phú, không chỉ về nội dung mà còn về cảm xúc. Từ những vần thơ tình yêu đến những câu thơ về quê hương, mùa xuân, tất cả đều mang một sắc thái riêng biệt, dễ dàng đi vào lòng người. Mỗi khi Tết đến, xuân sang tôi lại bồi hồi khi đọc lại bài thơ "Mưa xuân" của Nguyễn Bính
Mưa xuân
Em là con gái trong khung cửi
Dệt lụa quanh năm với mẹ già.
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng,
Mẹ già chưa bán chợ làng xa.
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay,
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy.
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ,
Mẹ bảo: Thôn Đoài hát tối nay.
Lòng thấy giăng tơ một mối tình.
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh.
Hình như hai má em bừng đỏ,
Có lẽ là em nghĩ đến anh.
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn,
Em ngửa bàn tay trước mái hiên.
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh,
Thế nào anh ấy chẳng sang xem.
Em xin phép mẹ vội vàng đi,
Mẹ bảo: xem về kể mẹ nghe.
Mưa nhỏ nên em không ướt áo,
Thôn Đoài cách có một thôi đê.
Thôn Đoài vào đám hát thâu đêm,
Em mải tìm anh chả thiết xem.
Chắc hẳn đêm nay đường cửi lạnh,
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em.
Chờ mãi anh sang anh chả sang,
Thế mà hôm nọ hát bên làng.
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn,
Để cả mùa xuân cũng bẽ bàng.
Mình em lầm lụi trên đường về,
Có ngắn gì đâu môt dải đê!
Áo mỏng che đầu, mưa nặng hạt,
Lạnh lùng em tủi với đêm khuya.
Em giận hờn anh cho đến sáng,
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì.
“- Thưa u họ hát...” Rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.
*
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay,
Hoa xoan đã nát dưới chân giày.
Hội chèo làng Đặng về ngang ngõ,
Mẹ bảo mùa xuân đã cạn ngày.
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày!
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ Hội Đặng đi ngang ngõ,
Để mẹ em rằng hát tối nay?
1936
Bài thơ này đã được nhạc sĩ Huy Thục phổ nhạc thành bài hát cùng tên.
Bài "Mưa xuân" của Nguyễn Bính là một tác phẩm giàu cảm xúc, đượm chất lãng mạn và sâu sắc. Qua những vần thơ, Nguyễn Bính không chỉ vẽ nên một bức tranh mùa xuân mưa gió, mà còn khắc họa tâm trạng của một cô gái trẻ đang yêu, đang mơ về những điều tốt đẹp và đầy hi vọng, nhưng cũng phải đối mặt với sự thất vọng và tủi thân. Cảm xúc trong bài thơ có sự chuyển động mạnh mẽ, từ vui vẻ, háo hức đến buồn bã, cô đơn, thể hiện một cách tinh tế những thăng trầm trong tâm hồn của người con gái ấy.
Mùa xuân và tình yêu trong lứa tuổi xuân thì
Ngay từ những câu đầu tiên, bài thơ đã thể hiện không khí xuân rộn ràng, tràn đầy sức sống:
“Em là con gái trong khung cửi,
Dệt lụa quanh năm với mẹ già.”
Công việc dệt lụa quanh năm của người con gái không chỉ là một nghề truyền thống mà còn mang đậm sự tần tảo, chăm chỉ, gắn bó với mẹ, với gia đình. Tuy nhiên, trong không gian ấy, trái tim của cô gái lại đang vương vấn một mối tình mới lớn, một mối tình trong sáng và đầy khát vọng. Cảm xúc ấy được thể hiện qua việc cô gái không thể tập trung vào công việc khi hình bóng người yêu xuất hiện trong tâm trí:
“Lòng thấy giăng tơ một mối tình,
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh.”
Sự kết nối giữa việc dệt lụa và mối tình khởi đầu tạo ra một hình ảnh đẹp đẽ và đầy ý nghĩa. Cô gái đang trong độ tuổi thanh xuân, tràn đầy cảm xúc, và tình yêu là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của cô. Đó là mối tình đầu, hồn nhiên và đầy mơ mộng, nhưng cũng chứa đựng sự mong đợi và hy vọng.
Cảm xúc trong bài thơ chuyển biến mạnh mẽ từ khát khao sang thất vọng. Cô gái mong đợi người yêu sẽ đến với mình trong đêm hội, nhưng rồi cô lại phải đối mặt với sự hụt hẫng khi người yêu không xuất hiện:
“Chờ mãi anh sang anh chả sang,
Thế mà hôm nọ hát bên làng.”
Cảm giác mong chờ, hy vọng vào một cuộc hẹn gặp, rồi sự thất vọng khi ước mơ không thành hiện thực, tất cả được Nguyễn Bính khắc họa rất sinh động. Sự thất vọng ấy không chỉ đến từ việc người yêu không đến mà còn là sự tổn thương trong lòng cô gái khi thấy mình đơn độc, phải đối mặt với sự lạnh lẽo của đêm khuya:
“Mình em lầm lụi trên đường về,
Có ngắn gì đâu một dải đê!”
Đoạn thơ này thể hiện sự cô đơn, tủi thân của cô gái khi phải một mình bước về trong đêm, với áo mỏng và mưa nặng hạt. Chắc chắn, trong trái tim cô, sự tổn thương và buồn bã đang dâng lên, như một cơn mưa xuân lạnh lẽo làm nhòa đi những hy vọng ban đầu.
Cảm xúc cuối cùng trong bài thơ là nỗi giận hờn và sự thất vọng của cô gái. Dù cô đã cố tỏ ra mạnh mẽ, giận dỗi, nhưng những giọt nước mắt vẫn lặng lẽ trào ra, khiến cô không thể kìm nén được sự tổn thương trong lòng:
“Em giận hờn anh cho đến sáng,
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì.
‘- Thưa u họ hát…’ Rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.”
Đây là khoảnh khắc cảm xúc của cô gái được thể hiện rõ nhất trong bài thơ, khi cô vừa giận hờn, vừa buồn bã, vừa cảm thấy mất mát. Những giọt nước mắt ấy là minh chứng cho sự mong đợi không được đáp lại, cho tình yêu không được đền đáp xứng đáng.
Bài thơ "Mưa xuân" của Nguyễn Bính là một tác phẩm đậm đà tình cảm, phản ánh sâu sắc những cung bậc cảm xúc trong tình yêu và cuộc sống. Cảm xúc trong bài thơ không chỉ dừng lại ở sự hân hoan của mùa xuân, mà còn chứa đựng sự thất vọng, cô đơn và giận hờn khi những ước mơ không thành hiện thực. Nguyễn Bính đã thể hiện rất tinh tế những cảm xúc ấy qua từng câu thơ, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc về một tình yêu đầy khát khao nhưng cũng đầy tổn thương.
Mưa xuân
Em là con gái trong khung cửi
Dệt lụa quanh năm với mẹ già.
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng,
Mẹ già chưa bán chợ làng xa.
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay,
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy.
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ,
Mẹ bảo: Thôn Đoài hát tối nay.
Lòng thấy giăng tơ một mối tình.
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh.
Hình như hai má em bừng đỏ,
Có lẽ là em nghĩ đến anh.
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn,
Em ngửa bàn tay trước mái hiên.
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh,
Thế nào anh ấy chẳng sang xem.
Em xin phép mẹ vội vàng đi,
Mẹ bảo: xem về kể mẹ nghe.
Mưa nhỏ nên em không ướt áo,
Thôn Đoài cách có một thôi đê.
Thôn Đoài vào đám hát thâu đêm,
Em mải tìm anh chả thiết xem.
Chắc hẳn đêm nay đường cửi lạnh,
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em.
Chờ mãi anh sang anh chả sang,
Thế mà hôm nọ hát bên làng.
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn,
Để cả mùa xuân cũng bẽ bàng.
Mình em lầm lụi trên đường về,
Có ngắn gì đâu môt dải đê!
Áo mỏng che đầu, mưa nặng hạt,
Lạnh lùng em tủi với đêm khuya.
Em giận hờn anh cho đến sáng,
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì.
“- Thưa u họ hát...” Rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.
*
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay,
Hoa xoan đã nát dưới chân giày.
Hội chèo làng Đặng về ngang ngõ,
Mẹ bảo mùa xuân đã cạn ngày.
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày!
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ Hội Đặng đi ngang ngõ,
Để mẹ em rằng hát tối nay?
1936
Bài thơ này đã được nhạc sĩ Huy Thục phổ nhạc thành bài hát cùng tên.
Bài "Mưa xuân" của Nguyễn Bính là một tác phẩm giàu cảm xúc, đượm chất lãng mạn và sâu sắc. Qua những vần thơ, Nguyễn Bính không chỉ vẽ nên một bức tranh mùa xuân mưa gió, mà còn khắc họa tâm trạng của một cô gái trẻ đang yêu, đang mơ về những điều tốt đẹp và đầy hi vọng, nhưng cũng phải đối mặt với sự thất vọng và tủi thân. Cảm xúc trong bài thơ có sự chuyển động mạnh mẽ, từ vui vẻ, háo hức đến buồn bã, cô đơn, thể hiện một cách tinh tế những thăng trầm trong tâm hồn của người con gái ấy.
Mùa xuân và tình yêu trong lứa tuổi xuân thì
Ngay từ những câu đầu tiên, bài thơ đã thể hiện không khí xuân rộn ràng, tràn đầy sức sống:
“Em là con gái trong khung cửi,
Dệt lụa quanh năm với mẹ già.”
Công việc dệt lụa quanh năm của người con gái không chỉ là một nghề truyền thống mà còn mang đậm sự tần tảo, chăm chỉ, gắn bó với mẹ, với gia đình. Tuy nhiên, trong không gian ấy, trái tim của cô gái lại đang vương vấn một mối tình mới lớn, một mối tình trong sáng và đầy khát vọng. Cảm xúc ấy được thể hiện qua việc cô gái không thể tập trung vào công việc khi hình bóng người yêu xuất hiện trong tâm trí:
“Lòng thấy giăng tơ một mối tình,
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh.”
Sự kết nối giữa việc dệt lụa và mối tình khởi đầu tạo ra một hình ảnh đẹp đẽ và đầy ý nghĩa. Cô gái đang trong độ tuổi thanh xuân, tràn đầy cảm xúc, và tình yêu là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của cô. Đó là mối tình đầu, hồn nhiên và đầy mơ mộng, nhưng cũng chứa đựng sự mong đợi và hy vọng.
Cảm xúc trong bài thơ chuyển biến mạnh mẽ từ khát khao sang thất vọng. Cô gái mong đợi người yêu sẽ đến với mình trong đêm hội, nhưng rồi cô lại phải đối mặt với sự hụt hẫng khi người yêu không xuất hiện:
“Chờ mãi anh sang anh chả sang,
Thế mà hôm nọ hát bên làng.”
Cảm giác mong chờ, hy vọng vào một cuộc hẹn gặp, rồi sự thất vọng khi ước mơ không thành hiện thực, tất cả được Nguyễn Bính khắc họa rất sinh động. Sự thất vọng ấy không chỉ đến từ việc người yêu không đến mà còn là sự tổn thương trong lòng cô gái khi thấy mình đơn độc, phải đối mặt với sự lạnh lẽo của đêm khuya:
“Mình em lầm lụi trên đường về,
Có ngắn gì đâu một dải đê!”
Đoạn thơ này thể hiện sự cô đơn, tủi thân của cô gái khi phải một mình bước về trong đêm, với áo mỏng và mưa nặng hạt. Chắc chắn, trong trái tim cô, sự tổn thương và buồn bã đang dâng lên, như một cơn mưa xuân lạnh lẽo làm nhòa đi những hy vọng ban đầu.
Cảm xúc cuối cùng trong bài thơ là nỗi giận hờn và sự thất vọng của cô gái. Dù cô đã cố tỏ ra mạnh mẽ, giận dỗi, nhưng những giọt nước mắt vẫn lặng lẽ trào ra, khiến cô không thể kìm nén được sự tổn thương trong lòng:
“Em giận hờn anh cho đến sáng,
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì.
‘- Thưa u họ hát…’ Rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.”
Đây là khoảnh khắc cảm xúc của cô gái được thể hiện rõ nhất trong bài thơ, khi cô vừa giận hờn, vừa buồn bã, vừa cảm thấy mất mát. Những giọt nước mắt ấy là minh chứng cho sự mong đợi không được đáp lại, cho tình yêu không được đền đáp xứng đáng.
Bài thơ "Mưa xuân" của Nguyễn Bính là một tác phẩm đậm đà tình cảm, phản ánh sâu sắc những cung bậc cảm xúc trong tình yêu và cuộc sống. Cảm xúc trong bài thơ không chỉ dừng lại ở sự hân hoan của mùa xuân, mà còn chứa đựng sự thất vọng, cô đơn và giận hờn khi những ước mơ không thành hiện thực. Nguyễn Bính đã thể hiện rất tinh tế những cảm xúc ấy qua từng câu thơ, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc về một tình yêu đầy khát khao nhưng cũng đầy tổn thương.