Đoạn Video
Ảnh
Vu Thuy Tien
Thành viên nổi tiếng
Dưới ánh hoàng hôn đỏ rực bên dòng sông Hồng, nơi vùng đất Kim Sơn thuộc xã Kim Sơn, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai ngày nay, một câu chuyện truyền kỳ từ thế kỷ XIII vẫn còn vang vọng qua bao thế hệ. Đó là câu chuyện về hai cô gái anh hùng, những người đã hy sinh thân mình trong ngọn lửa để bảo vệ quê hương trước sự xâm lăng của quân Nguyên – Mông, và từ đó trở thành linh hồn bất tử được người dân tôn thờ tại đền Hai Cô – một di tích lịch sử văn hóa đầy ý nghĩa.
Lễ hội đền Hai Cô được tổ chức chính lễ vào ngày 21 tháng Giêng hằng năm
Một thời khói lửa và lòng quả cảm
Vào thế kỷ XIII, khi giặc Nguyên – Mông tràn xuống phương Nam với vó ngựa và gươm giáo hung tàn, đất nước Đại Việt đứng trước muôn vàn thử thách. Quân dân nhà Trần, dưới sự lãnh đạo của các danh tướng, đã kiên cường chống trả để bảo vệ bờ cõi. Trong đoàn quân ấy, tại vùng biên ải xa xôi Kim Sơn, có hai cô gái trẻ tuổi, không rõ tên, không để lại dấu tích trong sử sách, nhưng lòng dũng cảm của họ đã khắc sâu vào tâm khảm người dân nơi đây.
Truyền thuyết kể rằng, hai cô được giao một nhiệm vụ quan trọng: canh gác trên một chòi cao dựng giữa Bãi Liềm, nơi dòng sông Hồng uốn lượn hiền hòa. Từ vị trí ấy, họ phải đốt lửa báo hiệu mỗi khi quân địch tiến đến, giúp quân nhà Trần kịp thời ứng phó. Ngày ấy, giặc đến như cơn lốc, thế lực hung mạnh, đông như kiến cỏ. Chòi canh nhỏ bé của hai cô nhanh chóng bị bao vây tứ phía. Tiếng vó ngựa dồn dập, tiếng gầm thét của kẻ thù vang vọng, nhưng hai cô gái không hề nao núng. Họ hiểu rằng, nếu rơi vào tay giặc, không chỉ bản thân chịu nhục, mà cả kế hoạch của quân ta cũng sẽ bị bại lộ.
Quyết không đầu hàng, hai cô châm lửa đốt chòi canh, ngọn lửa bùng lên ngút trời, vừa là tín hiệu cuối cùng gửi đến quân nhà Trần, vừa là ngọn lửa thiêu cháy chính thân mình. Trong ánh lửa ấy, hai cô gái đã hóa thành biểu tượng của lòng trung liệt, hy sinh để bảo vệ quê hương. Dẫu xác thân tan biến, linh hồn họ, theo lời kể dân gian, vẫn ở lại vùng đất này, hiển linh phù trợ quân dân nhà Trần đánh tan quân xâm lược trong những trận chiến sau đó.
Ngôi đền bên sông và lòng biết ơn đời đời
Sau khi giặc tan, người dân Kim Sơn, cảm phục trước sự hy sinh của hai cô, đã lập một miếu nhỏ tại Bãi Liềm để thờ cúng. Qua bao năm tháng, từ một miếu thờ đơn sơ, người dân góp công góp của xây dựng nên ngôi đền khang trang, mang tên "đền Hai Cô". Vị trí ngôi đền được chọn nằm bên bờ sông Hồng, nơi thế đất phong thủy hữu tình: phía trước là dòng nước lặng lẽ trôi, phía sau tựa vào đồi xanh, bao quanh là những cây cổ thụ rợp bóng mát quanh năm. Đền chính gồm ba gian và một hậu cung nhỏ, nơi đặt ban thờ hai cô. Hai bên cửa vào hậu cung treo đôi câu đối sơn son thếp vàng, lặng lẽ kể lại câu chuyện anh hùng.
Bước vào trong, không gian đền mang nét đặc trưng của tín ngưỡng Việt Nam: tiền Thánh, hậu Phật. Ngoài đền chính, khuôn viên còn có lầu Cô, lầu Cậu, miếu Quan Sơn Thần và Thổ địa, mỗi nơi đều được thờ phụng riêng biệt, tạo nên một quần thể tâm linh hài hòa. Bên ngoài cổng đền, lầu Cô Chín và lầu Cậu Thượng Thiên đứng uy nghi, như những người gác cửa linh thiêng bảo vệ chốn này.
Dẫu không có ghi chép chính thức trong sử sách, câu chuyện về hai cô gái vẫn được truyền miệng từ đời này sang đời khác, như một bài ca về lòng yêu nước và sự hy sinh. Người dân tin rằng, linh hồn hai cô vẫn hiện diện đâu đây, bên dòng sông Hồng, tiếp tục phù hộ cho cuộc sống bình yên, mùa màng tươi tốt.
Từ di tích lịch sử đến điểm đến tâm linh
Ngày nay, đền Hai Cô không chỉ là nơi tưởng nhớ hai nữ anh hùng vô danh, mà còn trở thành một địa chỉ tâm linh nổi bật trên vùng đất Bảo Yên. Với vị trí nằm trong tuyến du lịch tâm linh Đông Cuông – Bảo Hà – Tân An – thành phố Lào Cai, ngôi đền thu hút hàng ngàn du khách từ khắp nơi đến tham quan, chiêm bái. Dòng sông Hồng đỏ nặng phù sa không chỉ mang lại vẻ đẹp thơ mộng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông, giúp đền Hai Cô ngày càng được biết đến rộng rãi.
Nhận thấy giá trị lịch sử và văn hóa của ngôi đền, ngày 28/12/2018, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Quyết định số 4349/QĐ-UBND, chính thức xếp hạng đền Hai Cô là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Đây không chỉ là sự công nhận xứng đáng cho những đóng góp của hai cô gái trong lịch sử chống giặc ngoại xâm, mà còn là bước đệm để bảo tồn, phát huy giá trị di sản, gắn liền với phát triển du lịch địa phương. Ngôi đền giờ đây không chỉ là nơi giáo dục truyền thống, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, mà còn là một điểm đến để mỗi người tìm về cội nguồn, cầu mong bình an.
Nếu có dịp đặt chân đến Kim Sơn, bạn đừng quên ghé thăm đền Hai Cô, thắp một nén hương, và lắng nghe tiếng gió thì thầm câu chuyện từ hơn bảy trăm năm trước – câu chuyện về lòng yêu nước, về sự hy sinh, và về những linh hồn mãi mãi trường tồn cùng non sông Đại Việt.
Lễ hội đền Hai Cô được tổ chức chính lễ vào ngày 21 tháng Giêng hằng năm
Một thời khói lửa và lòng quả cảm
Vào thế kỷ XIII, khi giặc Nguyên – Mông tràn xuống phương Nam với vó ngựa và gươm giáo hung tàn, đất nước Đại Việt đứng trước muôn vàn thử thách. Quân dân nhà Trần, dưới sự lãnh đạo của các danh tướng, đã kiên cường chống trả để bảo vệ bờ cõi. Trong đoàn quân ấy, tại vùng biên ải xa xôi Kim Sơn, có hai cô gái trẻ tuổi, không rõ tên, không để lại dấu tích trong sử sách, nhưng lòng dũng cảm của họ đã khắc sâu vào tâm khảm người dân nơi đây.
Truyền thuyết kể rằng, hai cô được giao một nhiệm vụ quan trọng: canh gác trên một chòi cao dựng giữa Bãi Liềm, nơi dòng sông Hồng uốn lượn hiền hòa. Từ vị trí ấy, họ phải đốt lửa báo hiệu mỗi khi quân địch tiến đến, giúp quân nhà Trần kịp thời ứng phó. Ngày ấy, giặc đến như cơn lốc, thế lực hung mạnh, đông như kiến cỏ. Chòi canh nhỏ bé của hai cô nhanh chóng bị bao vây tứ phía. Tiếng vó ngựa dồn dập, tiếng gầm thét của kẻ thù vang vọng, nhưng hai cô gái không hề nao núng. Họ hiểu rằng, nếu rơi vào tay giặc, không chỉ bản thân chịu nhục, mà cả kế hoạch của quân ta cũng sẽ bị bại lộ.
Quyết không đầu hàng, hai cô châm lửa đốt chòi canh, ngọn lửa bùng lên ngút trời, vừa là tín hiệu cuối cùng gửi đến quân nhà Trần, vừa là ngọn lửa thiêu cháy chính thân mình. Trong ánh lửa ấy, hai cô gái đã hóa thành biểu tượng của lòng trung liệt, hy sinh để bảo vệ quê hương. Dẫu xác thân tan biến, linh hồn họ, theo lời kể dân gian, vẫn ở lại vùng đất này, hiển linh phù trợ quân dân nhà Trần đánh tan quân xâm lược trong những trận chiến sau đó.
Ngôi đền bên sông và lòng biết ơn đời đời
Sau khi giặc tan, người dân Kim Sơn, cảm phục trước sự hy sinh của hai cô, đã lập một miếu nhỏ tại Bãi Liềm để thờ cúng. Qua bao năm tháng, từ một miếu thờ đơn sơ, người dân góp công góp của xây dựng nên ngôi đền khang trang, mang tên "đền Hai Cô". Vị trí ngôi đền được chọn nằm bên bờ sông Hồng, nơi thế đất phong thủy hữu tình: phía trước là dòng nước lặng lẽ trôi, phía sau tựa vào đồi xanh, bao quanh là những cây cổ thụ rợp bóng mát quanh năm. Đền chính gồm ba gian và một hậu cung nhỏ, nơi đặt ban thờ hai cô. Hai bên cửa vào hậu cung treo đôi câu đối sơn son thếp vàng, lặng lẽ kể lại câu chuyện anh hùng.
Bước vào trong, không gian đền mang nét đặc trưng của tín ngưỡng Việt Nam: tiền Thánh, hậu Phật. Ngoài đền chính, khuôn viên còn có lầu Cô, lầu Cậu, miếu Quan Sơn Thần và Thổ địa, mỗi nơi đều được thờ phụng riêng biệt, tạo nên một quần thể tâm linh hài hòa. Bên ngoài cổng đền, lầu Cô Chín và lầu Cậu Thượng Thiên đứng uy nghi, như những người gác cửa linh thiêng bảo vệ chốn này.
Dẫu không có ghi chép chính thức trong sử sách, câu chuyện về hai cô gái vẫn được truyền miệng từ đời này sang đời khác, như một bài ca về lòng yêu nước và sự hy sinh. Người dân tin rằng, linh hồn hai cô vẫn hiện diện đâu đây, bên dòng sông Hồng, tiếp tục phù hộ cho cuộc sống bình yên, mùa màng tươi tốt.
Từ di tích lịch sử đến điểm đến tâm linh
Ngày nay, đền Hai Cô không chỉ là nơi tưởng nhớ hai nữ anh hùng vô danh, mà còn trở thành một địa chỉ tâm linh nổi bật trên vùng đất Bảo Yên. Với vị trí nằm trong tuyến du lịch tâm linh Đông Cuông – Bảo Hà – Tân An – thành phố Lào Cai, ngôi đền thu hút hàng ngàn du khách từ khắp nơi đến tham quan, chiêm bái. Dòng sông Hồng đỏ nặng phù sa không chỉ mang lại vẻ đẹp thơ mộng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông, giúp đền Hai Cô ngày càng được biết đến rộng rãi.
Nhận thấy giá trị lịch sử và văn hóa của ngôi đền, ngày 28/12/2018, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Quyết định số 4349/QĐ-UBND, chính thức xếp hạng đền Hai Cô là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Đây không chỉ là sự công nhận xứng đáng cho những đóng góp của hai cô gái trong lịch sử chống giặc ngoại xâm, mà còn là bước đệm để bảo tồn, phát huy giá trị di sản, gắn liền với phát triển du lịch địa phương. Ngôi đền giờ đây không chỉ là nơi giáo dục truyền thống, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, mà còn là một điểm đến để mỗi người tìm về cội nguồn, cầu mong bình an.
Nếu có dịp đặt chân đến Kim Sơn, bạn đừng quên ghé thăm đền Hai Cô, thắp một nén hương, và lắng nghe tiếng gió thì thầm câu chuyện từ hơn bảy trăm năm trước – câu chuyện về lòng yêu nước, về sự hy sinh, và về những linh hồn mãi mãi trường tồn cùng non sông Đại Việt.
