Minh Phương
Thành viên nổi tiếng
Đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám cho rằng, không thể quy định đám cưới phải mời bao nhiêu người hay làm bao nhiêu mâm cỗ. Đối với người dân, chỉ nên khuyến khích, vận động không phô trương, thực hành tiết kiệm để chống lãng phí.
Miễn giảm trách nhiệm pháp lý cho cán bộ "dám nghĩ, dám làm"
Dẫn Điều 32 của dự thảo luật, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP.HCM) nhận định quy định hiện hành tuy khá đầy đủ nhưng vẫn tồn tại một "khe hở" lớn khi chưa làm rõ hình thức xử lý đối với người đứng đầu cố tình phê duyệt các dự án, nhiệm vụ vượt định mức, tiêu chuẩn, chế độ.
Ông nhấn mạnh rằng thực tế hiện nay, nhiều sai phạm gây lãng phí nghiêm trọng thường được "ngụy trang" dưới các quyết định hành chính đúng quy trình để hợp thức hóa. Do đó, đại biểu kiến nghị ban soạn thảo cần bổ sung nguyên tắc xử lý nghiêm khắc, theo đó mọi phê duyệt trái quy định gây lãng phí đều phải xem xét trách nhiệm của người đứng đầu theo mức tăng nặng.
Bên cạnh siết chặt kỷ luật, đại biểu TP.HCM cũng cho rằng cần có cơ chế "thưởng phạt phân minh" để khuyến khích sự đổi mới. Ông đề xuất bổ sung hình thức khen thưởng bằng tài chính và ưu tiên trong đánh giá xếp loại, quy hoạch, bổ nhiệm đối với những tập thể, cá nhân có sáng kiến tiết kiệm ngân sách nhà nước quy mô lớn. Việc khen thưởng tương xứng sẽ tạo động lực mạnh mẽ để cán bộ dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Liên quan đến vấn đề miễn giảm trách nhiệm pháp lý cho cán bộ "dám nghĩ, dám làm", đại biểu Nguyễn Tâm Hùng bày tỏ sự đồng thuận nhưng yêu cầu các điều kiện áp dụng phải thật chặt chẽ để đảm bảo an toàn thể chế.
Theo đó, ông đề nghị việc miễn trách nhiệm chỉ được thực hiện khi đáp ứng đủ ba yếu tố: sáng kiến phải xuất phát từ lợi ích chung; có văn bản đánh giá rủi ro trước của cơ quan có thẩm quyền; và quá trình tổ chức thực hiện phải được công khai, minh bạch.
"Như vậy, vừa bảo vệ cán bộ đổi mới sáng tạo, vừa bảo đảm an toàn thể chế, không tạo kẽ hở để hợp thức hóa lãng phí", ông Hùng nói.
Khuyến khích người dân chống lãng phí
Tham gia góp ý, đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Quảng Ngãi) lưu ý rằng bên cạnh việc bảo vệ người đấu tranh chống lãng phí, luật cũng cần có quy định nghiêm cấm các hành vi sai lệch từ chính những người này.
Đại biểu đề nghị bổ sung quy định cấm hành vi cung cấp thông tin lãng phí sai sự thật, bịa đặt, thổi phồng hoặc xúi giục, ép buộc người khác cung cấp thông tin.
Ông Tám phân tích, đấu tranh chống lãng phí là quyền của công dân, do đó không thể chấp nhận hành vi kích động hay ép buộc người khác thực hiện quyền này, đặc biệt là khi thông tin chưa được kiểm chứng.
Về thực hành tiết kiệm trong nhân dân, đại biểu Tô Văn Tám đánh giá cao quy định khuyến khích người dân tiết kiệm trong tiêu dùng, thực hiện nếp sống văn minh như cưới hỏi, ma chay.
"Chúng ta không thể quy định đám cưới phải mời bao nhiêu người hay làm bao nhiêu mâm cỗ. Đối với người dân, chúng ta chỉ nên khuyến khích, vận động họ không phô trương, thực hành tiết kiệm để chống lãng phí", theo ông Tám.
Tuy nhiên, đại biểu Quảng Ngãi cho rằng, khi các quy tắc ứng xử nơi công cộng hoặc hương ước, quy ước cộng đồng đã được thiết lập, người dân phải có trách nhiệm tuân thủ.
Vì vậy, ông đề nghị nghiên cứu bổ sung khái niệm "trách nhiệm xã hội của công dân" trong việc thực hiện nếp sống văn minh, xem đây là một nghĩa vụ đạo đức và cộng đồng song hành cùng sự khuyến khích của nhà nước.
Đại biểu Tô Thị Bích Châu (đoàn TP.HCM) cũng cho rằng cần làm rõ khái niệm người đấu tranh chống lãng phí và có chế tài đối với việc phản ánh quy chụp gây mất đoàn kết nội bộ, đồng thời đề nghị thiết lập cơ quan đầu mối tiếp nhận thông tin, cơ chế ẩn danh và trách nhiệm phản hồi kết quả xử lý.
Đại biểu Bích Châu nhấn mạnh, tiết kiệm phải đi đôi với hiệu quả và tính bền vững. Cụ thể, trong một số lĩnh vực đặc thù như ngoại giao, hiệu quả có thể chỉ thấy được sau 5-10 năm hoặc lâu hơn, do đó cần giao quyền chủ động cho thủ trưởng đơn vị để tránh việc tiết kiệm máy móc làm ảnh hưởng đến mục tiêu dài hạn.
Đối với công tác giám sát, đại biểu chỉ ra thực tế bất cập khi các kiến nghị của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các đoàn thể thường chỉ nằm chung trong báo cáo tổng hợp, thiếu định lượng và không có chế tài xử lý cụ thể đối với các cơ quan chậm trễ giải quyết.
"Tại các kỳ họp Ủy ban MTTQ, chính quyền địa phương thường có trách nhiệm báo cáo, đồng thời phải dự hết buổi để lắng nghe phản ánh, ý kiến. Tuy nhiên, do thời gian gấp rút nên thường chỉ có Phó Chủ tịch Ủy ban đến dự, nhưng báo cáo xong là rút ngay. Khi đại biểu nêu ý kiến phản ánh thì không còn đại diện cơ quan chức năng ở lại tiếp nhận; việc chỉ tiếp nhận thông qua báo cáo văn bản như vậy, tôi cho rằng rất lãng phí và mang nặng tính hình thức", bà Châu nêu quan điểm.
Miễn giảm trách nhiệm pháp lý cho cán bộ "dám nghĩ, dám làm"
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tâm Hùng. Ảnh: Media Quốc hội
Dẫn Điều 32 của dự thảo luật, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP.HCM) nhận định quy định hiện hành tuy khá đầy đủ nhưng vẫn tồn tại một "khe hở" lớn khi chưa làm rõ hình thức xử lý đối với người đứng đầu cố tình phê duyệt các dự án, nhiệm vụ vượt định mức, tiêu chuẩn, chế độ.
Ông nhấn mạnh rằng thực tế hiện nay, nhiều sai phạm gây lãng phí nghiêm trọng thường được "ngụy trang" dưới các quyết định hành chính đúng quy trình để hợp thức hóa. Do đó, đại biểu kiến nghị ban soạn thảo cần bổ sung nguyên tắc xử lý nghiêm khắc, theo đó mọi phê duyệt trái quy định gây lãng phí đều phải xem xét trách nhiệm của người đứng đầu theo mức tăng nặng.
Bên cạnh siết chặt kỷ luật, đại biểu TP.HCM cũng cho rằng cần có cơ chế "thưởng phạt phân minh" để khuyến khích sự đổi mới. Ông đề xuất bổ sung hình thức khen thưởng bằng tài chính và ưu tiên trong đánh giá xếp loại, quy hoạch, bổ nhiệm đối với những tập thể, cá nhân có sáng kiến tiết kiệm ngân sách nhà nước quy mô lớn. Việc khen thưởng tương xứng sẽ tạo động lực mạnh mẽ để cán bộ dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Liên quan đến vấn đề miễn giảm trách nhiệm pháp lý cho cán bộ "dám nghĩ, dám làm", đại biểu Nguyễn Tâm Hùng bày tỏ sự đồng thuận nhưng yêu cầu các điều kiện áp dụng phải thật chặt chẽ để đảm bảo an toàn thể chế.
Theo đó, ông đề nghị việc miễn trách nhiệm chỉ được thực hiện khi đáp ứng đủ ba yếu tố: sáng kiến phải xuất phát từ lợi ích chung; có văn bản đánh giá rủi ro trước của cơ quan có thẩm quyền; và quá trình tổ chức thực hiện phải được công khai, minh bạch.
"Như vậy, vừa bảo vệ cán bộ đổi mới sáng tạo, vừa bảo đảm an toàn thể chế, không tạo kẽ hở để hợp thức hóa lãng phí", ông Hùng nói.
Khuyến khích người dân chống lãng phí
Tham gia góp ý, đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Quảng Ngãi) lưu ý rằng bên cạnh việc bảo vệ người đấu tranh chống lãng phí, luật cũng cần có quy định nghiêm cấm các hành vi sai lệch từ chính những người này.
Đại biểu đề nghị bổ sung quy định cấm hành vi cung cấp thông tin lãng phí sai sự thật, bịa đặt, thổi phồng hoặc xúi giục, ép buộc người khác cung cấp thông tin.
Đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám. Ảnh: Media Quốc hội
Ông Tám phân tích, đấu tranh chống lãng phí là quyền của công dân, do đó không thể chấp nhận hành vi kích động hay ép buộc người khác thực hiện quyền này, đặc biệt là khi thông tin chưa được kiểm chứng.
Về thực hành tiết kiệm trong nhân dân, đại biểu Tô Văn Tám đánh giá cao quy định khuyến khích người dân tiết kiệm trong tiêu dùng, thực hiện nếp sống văn minh như cưới hỏi, ma chay.
"Chúng ta không thể quy định đám cưới phải mời bao nhiêu người hay làm bao nhiêu mâm cỗ. Đối với người dân, chúng ta chỉ nên khuyến khích, vận động họ không phô trương, thực hành tiết kiệm để chống lãng phí", theo ông Tám.
Tuy nhiên, đại biểu Quảng Ngãi cho rằng, khi các quy tắc ứng xử nơi công cộng hoặc hương ước, quy ước cộng đồng đã được thiết lập, người dân phải có trách nhiệm tuân thủ.
Vì vậy, ông đề nghị nghiên cứu bổ sung khái niệm "trách nhiệm xã hội của công dân" trong việc thực hiện nếp sống văn minh, xem đây là một nghĩa vụ đạo đức và cộng đồng song hành cùng sự khuyến khích của nhà nước.
Đại biểu Quốc hội Tô Thị Bích Châu. Ảnh: Media Quốc hội
Đại biểu Tô Thị Bích Châu (đoàn TP.HCM) cũng cho rằng cần làm rõ khái niệm người đấu tranh chống lãng phí và có chế tài đối với việc phản ánh quy chụp gây mất đoàn kết nội bộ, đồng thời đề nghị thiết lập cơ quan đầu mối tiếp nhận thông tin, cơ chế ẩn danh và trách nhiệm phản hồi kết quả xử lý.
Đại biểu Bích Châu nhấn mạnh, tiết kiệm phải đi đôi với hiệu quả và tính bền vững. Cụ thể, trong một số lĩnh vực đặc thù như ngoại giao, hiệu quả có thể chỉ thấy được sau 5-10 năm hoặc lâu hơn, do đó cần giao quyền chủ động cho thủ trưởng đơn vị để tránh việc tiết kiệm máy móc làm ảnh hưởng đến mục tiêu dài hạn.
Đối với công tác giám sát, đại biểu chỉ ra thực tế bất cập khi các kiến nghị của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các đoàn thể thường chỉ nằm chung trong báo cáo tổng hợp, thiếu định lượng và không có chế tài xử lý cụ thể đối với các cơ quan chậm trễ giải quyết.
"Tại các kỳ họp Ủy ban MTTQ, chính quyền địa phương thường có trách nhiệm báo cáo, đồng thời phải dự hết buổi để lắng nghe phản ánh, ý kiến. Tuy nhiên, do thời gian gấp rút nên thường chỉ có Phó Chủ tịch Ủy ban đến dự, nhưng báo cáo xong là rút ngay. Khi đại biểu nêu ý kiến phản ánh thì không còn đại diện cơ quan chức năng ở lại tiếp nhận; việc chỉ tiếp nhận thông qua báo cáo văn bản như vậy, tôi cho rằng rất lãng phí và mang nặng tính hình thức", bà Châu nêu quan điểm.
Nguồn: Dân Việt