Phá vỡ đường dây “chạy kết luận tâm thần” tại Viện pháp y tâm thần Trung ương

Cindy Nguyễn · 15:44:58

Công an TP Hà Nội vừa khởi tố một đường dây tinh vi tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương (Hà Nội) và tỉnh Thanh Hóa, chuyên “chạy” kết luận giám định tâm thần để trốn trách nhiệm hình sự. Cuộc điều tra phát hiện các đối tượng, đặc biệt là vợ chồng Nguyễn Thị Mai Anh và Lê Văn Đông, đã móc nối với lãnh đạo, cán bộ viện để nhận hối lộ, can thiệp kết luận bệnh án, đồng thời tổ chức sử dụng ma túy trái phép và tiếp tục vi phạm pháp luật. Mai Anh, từng bị bắt buộc chữa bệnh tâm thần nhiều lần vì các hành vi lừa đảo, làm giả con dấu, cùng Đông nhiều lần xin ra ngoài viện để sinh hoạt, du lịch và tổ chức tiệc tùng, thậm chí sử dụng ma túy ngay bên trong cơ sở.

Trong chiến dịch từ ngày 7 đến 9/6, cơ quan công an đã khám xét 48 điểm tại Hà Nội và Thanh Hóa, tạm giữ nhiều tài liệu, tang vật trị giá hàng chục tỷ đồng, đồng thời triệu tập 90 người, gồm cán bộ bệnh viện và các đối tượng liên quan. Qua đó, xác định ít nhất 15 trường hợp đã được chạy giám định sai trái, nhằm né trách nhiệm pháp lý. Các cán bộ vi phạm, bao gồm cả nguyên viện trưởng, đang bị xử lý.
Giám đốc CATP Hà Nội nhận định, vụ án có tính chất nghiêm trọng, thủ đoạn tinh vi, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính công bằng của pháp luật và niềm tin của người dân. Cảnh sát đề nghị các cơ quan tư pháp khắp cả nước rà soát lại các vụ án có yếu tố giám định tâm thần từ năm 2020 đến nay để kịp thời điều tra, làm rõ nếu có dấu hiệu vi phạm.

Căn cứ tài liệu điều tra, CATP Hà Nội xác định, năm 2016, sau khi phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Mai Anh bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Viện pháp y tâm thần Trung ương. Tại đây, Mai Anh đã cấu kết với các cán bộ, giám định viên của Viện pháp y tâm thần Trung ương để được ra ngoài. Năm 2020, Mai Anh tiếp tục phạm tội "Làm giả con dấu, sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức" và tiếp tục được bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Năm 2023, Mai Anh lại tiếp tục phạm tội Gây rối trật tự công cộng (cùng với chồng là Lê Văn Đông), sau đó cả 2 vợ chồng Mai Anh đều bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Viện pháp y tâm thần Trung ương. Trong thời gian bắt buộc chữa bệnh tại Viện pháp y tâm thần Trung ương, Mai Anh đã hối lộ các lãnh đạo, nhân viên của Viện để mỗi người được bố trí 1 phòng riêng, có điều hòa và các thiết bị âm thanh để tổ chức ăn chơi, thậm chí là sử dụng ma túy tại Viện (quá trình khám xét có thu giữ được ma túy tại phòng của Đông và Mai Anh ở Viện) và được ra ngoài.

Vợ chồng Mai Anh thường xuyên đi ra ngoài, thậm chí đi du lịch, nghỉ mát và mời cả Khoa ở Viện pháp y đi cùng. Mai Anh đã dắt mối, đặt vấn đề với Lãnh đạo viện pháp y để lo “chạy” kết luận giám định tâm thần cho các bị can khác. Một số trường hợp Mai Anh nhận hàng tỷ đồng, sau đó chuyển cho Trần Văn Trường - nguyên Viện trưởng vài trăm triệu. Trường nhận và chia cho các thành viên hội đồng giám định.

Sau khi nhận tiền, các giám định viên viết thêm vào hồ sơ bệnh án các biểu hiện của bệnh tâm thần hoặc viết không đúng về tình trạng bệnh để có kết luận phù hợp so với hồ sơ bệnh. Mai Anh đã chuyển rất nhiều tiền và nhiều trường hợp cho Trần Văn Trường để lo “chạy” kết luận giám định. Ngoài ra Mai Anh còn móc nối với nhân viên khoa giám định, phòng Kế hoạch tổng hợp để nắm thông tin gia đình các bị can đến giám định để đặt vấn đề “chạy” kết luận giám định, hưởng lợi hàng tỷ đồng từ việc làm trên.

Việc điều tra xử lý các đối tượng trong vụ án đã kịp thời ngăn chặn được rất nhiều các đối tượng phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng lợi dụng việc bắt buộc chữa bệnh để trốn tránh trách nhiệm hình sự để tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội. Qua kết quả điều tra, CATP Hà Nội xác định ý nghĩa lớn nhất trong việc này đó là đưa các đối tượng có hành vi phạm tội đã được kết luận giám định pháp y tâm thần không đúng thực trạng bệnh, không khách quan phải chịu trách nhiệm và xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật đối với các hành vi phạm tội do mình gây ra.

CATP Hà Nội cũng đề nghị các cơ quan truyền thông, báo chí tuyên truyền đến tất cả các cơ quan tư pháp trong toàn quốc để đề nghị các đơn vị tự tổ chức rà soát lại các vụ án, vụ việc có đối tượng được đưa đi giám định pháp y tâm thần tại Viện pháp y tâm thần Trung ương từ năm 2020 đến nay.

Đặc biệt rà soát các đối tượng có hành vi phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng (có nhiều tiền án, tiền sự; có điều kiện kinh tế; phạm tội về ma túy, giết người, đánh bạc hoặc các tội phạm về kinh tế, chức vụ...) nhưng trước khi phạm tội không có hồ sơ, bệnh án tâm thần hoặc sau khi được cơ quan tư pháp áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú thì đến các bệnh viện để khám, điều trị tâm thần. Kết quả rà soát xác định có trường hợp nghi vấn thì kịp thời trao đổi, phối hợp với Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội để điều tra làm rõ theo quy định. Nguồn: Tiền Phong