Đoạn Video
Ảnh
Thanh Hải Lucky
Thanh Hải Lucky
Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đề xuất quy chế tuyển sinh đại học 2025, trong đó quy định xét tuyển tất cả phương thức vào một đợt và quy đổi về thang điểm chung, đang gây ra sự lo ngại trong nhiều trường đại học. Mặc dù đây là một bước đi hướng tới việc minh bạch hóa và giảm bớt sự phân tán trong quá trình tuyển sinh, nhưng thực tế việc áp dụng quy chế này lại không đơn giản và có thể gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong công tác triển khai và đảm bảo sự công bằng cho tất cả thí sinh.
1. Đặc thù của từng phương thức tuyển sinh
Các trường đại học hiện nay đang sử dụng nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau như xét tuyển học bạ, thi đánh giá năng lực, điểm thi tốt nghiệp THPT, chứng chỉ quốc tế, hay kết hợp nhiều yếu tố. Mỗi phương thức này đều có những đặc điểm và tiêu chí đánh giá riêng, với tính chất kỳ thi, độ khó và cách thức ra đề khác nhau.
Ví dụ, điểm thi tốt nghiệp THPT chủ yếu đánh giá kiến thức tổng quát của thí sinh qua các môn học cơ bản, trong khi đó kỳ thi đánh giá năng lực lại tập trung vào khả năng tư duy, phân tích và giải quyết vấn đề. Điều này khiến cho việc quy đổi điểm giữa các phương thức trở nên khó khăn và thiếu chính xác nếu không có một công thức phù hợp. Các trường đại học lo ngại rằng việc quy đổi điểm thi giữa các phương thức có thể gây bất công cho thí sinh, vì những kỳ thi có độ khó khác nhau sẽ khó có thể đánh giá đúng năng lực của thí sinh một cách công bằng.
2. Tính khả thi của việc quy đổi điểm
Việc áp dụng một hệ thống quy đổi điểm chung đòi hỏi các trường phải có các công thức, phương pháp tính toán chính xác và công bằng. PGS.TS Vũ Duy Hải, Trưởng ban Tuyển sinh - Hướng nghiệp của Đại học Bách khoa Hà Nội, đã chỉ ra rằng việc quy đổi điểm giữa các phương thức sẽ đụng phải một vấn đề kỹ thuật phức tạp. Mỗi phương thức xét tuyển đều có mức độ khó dễ khác nhau, vì vậy việc áp dụng một công thức quy đổi điểm chung không thể hoàn toàn phản ánh đúng năng lực của thí sinh. Việc tính toán quy đổi phải đảm bảo sao cho thí sinh có điểm cao trong một phương thức không bị thiệt thòi so với thí sinh sử dụng phương thức khác.
Chẳng hạn, một thí sinh đạt 95/110 điểm theo phương thức xét tuyển tài năng có thể phải đối mặt với sự cạnh tranh không công bằng nếu quy đổi điểm này sang thang điểm của kỳ thi tốt nghiệp THPT. Các trường cần phải có thời gian và công sức để nghiên cứu và thiết lập một hệ thống công thức quy đổi hợp lý, nhưng ngay cả khi có công thức, kết quả cũng chỉ có tính tương đối.
3. Khó khăn trong việc đảm bảo công bằng cho thí sinh
Một vấn đề quan trọng mà nhiều trường lo ngại là sự công bằng trong việc đánh giá năng lực của các thí sinh khi sử dụng nhiều phương thức xét tuyển khác nhau. Thạc sĩ Cù Xuân Tiến, Trưởng phòng Tuyển sinh và Công tác sinh viên của Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP HCM, cho rằng nếu không có một công thức hợp lý, thí sinh sử dụng điểm thi đánh giá năng lực hay điểm thi tốt nghiệp có thể bị bất lợi so với những thí sinh dùng điểm học bạ. Mỗi phương thức xét tuyển đều có tính chất và độ khó riêng, do đó việc quy đổi điểm giữa các phương thức cần phải được xem xét kỹ lưỡng để tránh gây ra sự thiếu công bằng.
4. Tính biến động của điểm chuẩn
Một hệ quả không thể tránh khỏi khi áp dụng quy định này là điểm chuẩn có thể thay đổi mạnh mẽ giữa các năm. Theo các chuyên gia, việc thay đổi cơ chế xét tuyển sẽ làm cho điểm chuẩn năm nay trở nên khó dự đoán. Các thí sinh sẽ gặp khó khăn trong việc sắp xếp nguyện vọng, bởi vì các trường không thể dựa vào điểm chuẩn của các năm trước để tham khảo, khi mà cơ chế xét tuyển và quy đổi điểm giữa các phương thức là khác nhau. Điều này sẽ khiến cho quá trình lựa chọn ngành học của thí sinh trở nên khó khăn và thiếu rõ ràng.
5. Lo ngại về việc "lọc ảo"
Một vấn đề khác mà nhiều trường đại học lo ngại khi xét tuyển tất cả phương thức trong một đợt là khả năng "lọc ảo". Việc xét tuyển chung sẽ làm tăng nguy cơ thí sinh có thể lợi dụng các lỗ hổng trong hệ thống để đăng ký vào các trường có chỉ tiêu thấp và sau đó thay đổi nguyện vọng, dẫn đến tình trạng thí sinh không thực sự muốn học tại trường vẫn có thể trúng tuyển. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đầu vào mà còn khiến các trường phải tốn nhiều thời gian và công sức để xử lý các trường hợp không hợp lệ.
Việc xét tuyển tất cả phương thức trong một đợt và quy đổi điểm về thang điểm chung là một chủ trương có thể giúp cho quá trình tuyển sinh trở nên minh bạch và công bằng hơn. Tuy nhiên, để áp dụng một cách hiệu quả và đảm bảo quyền lợi cho tất cả thí sinh, các trường đại học cần có thời gian và sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Hơn nữa, một công thức quy đổi điểm hợp lý và công bằng vẫn đang là thách thức lớn đối với các cơ sở giáo dục, đặc biệt là trong bối cảnh các phương thức xét tuyển có độ khó và tính chất khác nhau.
1. Đặc thù của từng phương thức tuyển sinh
Các trường đại học hiện nay đang sử dụng nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau như xét tuyển học bạ, thi đánh giá năng lực, điểm thi tốt nghiệp THPT, chứng chỉ quốc tế, hay kết hợp nhiều yếu tố. Mỗi phương thức này đều có những đặc điểm và tiêu chí đánh giá riêng, với tính chất kỳ thi, độ khó và cách thức ra đề khác nhau.
Ví dụ, điểm thi tốt nghiệp THPT chủ yếu đánh giá kiến thức tổng quát của thí sinh qua các môn học cơ bản, trong khi đó kỳ thi đánh giá năng lực lại tập trung vào khả năng tư duy, phân tích và giải quyết vấn đề. Điều này khiến cho việc quy đổi điểm giữa các phương thức trở nên khó khăn và thiếu chính xác nếu không có một công thức phù hợp. Các trường đại học lo ngại rằng việc quy đổi điểm thi giữa các phương thức có thể gây bất công cho thí sinh, vì những kỳ thi có độ khó khác nhau sẽ khó có thể đánh giá đúng năng lực của thí sinh một cách công bằng.
2. Tính khả thi của việc quy đổi điểm
Việc áp dụng một hệ thống quy đổi điểm chung đòi hỏi các trường phải có các công thức, phương pháp tính toán chính xác và công bằng. PGS.TS Vũ Duy Hải, Trưởng ban Tuyển sinh - Hướng nghiệp của Đại học Bách khoa Hà Nội, đã chỉ ra rằng việc quy đổi điểm giữa các phương thức sẽ đụng phải một vấn đề kỹ thuật phức tạp. Mỗi phương thức xét tuyển đều có mức độ khó dễ khác nhau, vì vậy việc áp dụng một công thức quy đổi điểm chung không thể hoàn toàn phản ánh đúng năng lực của thí sinh. Việc tính toán quy đổi phải đảm bảo sao cho thí sinh có điểm cao trong một phương thức không bị thiệt thòi so với thí sinh sử dụng phương thức khác.
Chẳng hạn, một thí sinh đạt 95/110 điểm theo phương thức xét tuyển tài năng có thể phải đối mặt với sự cạnh tranh không công bằng nếu quy đổi điểm này sang thang điểm của kỳ thi tốt nghiệp THPT. Các trường cần phải có thời gian và công sức để nghiên cứu và thiết lập một hệ thống công thức quy đổi hợp lý, nhưng ngay cả khi có công thức, kết quả cũng chỉ có tính tương đối.
3. Khó khăn trong việc đảm bảo công bằng cho thí sinh
Một vấn đề quan trọng mà nhiều trường lo ngại là sự công bằng trong việc đánh giá năng lực của các thí sinh khi sử dụng nhiều phương thức xét tuyển khác nhau. Thạc sĩ Cù Xuân Tiến, Trưởng phòng Tuyển sinh và Công tác sinh viên của Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP HCM, cho rằng nếu không có một công thức hợp lý, thí sinh sử dụng điểm thi đánh giá năng lực hay điểm thi tốt nghiệp có thể bị bất lợi so với những thí sinh dùng điểm học bạ. Mỗi phương thức xét tuyển đều có tính chất và độ khó riêng, do đó việc quy đổi điểm giữa các phương thức cần phải được xem xét kỹ lưỡng để tránh gây ra sự thiếu công bằng.
4. Tính biến động của điểm chuẩn
Một hệ quả không thể tránh khỏi khi áp dụng quy định này là điểm chuẩn có thể thay đổi mạnh mẽ giữa các năm. Theo các chuyên gia, việc thay đổi cơ chế xét tuyển sẽ làm cho điểm chuẩn năm nay trở nên khó dự đoán. Các thí sinh sẽ gặp khó khăn trong việc sắp xếp nguyện vọng, bởi vì các trường không thể dựa vào điểm chuẩn của các năm trước để tham khảo, khi mà cơ chế xét tuyển và quy đổi điểm giữa các phương thức là khác nhau. Điều này sẽ khiến cho quá trình lựa chọn ngành học của thí sinh trở nên khó khăn và thiếu rõ ràng.
5. Lo ngại về việc "lọc ảo"
Một vấn đề khác mà nhiều trường đại học lo ngại khi xét tuyển tất cả phương thức trong một đợt là khả năng "lọc ảo". Việc xét tuyển chung sẽ làm tăng nguy cơ thí sinh có thể lợi dụng các lỗ hổng trong hệ thống để đăng ký vào các trường có chỉ tiêu thấp và sau đó thay đổi nguyện vọng, dẫn đến tình trạng thí sinh không thực sự muốn học tại trường vẫn có thể trúng tuyển. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đầu vào mà còn khiến các trường phải tốn nhiều thời gian và công sức để xử lý các trường hợp không hợp lệ.
Việc xét tuyển tất cả phương thức trong một đợt và quy đổi điểm về thang điểm chung là một chủ trương có thể giúp cho quá trình tuyển sinh trở nên minh bạch và công bằng hơn. Tuy nhiên, để áp dụng một cách hiệu quả và đảm bảo quyền lợi cho tất cả thí sinh, các trường đại học cần có thời gian và sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Hơn nữa, một công thức quy đổi điểm hợp lý và công bằng vẫn đang là thách thức lớn đối với các cơ sở giáo dục, đặc biệt là trong bối cảnh các phương thức xét tuyển có độ khó và tính chất khác nhau.
