Hiểu sâu sắc những trăn trở của Tổng bí thư Tô Lâm về phát triển khoa học công nghệ

[Cao Tùng]

Hôm nay, tôi đọc bài báo đăng trên báo Nhân Dân tôi nhận ra những trăn trở của Tổng Bí thư Tô Lâm đối với sự phát triển khoa học, công nghệ nước nhà và thực sự cảm nhận được sự quyết liệt và tâm huyết của người đứng đầu đất nước trong việc tháo gỡ những rào cản để khoa học và công nghệ có thể phát triển mạnh mẽ hơn.

Tổng Bí thư Tô Lâm trong sáng 15/2 thảo luận tại tổ (kỳ họp bất thường thứ 9 của Quốc hội) đã nhấn mạnh rằng, trong thời đại ngày nay, nếu chỉ đi theo mà không biết thế giới đang phát triển đến đâu, chúng ta sẽ mãi mãi ở phía sau, tụt hậu và lạc hậu. Đây là một thực tế không thể phủ nhận, bởi khoa học và công nghệ luôn vận động không ngừng. Nếu không có những bước đi đột phá, không dám chấp nhận rủi ro để đổi mới, thì Việt Nam sẽ khó có thể cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu.

Điều khiến tôi ấn tượng nhất là cách Tổng Bí thư nhìn nhận về những nút thắt thể chế đang cản trở sự phát triển của khoa học, công nghệ. Ông chỉ ra rằng nếu không thay đổi những quy định cứng trong các bộ luật như Luật Đấu thầu hay Luật Thuế, chúng ta sẽ tiếp tục rơi vào vòng luẩn quẩn, chỉ có thể mua được những công nghệ giá rẻ, lạc hậu và trở thành "bãi rác" của khoa học công nghệ thế giới. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước mà còn là sự lãng phí lớn về tài nguyên và cơ hội.

Bên cạnh đó, Tổng Bí thư cũng đặt vấn đề về việc khuyến khích doanh nghiệp, các trường đại học và cơ sở nghiên cứu hợp tác với nhau để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Đây là một hướng đi đúng đắn và cần thiết, bởi lẽ, khoa học và công nghệ không thể phát triển nếu chỉ dựa vào nguồn lực nhà nước mà cần có sự chung tay của toàn xã hội.

Một điểm khác khiến tôi suy nghĩ sâu sắc là quan điểm của Tổng Bí thư về việc chấp nhận rủi ro trong khoa học công nghệ. Ông ví đây là "miền đất hoang vu cần khai thác", nơi mà nếu không dám đi, không dám thử nghiệm thì sẽ không bao giờ tìm ra được con đường phát triển. Đây là một tinh thần đổi mới mạnh mẽ, khác biệt với tư duy e ngại rủi ro thường thấy. Nếu muốn đi tắt, đón đầu, Việt Nam cần những chính sách linh hoạt, tạo điều kiện để các nhà khoa học và doanh nghiệp có thể thử nghiệm những ý tưởng mới mà không bị ràng buộc bởi quá nhiều thủ tục hành chính.

Qua những trăn trở của Tổng Bí thư Tô Lâm, tôi càng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc đổi mới thể chế để phát triển khoa học, công nghệ. Chỉ khi nào thực sự tháo gỡ được những rào cản về chính sách, tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, thì khi đó, khoa học và công nghệ mới có thể phát huy hết tiềm năng, đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong thời đại số.