Các trường học Hà Nội có thể dừng việc học nếu không khí ô nhiễm nghiêm trọng, nhưng đã trường nào cho học sinh nghỉ chưa?

[Thanh Hải Lucky]

Trong những năm gần đây, tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội thường xuyên đứng ở mức cao, đặc biệt vào mùa đông, khi hiện tượng nghịch nhiệt khiến bụi mịn bị giữ lại sát mặt đất. Điều này khiến nhiều phụ huynh lo lắng, đặt ra câu hỏi liệu các trường học có được phép cho học sinh nghỉ để bảo vệ sức khỏe hay không. Tuy nhiên, thực tế cho thấy Hà Nội hiện chưa có một quy định bắt buộc các trường phải cho học sinh nghỉ học khi chất lượng không khí đạt mức nguy hại. Thành phố chủ yếu giao quyền chủ động cho các cơ sở giáo dục dựa trên tình hình thực tế từng thời điểm.

Trong bối cảnh đó, các ngưỡng chất lượng không khí thường được các trường tham khảo dựa theo khuyến cáo của WHO và Bộ Y tế. Khi chỉ số AQI ở mức 150–200, học sinh vẫn đi học bình thường nhưng phải hạn chế hoạt động ngoài trời. Nếu AQI vượt mức 200, tức là “rất xấu”, nhiều trường sẽ tạm dừng toàn bộ hoạt động ngoài trời, đặc biệt với khối mầm non và tiểu học. Mức từ 300 trở lên – được coi là “nguy hại” – là ngưỡng mà các trường có thể cho học sinh nghỉ học để bảo đảm an toàn sức khỏe, dù không bị bắt buộc bởi văn bản pháp lý.

Thực tế tại Hà Nội cho thấy đã có một số trường tư thục và trường quốc tế chủ động cho học sinh nghỉ hoặc chuyển sang học online trong 1–2 ngày khi chỉ số AQI buổi sáng vượt mức 300 kèm theo cảnh báo từ cơ quan quan trắc môi trường. Những trường này thường có điều kiện hạ tầng tốt hơn và có khả năng triển khai học từ xa. Ngược lại, hệ thống trường công lập trên địa bàn thành phố cho đến nay chưa từng cho học sinh nghỉ học đồng loạt vì lý do ô nhiễm. Thay vào đó, các trường tăng cường biện pháp ứng phó như hủy tiết thể dục ngoài trời, hạn chế mở cửa lớp học và trang bị máy lọc không khí ở những nơi có điều kiện.

Có nhiều nguyên nhân khiến việc cho học sinh nghỉ học vì ô nhiễm không khí vẫn chưa được triển khai rộng rãi. Trước hết, tình trạng ô nhiễm tại Hà Nội có thể kéo dài nhiều ngày liên tiếp, thậm chí cả tuần; nếu nghỉ học liên tục sẽ ảnh hưởng lớn đến chương trình giảng dạy. Bên cạnh đó, điều kiện cơ sở vật chất giữa các trường rất khác nhau, đặc biệt là khả năng tổ chức học online. Cuối cùng, không phải gia đình nào cũng có điều kiện để trẻ ở nhà an toàn, vì nhiều phụ huynh phải đi làm và môi trường bên ngoài có thể còn ô nhiễm hơn.

Trong bối cảnh chưa có quy định thống nhất, phụ huynh được khuyến khích theo dõi chỉ số AQI hằng ngày qua các ứng dụng đáng tin cậy. Khi chất lượng không khí vượt mức 300, phụ huynh hoàn toàn có thể chủ động xin phép cho con nghỉ học để tránh ảnh hưởng xấu đến hô hấp và tim mạch. Về phía nhà trường, cần tăng cường các biện pháp bảo vệ như sử dụng máy lọc không khí, khuyến cáo học sinh đeo khẩu trang và cập nhật chất lượng không khí đến phụ huynh mỗi buổi sáng.

Có thể nói, Hà Nội có khả năng cho học sinh nghỉ học khi không khí ô nhiễm nghiêm trọng, nhưng việc này chưa hề được áp dụng một cách đồng loạt và còn phụ thuộc vào quyết định của từng trường. Trong khi chờ đợi một khung quy định rõ ràng hơn từ cơ quan quản lý, sự chủ động của cả phụ huynh và nhà trường vẫn là yếu tố quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe của học sinh trong bối cảnh ô nhiễm ngày càng phức tạp.