Đoạn Video
Ảnh
Thanh Hải Lucky
Thanh Hải Lucky
Trong cùng một hệ thống trường tiểu học công lập tại Hà Nội, cùng là “tiếng Anh liên kết”, nhưng mức thu học phí lại có thể chênh nhau gấp hàng chục lần. Có trường chỉ thu 120.000–150.000 đồng/tháng, nhưng cũng có nơi lên tới 500.000–700.000 đồng, thậm chí cá biệt khoảng 2 triệu đồng/tháng. Sự chênh lệch ấy đang đặt ra nhiều câu hỏi về tính hợp lý, minh bạch và hiệu quả của các chương trình liên kết trong nhà trường công lập.
Mỗi trường một mức thu
Khảo sát tại một số trường tiểu học công lập trên địa bàn Hà Nội cho thấy bức tranh khá “đa sắc” về học phí tiếng Anh liên kết. Trường Tiểu học Nguyễn Du (quận Hà Đông cũ) thu 120.000 đồng/tháng; Trường Tiểu học Bế Văn Đàn (quận Đống Đa cũ) và Trường Tiểu học Trưng Vương (quận Hoàn Kiếm cũ) thu 150.000 đồng/tháng. Trong khi đó, Trường Tiểu học Bà Triệu (quận Hai Bà Trưng cũ) thu 500.000–600.000 đồng/tháng tùy khối lớp; Trường Tiểu học Lê Ngọc Hân thu 660.000 đồng/tháng với học sinh khối 1.
Không chỉ tiếng Anh, các môn học “lai” như toán tiếng Anh, tiếng Anh STEM cũng có mức thu khác nhau, dao động khoảng 140.000–160.000 đồng/tháng. Chênh lệch không quá lớn, nhưng cũng cho thấy mỗi trường đang vận dụng một cách riêng.
Số tiết, chương trình và giáo viên là yếu tố quyết định
Theo hiệu trưởng một trường tiểu học tại Hà Nội, sự khác biệt về mức thu chủ yếu nằm ở số tiết học và nội dung chương trình.
“Trường tôi chỉ bổ sung 1 tiết tiếng Anh liên kết mỗi tuần, mức thu là 150.000 đồng. Những trường thu 500.000–600.000 đồng có thể dạy 4 tiết/tuần hoặc có giáo viên nước ngoài. Còn với các chương trình đặc thù như Cambridge, mức thu có thể lên đến 2 triệu đồng/tháng”, vị này phân tích.
Từ góc độ quản lý, để đánh giá một mức thu là cao hay thấp, phụ huynh cần biết rõ con mình học bao nhiêu tiết, học chương trình gì, ai đứng lớp và mục tiêu đầu ra ra sao. Chỉ nhìn vào con số tiền tuyệt đối là chưa đủ.
Giải thích việc chỉ bổ sung 1 tiết tiếng Anh mỗi tuần, vị hiệu trưởng cho rằng đây là lựa chọn phù hợp với nhu cầu thực tế của đa số phụ huynh trong trường. Nhiều học sinh tiểu học hiện nay đã học tiếng Anh tại các trung tâm bên ngoài, nên nếu nhà trường bố trí quá nhiều tiết liên kết trong khi nhu cầu không lớn, sẽ gây tốn kém không cần thiết mà hiệu quả chưa chắc tương xứng.
Phụ huynh cần nhiều hơn “một tờ phiếu thu”
Ở chiều ngược lại, phụ huynh cũng có lý do để băn khoăn. Chị Nguyễn Thị Hà (Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho rằng thành phố cần đánh giá lại chất lượng dạy tiếng Anh liên kết trong nhà trường.
“Nếu xét về giá, 500.000–600.000 đồng/tháng không hẳn là đắt. Nhưng mỗi tuần con học 4–5 tiết tiếng Anh ở trường mà vẫn không hiệu quả, bố mẹ vẫn phải cho đi học thêm bên ngoài, thì đó là khoản chi quá đắt”, chị Hà nói.
Theo chị, khi nhà trường liên kết với trung tâm bên ngoài, phụ huynh có quyền được biết rõ nhà trường quản lý chất lượng ra sao, trung tâm cam kết điều gì về đầu ra, và trách nhiệm của mỗi bên như thế nào. “Đã là dịch vụ giáo dục có thu tiền, thì phải minh bạch và chịu sự giám sát”, chị nhấn mạnh.
Khoảng trống về giá trần
Hiện nay, ngoài giáo dục kỹ năng sống được khống chế mức 15.000 đồng/tiết, Hà Nội chưa quy định giá trần đối với các dịch vụ giáo dục liên kết như tiếng Anh, STEM, toán tiếng Anh… Trong khi đó, phần lớn các trường tiểu học đều liên kết với trung tâm bên ngoài để tổ chức các hoạt động này, đồng thời triển khai dạy học 2 buổi/ngày.
Hệ quả là tiền học hàng tháng của một học sinh tiểu học tại Hà Nội có thể lên tới gần 2 triệu đồng, dù không phải đóng học phí chính khóa và đã được thành phố hỗ trợ khoảng 60% tiền ăn trưa. Với nhiều gia đình, đặc biệt là lao động thu nhập trung bình, đây không phải con số nhỏ.
Học 2 buổi/ngày: Cơ hội và thách thức
Năm học 2025–2026, thực hiện Chỉ thị 17 của Chính phủ, Bộ GD&ĐT sẽ triển khai học 2 buổi/ngày ở bậc tiểu học trên toàn quốc, đồng thời áp dụng theo lộ trình với THCS và THPT. Công văn 4567 của Bộ GD&ĐT nêu rõ: buổi 1 dành cho chương trình giáo dục phổ thông bắt buộc; buổi 2 dành cho các hoạt động giáo dục bổ trợ như STEM/STEAM, ngoại ngữ, kỹ năng sống, giáo dục tài chính, năng lực số, AI…
Nhà trường được quyền sắp xếp linh hoạt các nội dung này, nhưng nguồn kinh phí thực hiện chỉ có hai: ngân sách địa phương và xã hội hóa. Điều đó đồng nghĩa, nếu không có cơ chế kiểm soát phù hợp, gánh nặng chi phí rất dễ tiếp tục dồn về phía phụ huynh.
Như lời vị hiệu trưởng chia sẻ, chủ trương đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường sẽ được thí điểm trước ở những nơi đủ điều kiện. Tuy nhiên, cùng với mở rộng, cần tính đến việc khống chế mức thu, xây dựng khung giá hoặc tiêu chí rõ ràng, để tiếng Anh – một công cụ hội nhập – không trở thành áp lực tài chính đối với các gia đình.
Khoảng cách từ 150.000 đồng đến 2 triệu đồng không chỉ là chênh lệch về tiền bạc, mà còn phản ánh những câu hỏi lớn về quản lý, công bằng và hiệu quả trong giáo dục công lập hiện nay.
Mỗi trường một mức thu
Khảo sát tại một số trường tiểu học công lập trên địa bàn Hà Nội cho thấy bức tranh khá “đa sắc” về học phí tiếng Anh liên kết. Trường Tiểu học Nguyễn Du (quận Hà Đông cũ) thu 120.000 đồng/tháng; Trường Tiểu học Bế Văn Đàn (quận Đống Đa cũ) và Trường Tiểu học Trưng Vương (quận Hoàn Kiếm cũ) thu 150.000 đồng/tháng. Trong khi đó, Trường Tiểu học Bà Triệu (quận Hai Bà Trưng cũ) thu 500.000–600.000 đồng/tháng tùy khối lớp; Trường Tiểu học Lê Ngọc Hân thu 660.000 đồng/tháng với học sinh khối 1.
Không chỉ tiếng Anh, các môn học “lai” như toán tiếng Anh, tiếng Anh STEM cũng có mức thu khác nhau, dao động khoảng 140.000–160.000 đồng/tháng. Chênh lệch không quá lớn, nhưng cũng cho thấy mỗi trường đang vận dụng một cách riêng.
Số tiết, chương trình và giáo viên là yếu tố quyết định
Theo hiệu trưởng một trường tiểu học tại Hà Nội, sự khác biệt về mức thu chủ yếu nằm ở số tiết học và nội dung chương trình.
“Trường tôi chỉ bổ sung 1 tiết tiếng Anh liên kết mỗi tuần, mức thu là 150.000 đồng. Những trường thu 500.000–600.000 đồng có thể dạy 4 tiết/tuần hoặc có giáo viên nước ngoài. Còn với các chương trình đặc thù như Cambridge, mức thu có thể lên đến 2 triệu đồng/tháng”, vị này phân tích.
Từ góc độ quản lý, để đánh giá một mức thu là cao hay thấp, phụ huynh cần biết rõ con mình học bao nhiêu tiết, học chương trình gì, ai đứng lớp và mục tiêu đầu ra ra sao. Chỉ nhìn vào con số tiền tuyệt đối là chưa đủ.
Giải thích việc chỉ bổ sung 1 tiết tiếng Anh mỗi tuần, vị hiệu trưởng cho rằng đây là lựa chọn phù hợp với nhu cầu thực tế của đa số phụ huynh trong trường. Nhiều học sinh tiểu học hiện nay đã học tiếng Anh tại các trung tâm bên ngoài, nên nếu nhà trường bố trí quá nhiều tiết liên kết trong khi nhu cầu không lớn, sẽ gây tốn kém không cần thiết mà hiệu quả chưa chắc tương xứng.
Phụ huynh cần nhiều hơn “một tờ phiếu thu”
Ở chiều ngược lại, phụ huynh cũng có lý do để băn khoăn. Chị Nguyễn Thị Hà (Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho rằng thành phố cần đánh giá lại chất lượng dạy tiếng Anh liên kết trong nhà trường.
“Nếu xét về giá, 500.000–600.000 đồng/tháng không hẳn là đắt. Nhưng mỗi tuần con học 4–5 tiết tiếng Anh ở trường mà vẫn không hiệu quả, bố mẹ vẫn phải cho đi học thêm bên ngoài, thì đó là khoản chi quá đắt”, chị Hà nói.
Theo chị, khi nhà trường liên kết với trung tâm bên ngoài, phụ huynh có quyền được biết rõ nhà trường quản lý chất lượng ra sao, trung tâm cam kết điều gì về đầu ra, và trách nhiệm của mỗi bên như thế nào. “Đã là dịch vụ giáo dục có thu tiền, thì phải minh bạch và chịu sự giám sát”, chị nhấn mạnh.
Khoảng trống về giá trần
Hiện nay, ngoài giáo dục kỹ năng sống được khống chế mức 15.000 đồng/tiết, Hà Nội chưa quy định giá trần đối với các dịch vụ giáo dục liên kết như tiếng Anh, STEM, toán tiếng Anh… Trong khi đó, phần lớn các trường tiểu học đều liên kết với trung tâm bên ngoài để tổ chức các hoạt động này, đồng thời triển khai dạy học 2 buổi/ngày.
Hệ quả là tiền học hàng tháng của một học sinh tiểu học tại Hà Nội có thể lên tới gần 2 triệu đồng, dù không phải đóng học phí chính khóa và đã được thành phố hỗ trợ khoảng 60% tiền ăn trưa. Với nhiều gia đình, đặc biệt là lao động thu nhập trung bình, đây không phải con số nhỏ.
Học 2 buổi/ngày: Cơ hội và thách thức
Năm học 2025–2026, thực hiện Chỉ thị 17 của Chính phủ, Bộ GD&ĐT sẽ triển khai học 2 buổi/ngày ở bậc tiểu học trên toàn quốc, đồng thời áp dụng theo lộ trình với THCS và THPT. Công văn 4567 của Bộ GD&ĐT nêu rõ: buổi 1 dành cho chương trình giáo dục phổ thông bắt buộc; buổi 2 dành cho các hoạt động giáo dục bổ trợ như STEM/STEAM, ngoại ngữ, kỹ năng sống, giáo dục tài chính, năng lực số, AI…
Nhà trường được quyền sắp xếp linh hoạt các nội dung này, nhưng nguồn kinh phí thực hiện chỉ có hai: ngân sách địa phương và xã hội hóa. Điều đó đồng nghĩa, nếu không có cơ chế kiểm soát phù hợp, gánh nặng chi phí rất dễ tiếp tục dồn về phía phụ huynh.
Như lời vị hiệu trưởng chia sẻ, chủ trương đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường sẽ được thí điểm trước ở những nơi đủ điều kiện. Tuy nhiên, cùng với mở rộng, cần tính đến việc khống chế mức thu, xây dựng khung giá hoặc tiêu chí rõ ràng, để tiếng Anh – một công cụ hội nhập – không trở thành áp lực tài chính đối với các gia đình.
Khoảng cách từ 150.000 đồng đến 2 triệu đồng không chỉ là chênh lệch về tiền bạc, mà còn phản ánh những câu hỏi lớn về quản lý, công bằng và hiệu quả trong giáo dục công lập hiện nay.
