Nhịn ăn sáng bị sỏi mật là khoa học hay tin đồn thất thiệt

[Cecile Trần]

Nhiều người có thói quen không ăn sáng có thể hết hồn khi đọc được thông tin nhịn ăn sáng bị sỏi mật, nguy cơ phải cắt túi mật. Thậm chí có nhiều bài báo đã đề cập đến vấn đề này. Sự thực thế nào?

Tôi đã tìm hiểu nhiều tài liệu khác nhau của nước ngoài, và thấy rằng không có nghiên cứu nào khẳng định mối quan hệ nhân quả trực tiếp (nhịn ăn sáng = sỏi mật), mà chỉ xem nó như một yếu tố góp phần trong điều kiện có các yếu tố khác (di truyền, chế độ ăn, lối sống).
Sỏi mật hình thành khi có sự mất cân bằng trong các thành phần của dịch mật (như cholesterol, muối mật và bilirubin) trong túi mật. Khi bạn nhịn ăn sáng hoặc bỏ bữa trong thời gian dài, túi mật không được kích thích để co bóp và đẩy dịch mật ra ngoài. Điều này có thể khiến dịch mật bị ứ đọng, cô đặc dần, tạo điều kiện cho cholesterol kết tủa và hình thành sỏi.
Tuy nhiên, việc có bị sỏi mật hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như:

• Di truyền: Nếu gia đình bạn có tiền sử sỏi mật, nguy cơ sẽ cao hơn.
• Chế độ ăn: Ăn nhiều chất béo bão hòa, ít chất xơ cũng làm tăng nguy cơ.
• Tình trạng sức khỏe: Béo phì, tiểu đường, hoặc giảm cân nhanh cũng là yếu tố nguy cơ.
• Giới tính và tuổi tác: Phụ nữ và người lớn tuổi thường dễ bị hơn.

Vì vậy, nhịn ăn sáng không trực tiếp "gây" sỏi mật, nhưng nếu thói quen này kéo dài và kết hợp với các yếu tố khác, nó có thể góp phần làm tăng nguy cơ. Để phòng ngừa, bạn nên duy trì bữa ăn đều đặn, đặc biệt là bữa sáng, và kết hợp chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất xơ, ít chất béo xấu.

Cơ chế hoạt động của gan là gan tiết ra mật và đưa mật vào trong túi mật. Dịch mật sẽ được cô đặc và khi cơ thể tiêu thụ thức ăn, dịch mật sẽ giúp tiêu hóa phần thức ăn này. Trong trường hợp bạn nhịn ăn một thời gian dài, không nạp thức ăn vào cơ thể đồng nghĩa với việc dịch mật trong túi mật không được đẩy xuống. Thay vào đó dịch mật sẽ tiếp tục cô đặc gây ra các buồng sỏi, lâu ngày tình trạng này sẽ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi mật.

Sỏi túi mật có nguy hiểm không?
Sỏi túi mật phát triển và hình thành ở trong túi mật hoặc ống mật. Thông thường, sỏi túi mật không thể tự biến mất, tự khỏi. Theo thời gian, sỏi trong túi mật sẽ tăng dần kích thước. Hiện chưa có nghiên cứu nào chứng minh sỏi túi mật có thể tan nhờ uống thuốc. Thậm chí có nhiều trường hợp sử dụng thuốc bừa bãi, không có chỉ định của bác sĩ còn có thể làm lưu lượng dịch mật tăng lên, đưa viên sỏi đi các bộ phận khác của cơ thể gây ra biến chứng.
Trường hợp người bệnh không thấy sỏi/sỏi biến mất không phải là sỏi tự hết mà do sỏi di chuyển tới các vị trí khác trong túi mật như ống mật hay ống mật chủ. Tình trạng này hay gặp ở các viên sỏi có kích thước nhỏ và dễ gây biến chứng tắc mật, viêm tụy cấp.
Triệu chứng sỏi túi mật
Biểu hiện thường gặp nhất khi bị sỏi túi mật là đau. Khi bị sỏi túi mật thường sẽ xuất hiện cơn đau phía hạ sườn phải, đau ra sau lưng và lan lên vai. Cơn đau do sỏi túi mật gây ra có thể gây ra nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác. Trong nhiều trường hợp sỏi túi mật gây biến chứng, người bệnh thường có biểu hiện sốt, vàng da.

Khi có những cơn đau không rõ nguyên nhân hay bất thường ở cơ thể, người bệnh nên đến cơ sở y tế để thăm khám tìm nguyên nhân.

Sỏi túi mật có nguy hiểm không? Nếu sỏi túi mật không được điều trị có thể gây mất khả năng lao động hay những biến chứng nặng nề cho sức khỏe. Trường hợp người bệnh được chẩn đoán mắc sỏi túi mật nhưng không có triệu chứng có thể sẽ không cần phải cắt túi mật. Với các loại sỏi bé dưới 3mm hoặc sỏi kích thước lớn trên 2cm, người mắc đái tháo đường, người sắp ghép tạng… sẽ được chỉ định cắt sỏi túi mật dự phòng.

 

[Hoang Ha]

Bữa sáng là bữa ăn rất quan trọng cho một ngày làm việc, không nên bỏ bữa này