Đoạn Video
Ảnh
Nguyễn Thùy Linh
Thành viên nổi tiếng
Mỗi ngày, cơ thể bạn tạo ra hàng lít nước tiểu - nhưng bạn đã bao giờ dừng lại để quan sát nó chưa? Có thể bạn chưa biết: chính nước tiểu là một "chiếc gương" phản chiếu hoạt động của thận - một cơ quan quan trọng nhưng thầm lặng trong cơ thể.
Theo thống kê, có tới 8–10% dân số thế giới mắc bệnh thận mãn tính, nhưng phần lớn trong số đó không hề biết mình đang mang bệnh. Lý do? Thận thường không “kêu cứu” cho đến khi đã quá muộn.
Vậy, làm thế nào để phát hiện sớm bệnh thận? Câu trả lời có thể đang nằm ngay trong… bồn cầu nhà bạn.
Nước tiểu bình thường có màu vàng nhạt, trong và không có mùi bất thường. Nhưng khi thận có vấn đề, bạn có thể thấy:
Tuy nhiên, không phải lúc nào nước tiểu đổi màu cũng là xấu: ăn thanh long, củ dền, hay dùng thuốc rifampin cũng có thể làm nước tiểu chuyển hồng. Và với phụ nữ, không nên xét nghiệm nước tiểu trong kỳ kinh nguyệt để tránh kết quả sai lệch.
Nhiều người thấy bọt trong nước tiểu là lo lắng. Nhưng có bọt chưa chắc đã nguy hiểm, điều quan trọng là loại bọt:
Nếu nghi ngờ, bạn nên xét nghiệm protein niệu 24 giờ để xác định lượng protein “rò rỉ” từ thận.
Một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh thận là phù nề — tức là cơ thể giữ nước quá mức. Điều này thường thấy ở mí mắt, mặt, và chân tay. Đặc biệt, mí mắt có thể sưng rõ rệt vào buổi sáng.
Cách tự kiểm tra phù nề: ấn ngón tay cái vào vùng nghi ngờ sưng trong vài giây. Nếu chỗ lõm không trở lại ngay sau 10 giây, có thể là dấu hiệu bất thường.
Không phải cứ đau lưng là do thận. Thận nằm cao hơn thắt lưng, gần xương sườn cuối. Đau thận thật sự thường âm ỉ, dai dẳng và không thay đổi khi đổi tư thế.
Tuy nhiên, nếu bạn bị đau kèm tiểu máu, sốt hoặc đau lan xuống háng, đó có thể là sỏi thận hoặc nhiễm trùng thận, cần khám ngay.
Bạn có biết? Đáy mắt là nơi duy nhất bác sĩ có thể nhìn thấy vi mạch trực tiếp — và nó có thể tiết lộ nhiều điều về sức khỏe thận.
Người có các bệnh này nên khám định kỳ cả đáy mắt và chức năng thận.
Khoảng 50–90% bệnh nhân thận mạn tính bị ngứa da, nhất là người chạy thận nhân tạo. Ngứa có thể dữ dội, lan rộng toàn thân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ, tâm lý.
Giải pháp:
Theo thống kê, có tới 8–10% dân số thế giới mắc bệnh thận mãn tính, nhưng phần lớn trong số đó không hề biết mình đang mang bệnh. Lý do? Thận thường không “kêu cứu” cho đến khi đã quá muộn.
Vậy, làm thế nào để phát hiện sớm bệnh thận? Câu trả lời có thể đang nằm ngay trong… bồn cầu nhà bạn.
Nước tiểu – chiếc “gương chiếu hậu” của quả thận
Màu nước tiểu nói gì?
Nước tiểu bình thường có màu vàng nhạt, trong và không có mùi bất thường. Nhưng khi thận có vấn đề, bạn có thể thấy:
- Màu nước tiểu đục, đỏ, hoặc sẫm hơn bình thường
- Xuất hiện bọt bất thường
- Thay đổi lượng hoặc số lần đi tiểu
Tuy nhiên, không phải lúc nào nước tiểu đổi màu cũng là xấu: ăn thanh long, củ dền, hay dùng thuốc rifampin cũng có thể làm nước tiểu chuyển hồng. Và với phụ nữ, không nên xét nghiệm nước tiểu trong kỳ kinh nguyệt để tránh kết quả sai lệch.
Bọt nước tiểu – dấu hiệu thận “rò rỉ” protein
Nhiều người thấy bọt trong nước tiểu là lo lắng. Nhưng có bọt chưa chắc đã nguy hiểm, điều quan trọng là loại bọt:
- Bọt bình thường: to, thưa, tan nhanh trong vài phút
- Bọt bệnh lý: nhỏ, dày đặc, lâu tan (trên 30 phút), xuất hiện dù đi tiểu nhẹ
Nếu nghi ngờ, bạn nên xét nghiệm protein niệu 24 giờ để xác định lượng protein “rò rỉ” từ thận.
Khi cơ thể giữ nước: phù nề cảnh báo thận
Một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh thận là phù nề — tức là cơ thể giữ nước quá mức. Điều này thường thấy ở mí mắt, mặt, và chân tay. Đặc biệt, mí mắt có thể sưng rõ rệt vào buổi sáng.
Cách tự kiểm tra phù nề: ấn ngón tay cái vào vùng nghi ngờ sưng trong vài giây. Nếu chỗ lõm không trở lại ngay sau 10 giây, có thể là dấu hiệu bất thường.
Đau lưng: Có phải do thận không?
Không phải cứ đau lưng là do thận. Thận nằm cao hơn thắt lưng, gần xương sườn cuối. Đau thận thật sự thường âm ỉ, dai dẳng và không thay đổi khi đổi tư thế.
Tuy nhiên, nếu bạn bị đau kèm tiểu máu, sốt hoặc đau lan xuống háng, đó có thể là sỏi thận hoặc nhiễm trùng thận, cần khám ngay.
Thận và mắt: Liên kết không ngờ tới
Bạn có biết? Đáy mắt là nơi duy nhất bác sĩ có thể nhìn thấy vi mạch trực tiếp — và nó có thể tiết lộ nhiều điều về sức khỏe thận.
- Tiểu đường: gây tổn thương vi mạch cả ở mắt (võng mạc) và thận
- Tăng huyết áp: nếu huyết áp quá cao, mắt và thận đều có thể bị tổn thương nặng
Người có các bệnh này nên khám định kỳ cả đáy mắt và chức năng thận.Ngứa da không đơn giản là bệnh ngoài da
Khoảng 50–90% bệnh nhân thận mạn tính bị ngứa da, nhất là người chạy thận nhân tạo. Ngứa có thể dữ dội, lan rộng toàn thân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ, tâm lý.
Giải pháp:
- Ngứa nhẹ: dùng thuốc mỡ menthol, thuốc kháng histamin
- Ngứa nặng: có thể cần thuốc sinh học hoặc điều trị phối hợp da liễu – thận
