Đoạn Video
Ảnh
Giữa nhịp sống hiện đại, một cô gái trẻ ở Sa Pa lại chọn con đường ngược dòng: rời bỏ công việc du lịch ổn định để khắc họa vẻ đẹp Tây Bắc trên những tấm gỗ cũ. Mỗi đường dao, thớ gỗ đều chất chứa ký ức quê hương và tình yêu với văn hóa vùng cao.
Cô kể, hành trình này bắt đầu từ tình yêu quê hương và ký ức tuổi thơ quen với hình ảnh cha cặm cụi bên những tấm gỗ. Dù chưa qua trường lớp mỹ thuật, Lan Anh nhận ra mình không bắt đầu từ con số không, bởi đã “ngấm” nghề từ nhỏ qua từng lần quan sát.
(Trần Lan Anh (SN 1994), sống ở phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai.)
“Bố tôi không nói bằng lời, nhưng hành động của ông đã dạy tôi tất cả. Ông truyền cho tôi 30 năm kinh nghiệm, chỉ dạy cách xử lý gỗ, đính thổ cẩm, và vẫn luôn đồng hành trong từng bức tranh”, Lan Anh chia sẻ.
Theo cô, phần khó nhất của nghề là điêu khắc. Nghệ nhân phải tưởng tượng được thần thái con người vùng cao và xử lý gỗ sao cho dù đi xa vẫn không nứt vỡ. Lan Anh thường chọn loại gỗ ván cũ từng lợp mái nhà để tái sử dụng, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo trong suốt hơn 50 giờ làm việc cho một tác phẩm.
(Lan Anh - cô gái "họa mộc" Tây Bắc.)
Theo Lan Anh, thách thức lớn nhất là đảm bảo tính chính xác khi thể hiện văn hóa. “Nếu làm sai dù chỉ một chi tiết nhỏ cũng dễ bị phản ứng”, cô nói. Dù nhiều người cho rằng Sa Pa nay đã khác xưa, cô vẫn mong giữ lại những nét bình dị như cảnh người phụ nữ dệt vải, em bé gùi hàng hay nồi cơm bốc khói chiều đông.
(Không gian nơi Lan Anh sáng tác các tác phẩm nghệ thuật mỗi ngày.)
Các tác phẩm “họa mộc” của Lan Anh hiện được nhiều người yêu thích – từ chủ khách sạn, nhà hàng, bảo tàng cho đến khách hàng cá nhân. Cô cũng chia sẻ niềm tự hào khi “đưa văn hóa quê hương đến với mọi người theo cách tự nhiên nhất”.
Trên mạng xã hội, Lan Anh thường kể câu chuyện về con người và ký ức vùng cao qua các video ngắn. Cô ấp ủ kế hoạch mở workshop để du khách tự tay trải nghiệm, hiểu hơn về văn hóa Sa Pa, và phát triển thêm những sản phẩm nhỏ gọn làm quà lưu niệm.
(Một số tác phẩm nổi bật của Lan Anh.)
“Là phụ nữ đã có gia đình, tôi biết lựa chọn này không dễ. Nhưng ở độ tuổi nào, chỉ cần có niềm tin và quyết tâm, chưa bao giờ là muộn để bắt đầu”, Lan Anh nói.
Dù không phải người dân tộc thiểu số, Lan Anh dành trọn tình cảm cho mảnh đất đã nuôi lớn tâm hồn mình. “Tôi chỉ muốn kể lại những ký ức về Tây Bắc trước khi chúng trôi vào quên lãng”, cô chia sẻ.
Nối nghiệp “họa mộc”
Trần Lan Anh, sinh năm 1994, sống tại phường Sa Pa (Lào Cai), từng làm hướng dẫn viên du lịch nhiều năm. Khi dịch COVID-19 bùng phát, cô nghỉ việc, thử qua nhiều nghề khác nhau để mưu sinh nhưng không tìm thấy hướng đi lâu dài. Cuối cùng, Lan Anh trở về nối nghiệp cha – người đã dành hơn 30 năm gắn bó với nghề chạm khắc gỗ.Cô kể, hành trình này bắt đầu từ tình yêu quê hương và ký ức tuổi thơ quen với hình ảnh cha cặm cụi bên những tấm gỗ. Dù chưa qua trường lớp mỹ thuật, Lan Anh nhận ra mình không bắt đầu từ con số không, bởi đã “ngấm” nghề từ nhỏ qua từng lần quan sát.
(Trần Lan Anh (SN 1994), sống ở phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai.)
“Bố tôi không nói bằng lời, nhưng hành động của ông đã dạy tôi tất cả. Ông truyền cho tôi 30 năm kinh nghiệm, chỉ dạy cách xử lý gỗ, đính thổ cẩm, và vẫn luôn đồng hành trong từng bức tranh”, Lan Anh chia sẻ.
Theo cô, phần khó nhất của nghề là điêu khắc. Nghệ nhân phải tưởng tượng được thần thái con người vùng cao và xử lý gỗ sao cho dù đi xa vẫn không nứt vỡ. Lan Anh thường chọn loại gỗ ván cũ từng lợp mái nhà để tái sử dụng, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo trong suốt hơn 50 giờ làm việc cho một tác phẩm.
(Lan Anh - cô gái "họa mộc" Tây Bắc.)
Lưu giữ và lan tỏa văn hóa Tây Bắc
Mỗi bức tranh của Lan Anh tái hiện câu chuyện về đời sống, sinh hoạt, văn hóa của người dân vùng cao. Trước khi hoàn thiện, cô tìm hiểu kỹ hoa văn, trang phục và phong tục từng dân tộc để chọn họa tiết phù hợp. Có tác phẩm cô phải tháo ra đính lại đến cả chục lần.Theo Lan Anh, thách thức lớn nhất là đảm bảo tính chính xác khi thể hiện văn hóa. “Nếu làm sai dù chỉ một chi tiết nhỏ cũng dễ bị phản ứng”, cô nói. Dù nhiều người cho rằng Sa Pa nay đã khác xưa, cô vẫn mong giữ lại những nét bình dị như cảnh người phụ nữ dệt vải, em bé gùi hàng hay nồi cơm bốc khói chiều đông.
(Không gian nơi Lan Anh sáng tác các tác phẩm nghệ thuật mỗi ngày.)
Các tác phẩm “họa mộc” của Lan Anh hiện được nhiều người yêu thích – từ chủ khách sạn, nhà hàng, bảo tàng cho đến khách hàng cá nhân. Cô cũng chia sẻ niềm tự hào khi “đưa văn hóa quê hương đến với mọi người theo cách tự nhiên nhất”.
Trên mạng xã hội, Lan Anh thường kể câu chuyện về con người và ký ức vùng cao qua các video ngắn. Cô ấp ủ kế hoạch mở workshop để du khách tự tay trải nghiệm, hiểu hơn về văn hóa Sa Pa, và phát triển thêm những sản phẩm nhỏ gọn làm quà lưu niệm.
(Một số tác phẩm nổi bật của Lan Anh.)
“Là phụ nữ đã có gia đình, tôi biết lựa chọn này không dễ. Nhưng ở độ tuổi nào, chỉ cần có niềm tin và quyết tâm, chưa bao giờ là muộn để bắt đầu”, Lan Anh nói.
Dù không phải người dân tộc thiểu số, Lan Anh dành trọn tình cảm cho mảnh đất đã nuôi lớn tâm hồn mình. “Tôi chỉ muốn kể lại những ký ức về Tây Bắc trước khi chúng trôi vào quên lãng”, cô chia sẻ.
