Đoạn Video
Ảnh
Cô giáo Vân
Thành viên
Năm 544, Lý Bí (hay Lý Bôn, tự xưng Lý Nam Đế) lên ngôi, đặt niên hiệu Thiên Đức, lập trăm quan, dựng nước Vạn Xuân. Ông là hoàng đế đầu tiên trong lịch sử nước ta.
Trong nhiều tài liệu trên các trang mạng Thái Bình vẫn thông tin Lý Bí quê ở Long Hưng (Thái Bình ngày nay). Tuy nhiên, dựa trên cơ sở tư liệu điền dã thực địa ở các vùng xã Tiên Phong (Phổ Yên, Thái Nguyên), Thái Thụy (Thái Bình), kết hợp với thần tích, truyền thuyết… còn lưu giữ tại các xã Giang Xá, Lưu Xá (Hoài Đức, Hà Nội), các nhà khoa học đưa ra kết luận Lý Nam Đế có quê gốc ở xã Tiên Phong (huyện Phổ Yên, Thái Nguyên). Sử sách có đề cập đến làng Thái Bình, chỉ là sự trùng hợp về tên, và làng Thái Bình đó chính là thuộc xã Tiên Phong ngày nay.
Ông là con của một hào trưởng nhưng sớm mồ côi cha mẹ nên được một thiền sư đưa về chùa nuôi dạy. Lý Bí vì thế trở thành người học rộng, hiểu sâu, thiên tư lỗi lạc, có tài văn võ. Ông làm quan dưới thời nhà Lương (triều đình phương Bắc), nhưng bất bình với sự cai trị tàn ác nên bỏ mũ áo, mưu việc dấy binh.
"Vua bấy giờ làm chức Giám quân ở châu Cửu Đức (huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay), nhân liên kết với hào kiệt mấy châu, đều hưởng ứng. Có Triệu Túc tù trưởng ở Chu Diên (thuộc tỉnh Hải Dương ngày nay) phục tài đức của vua, bèn dẫn đầu đem quân theo về. Thứ sử Giao châu là Lâm Vũ Hầu Tiêu Tư biết việc, đem của đến hối lộ cho vua, rồi chạy về Quảng Châu. Vua ra chiếm giữ châu thành (tức là Long Biên)", Đại Việt sử ký toàn thư viết.
Năm 542, nhà Lương cho quân sang xâm chiếm, Lý Bí lãnh đạo quân tướng đánh đuổi khiến chúng "10 phần chết đến 6-7 phần, quân tan rã mà về". Năm 543 vua Lâm Ấp (tiền thân của nhà nước Chămpa) đưa quân xâm lấn lãnh thổ, bị quân tướng của Lý Nam Đế đánh tan.
Toàn bộ đất Giao Châu (gồm Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ của Việt Nam ngày nay và một phần đất Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc) đều thuộc quyền kiểm soát của nhà tiền Lý.
"Năm 544, mùa xuân, tháng giêng, vua nhân thắng giặc, tự xưng là Nam Việt Đế, lên ngôi, đặt niên hiệu, lập trăm quan, dựng quốc hiệu, đóng đô ở Long Biên, dựng điện Vạn Thọ làm nơi triều hội", sách Đại Việt sử ký toàn thư chép. Triều đình nhà Tiền Lý có hai ban văn và võ. Tướng Phạm Tu đứng đầu hàng quan võ, Tinh Thiều đứng đầu hàng quan văn. Triệu Quang Phục (sau này là Triệu Việt Vương) làm Đại tướng dưới thời Lý Nam Đế.
"Lý Bí - Lý Nam Đế là hoàng đế đầu tiên của nước ta. Ông lập một triều đình riêng là sự khẳng định chủ quyền độc lập, bền vững muôn đời của dân tộc ta. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, người Việt tự xây dựng cho mình một cơ cấu nhà nước mới theo chế độ tập quyền trung ương", sách 54 vị hoàng đế Việt Nam viết.
Việc ông đặt tên nước là Vạn Xuân, tự xưng là Hoàng đế, định niên hiệu, lập một triều đình riêng ngang hàng với nước lớn phương Bắc là sự khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc, sự trưởng thành của ý thức dân tộc, của lòng tin vững chắc ở khả năng vươn lên làm chủ vận mệnh của mình, làm chủ đất nước, sự bền vững muôn đời của đất trời phương Nam.
Cuộc khởi nghĩa của Lý Bí ở thế kỷ 6 là đỉnh cao trong quá trình đấu tranh giành độc lập của dân tộc ta trong suốt hàng nghìn năm Bắc thuộc. Cuộc khởi nghĩa ấy đã hoàn toàn thắng lợi với việc ra đời của Nhà nước Vạn Xuân đã khẳng định nền độc lập tự chủ của đất nước ta và phủ nhận quyền đô hộ ******* của thế lực phong kiến khổng lồ phương Bắc.
Những gì ông để lại là cả một sự nghiệp cao cả, Lý Nam Đế đã dựng lên nhà nước Vạn Xuân, một nhà nước độc lập, tự chủ cho dân tộc ta sau hơn 500 năm đấu tranh chống lại các triều đại phong kiến phương Bắc. Công lao của ông vô cùng lớn và xứng đáng được sử sách lưu danh để ngàn đời sau còn ca ngợi.
Chân dung vua Lý Nam Đế (503-548). Nguồn: Bảo tàng Lịch Sử
Lý Bí sinh năm 503. Tuy nhiên, quê hương của Lý Nam Đế vẫn chưa được xác định chắc chắn vì thời đó, Thái Bình (tỉnh) còn là biển. Có nhiều giả thiết về quê hương của ông, người cho là Thái Bình, người cho Sơn Tây (Hà Nội), hay Thái Nguyên. Theo Đại Việt sử ký toàn thư, ông là người làng Thái Bình. Trong nhiều tài liệu trên các trang mạng Thái Bình vẫn thông tin Lý Bí quê ở Long Hưng (Thái Bình ngày nay). Tuy nhiên, dựa trên cơ sở tư liệu điền dã thực địa ở các vùng xã Tiên Phong (Phổ Yên, Thái Nguyên), Thái Thụy (Thái Bình), kết hợp với thần tích, truyền thuyết… còn lưu giữ tại các xã Giang Xá, Lưu Xá (Hoài Đức, Hà Nội), các nhà khoa học đưa ra kết luận Lý Nam Đế có quê gốc ở xã Tiên Phong (huyện Phổ Yên, Thái Nguyên). Sử sách có đề cập đến làng Thái Bình, chỉ là sự trùng hợp về tên, và làng Thái Bình đó chính là thuộc xã Tiên Phong ngày nay.
Ông là con của một hào trưởng nhưng sớm mồ côi cha mẹ nên được một thiền sư đưa về chùa nuôi dạy. Lý Bí vì thế trở thành người học rộng, hiểu sâu, thiên tư lỗi lạc, có tài văn võ. Ông làm quan dưới thời nhà Lương (triều đình phương Bắc), nhưng bất bình với sự cai trị tàn ác nên bỏ mũ áo, mưu việc dấy binh.
"Vua bấy giờ làm chức Giám quân ở châu Cửu Đức (huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay), nhân liên kết với hào kiệt mấy châu, đều hưởng ứng. Có Triệu Túc tù trưởng ở Chu Diên (thuộc tỉnh Hải Dương ngày nay) phục tài đức của vua, bèn dẫn đầu đem quân theo về. Thứ sử Giao châu là Lâm Vũ Hầu Tiêu Tư biết việc, đem của đến hối lộ cho vua, rồi chạy về Quảng Châu. Vua ra chiếm giữ châu thành (tức là Long Biên)", Đại Việt sử ký toàn thư viết.
Năm 542, nhà Lương cho quân sang xâm chiếm, Lý Bí lãnh đạo quân tướng đánh đuổi khiến chúng "10 phần chết đến 6-7 phần, quân tan rã mà về". Năm 543 vua Lâm Ấp (tiền thân của nhà nước Chămpa) đưa quân xâm lấn lãnh thổ, bị quân tướng của Lý Nam Đế đánh tan.
Toàn bộ đất Giao Châu (gồm Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ của Việt Nam ngày nay và một phần đất Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc) đều thuộc quyền kiểm soát của nhà tiền Lý.
"Năm 544, mùa xuân, tháng giêng, vua nhân thắng giặc, tự xưng là Nam Việt Đế, lên ngôi, đặt niên hiệu, lập trăm quan, dựng quốc hiệu, đóng đô ở Long Biên, dựng điện Vạn Thọ làm nơi triều hội", sách Đại Việt sử ký toàn thư chép. Triều đình nhà Tiền Lý có hai ban văn và võ. Tướng Phạm Tu đứng đầu hàng quan võ, Tinh Thiều đứng đầu hàng quan văn. Triệu Quang Phục (sau này là Triệu Việt Vương) làm Đại tướng dưới thời Lý Nam Đế.
"Lý Bí - Lý Nam Đế là hoàng đế đầu tiên của nước ta. Ông lập một triều đình riêng là sự khẳng định chủ quyền độc lập, bền vững muôn đời của dân tộc ta. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, người Việt tự xây dựng cho mình một cơ cấu nhà nước mới theo chế độ tập quyền trung ương", sách 54 vị hoàng đế Việt Nam viết.
Việc ông đặt tên nước là Vạn Xuân, tự xưng là Hoàng đế, định niên hiệu, lập một triều đình riêng ngang hàng với nước lớn phương Bắc là sự khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc, sự trưởng thành của ý thức dân tộc, của lòng tin vững chắc ở khả năng vươn lên làm chủ vận mệnh của mình, làm chủ đất nước, sự bền vững muôn đời của đất trời phương Nam.
Cuộc khởi nghĩa của Lý Bí ở thế kỷ 6 là đỉnh cao trong quá trình đấu tranh giành độc lập của dân tộc ta trong suốt hàng nghìn năm Bắc thuộc. Cuộc khởi nghĩa ấy đã hoàn toàn thắng lợi với việc ra đời của Nhà nước Vạn Xuân đã khẳng định nền độc lập tự chủ của đất nước ta và phủ nhận quyền đô hộ ******* của thế lực phong kiến khổng lồ phương Bắc.
Những gì ông để lại là cả một sự nghiệp cao cả, Lý Nam Đế đã dựng lên nhà nước Vạn Xuân, một nhà nước độc lập, tự chủ cho dân tộc ta sau hơn 500 năm đấu tranh chống lại các triều đại phong kiến phương Bắc. Công lao của ông vô cùng lớn và xứng đáng được sử sách lưu danh để ngàn đời sau còn ca ngợi.
