Đoạn Video
Ảnh
Nghỉ Mất Sức
Thành viên tích cực
75 năm đã trôi qua kể từ vụ án Trần Dụ Châu, một trong những vụ tham nhũng đầu tiên và gây chấn động nhất trong lịch sử nước Việt Nam mới. Khi cả nước đang bước vào giai đoạn cam go của cuộc kháng chiến chống Pháp, từng đồng tiền, bát gạo đều được chắt chiu cho tiền tuyến, thì một đảng viên, sĩ quan cấp cao đã lợi dụng vị trí để vơ vét, sống sa đọa giữa gian khổ chung. Vụ án bị phanh phui không bởi một cơ quan điều tra mà bởi một bức thư tay đầy nghĩa khí của nhà thơ Đoàn Phú Tứ, minh chứng cho vai trò của người dân và trí thức trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng từ những ngày đầu xây dựng chính quyền cách mạng.
Mùa thu năm 1950, giữa lúc quân và dân cả nước đang dồn sức cho chiến dịch Lê Hồng Phong, nhằm giải phóng biên giới Việt - Trung, một phiên tòa đặc biệt đã diễn ra tại thị xã Thái Nguyên - Thủ đô kháng chiến khi ấy. Ngày 5/9, Tòa án binh tối cao đã xét xử Đại tá Trần Dụ Châu, nguyên Cục trưởng Cục Quân nhu, với các tội danh: biển thủ công quỹ, nhận hối lộ và phá hoại công cuộc kháng chiến. Vụ án khiến dư luận sững sờ không chỉ vì tính chất nghiêm trọng, mà còn vì người đứng trước vành móng ngựa là một sĩ quan cấp cao, đảng viên, giữ vị trí then chốt trong hậu cần quân đội.
Vụ việc bắt nguồn từ một lá thư đầy trăn trở gửi trực tiếp lên Chủ tịch Hồ Chí Minh bởi nhà thơ Đoàn Phú Tứ, lúc đó là Đại biểu Quốc hội khóa I. Trong thư, ông tố cáo Trần Dụ Châu lợi dụng chức vụ để bòn rút từng tấc vải xô của bộ đội, tráo bông lót trong áo trấn thủ bằng bao tải, trong khi chính những người lính đang đói rét, thiếu thốn nơi chiến trường. Nhà thơ kể lại khoảnh khắc bật khóc khi tận mắt thấy thương binh thiếu thuốc, chiến sĩ mặc áo rách giữa vùng núi lạnh buốt. Trong khi đó, ngay tại chiến khu, Trần Dụ Châu lại tổ chức tiệc cưới xa hoa cho cấp dưới với đầy đủ đặc sản, rượu Tây, hoa Hà Nội và cả dàn nhạc sống.
Bị mời đọc thơ mừng, Đoàn Phú Tứ đã ứng khẩu một câu thơ đau xót: “Bữa tiệc cưới của chúng ta sắp chén đẫy hôm nay / Được dọn bằng xương máu của các chiến sĩ.” Câu thơ chưa dứt, ông đã bị vệ sĩ tát thẳng vào mặt. Nhưng thay vì im lặng, ông viết thư tố cáo.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, sau khi đọc lá thư, đã chuyển ngay cho Thiếu tướng Trần Tử Bình điều tra. Cuộc thanh tra khẩn trương được triển khai từ khu Ba đến khu Bốn. Những chứng cứ rõ ràng đã phơi bày một sự thật đau lòng: Trần Dụ Châu đã phản bội niềm tin của Đảng, của Bác, và của nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh khi ấy đã nói thẳng: “Một cái ung nhọt, dẫu có đau cũng phải cắt bỏ, không để nó lây lan.”
Tòa án binh tối cao tuyên án tử hình. Trần Dụ Châu bị tước quân hàm ngay tại phiên tòa theo lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông gửi đơn xin tha lên Bác Hồ. Trăn trở suốt một đêm, Bác đã bác đơn. Trong buổi trao đổi với đồng chí Trần Đăng Ninh, khi nhắc đến một cây xoan héo vì bị sâu đục thân, Bác nói rõ: “Với loài sâu mọt đục khoét nhân dân cũng thế, nếu phải giết đi một con sâu mà cứu được cả rừng cây thì việc đó là cần thiết, hơn nữa còn là một việc làm nhân đạo.”
Chỉ vài ngày sau, Trần Dụ Châu bị xử bắn. Cùng lúc đó, Cao Bằng được giải phóng, tuyến biên giới phía Bắc thông với Trung Quốc - đánh dấu một bước ngoặt của kháng chiến. Vụ án được báo chí công khai, và trở thành hồi chuông cảnh tỉnh đầu tiên về công tác cán bộ trong chính quyền cách mạng.
Dù xảy ra cách đây 75 năm, vụ án Trần Dụ Châu vẫn để lại một thông điệp chưa bao giờ cũ: chống tham nhũng không có vùng cấm. Trong bối cảnh hiện đại, khi công cuộc xây dựng và phát triển đất nước đang đối mặt với nhiều thách thức mới, bài học từ Trần Dụ Châu nhắc nhở rằng: đạo đức cán bộ không chỉ nằm ở lời thề khi tuyên thệ, mà được thể hiện qua từng hành vi cụ thể, nhất là trong những thời điểm gian nan. Những biểu hiện tha hóa, dù là nhỏ, nếu không kịp thời ngăn chặn, cũng có thể trở thành “sâu mọt” đục khoét cả bộ máy.
Mùa thu năm 1950, giữa lúc quân và dân cả nước đang dồn sức cho chiến dịch Lê Hồng Phong, nhằm giải phóng biên giới Việt - Trung, một phiên tòa đặc biệt đã diễn ra tại thị xã Thái Nguyên - Thủ đô kháng chiến khi ấy. Ngày 5/9, Tòa án binh tối cao đã xét xử Đại tá Trần Dụ Châu, nguyên Cục trưởng Cục Quân nhu, với các tội danh: biển thủ công quỹ, nhận hối lộ và phá hoại công cuộc kháng chiến. Vụ án khiến dư luận sững sờ không chỉ vì tính chất nghiêm trọng, mà còn vì người đứng trước vành móng ngựa là một sĩ quan cấp cao, đảng viên, giữ vị trí then chốt trong hậu cần quân đội.
Vụ việc bắt nguồn từ một lá thư đầy trăn trở gửi trực tiếp lên Chủ tịch Hồ Chí Minh bởi nhà thơ Đoàn Phú Tứ, lúc đó là Đại biểu Quốc hội khóa I. Trong thư, ông tố cáo Trần Dụ Châu lợi dụng chức vụ để bòn rút từng tấc vải xô của bộ đội, tráo bông lót trong áo trấn thủ bằng bao tải, trong khi chính những người lính đang đói rét, thiếu thốn nơi chiến trường. Nhà thơ kể lại khoảnh khắc bật khóc khi tận mắt thấy thương binh thiếu thuốc, chiến sĩ mặc áo rách giữa vùng núi lạnh buốt. Trong khi đó, ngay tại chiến khu, Trần Dụ Châu lại tổ chức tiệc cưới xa hoa cho cấp dưới với đầy đủ đặc sản, rượu Tây, hoa Hà Nội và cả dàn nhạc sống.
Bị mời đọc thơ mừng, Đoàn Phú Tứ đã ứng khẩu một câu thơ đau xót: “Bữa tiệc cưới của chúng ta sắp chén đẫy hôm nay / Được dọn bằng xương máu của các chiến sĩ.” Câu thơ chưa dứt, ông đã bị vệ sĩ tát thẳng vào mặt. Nhưng thay vì im lặng, ông viết thư tố cáo.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, sau khi đọc lá thư, đã chuyển ngay cho Thiếu tướng Trần Tử Bình điều tra. Cuộc thanh tra khẩn trương được triển khai từ khu Ba đến khu Bốn. Những chứng cứ rõ ràng đã phơi bày một sự thật đau lòng: Trần Dụ Châu đã phản bội niềm tin của Đảng, của Bác, và của nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh khi ấy đã nói thẳng: “Một cái ung nhọt, dẫu có đau cũng phải cắt bỏ, không để nó lây lan.”
Tòa án binh tối cao tuyên án tử hình. Trần Dụ Châu bị tước quân hàm ngay tại phiên tòa theo lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông gửi đơn xin tha lên Bác Hồ. Trăn trở suốt một đêm, Bác đã bác đơn. Trong buổi trao đổi với đồng chí Trần Đăng Ninh, khi nhắc đến một cây xoan héo vì bị sâu đục thân, Bác nói rõ: “Với loài sâu mọt đục khoét nhân dân cũng thế, nếu phải giết đi một con sâu mà cứu được cả rừng cây thì việc đó là cần thiết, hơn nữa còn là một việc làm nhân đạo.”
Chỉ vài ngày sau, Trần Dụ Châu bị xử bắn. Cùng lúc đó, Cao Bằng được giải phóng, tuyến biên giới phía Bắc thông với Trung Quốc - đánh dấu một bước ngoặt của kháng chiến. Vụ án được báo chí công khai, và trở thành hồi chuông cảnh tỉnh đầu tiên về công tác cán bộ trong chính quyền cách mạng.
Dù xảy ra cách đây 75 năm, vụ án Trần Dụ Châu vẫn để lại một thông điệp chưa bao giờ cũ: chống tham nhũng không có vùng cấm. Trong bối cảnh hiện đại, khi công cuộc xây dựng và phát triển đất nước đang đối mặt với nhiều thách thức mới, bài học từ Trần Dụ Châu nhắc nhở rằng: đạo đức cán bộ không chỉ nằm ở lời thề khi tuyên thệ, mà được thể hiện qua từng hành vi cụ thể, nhất là trong những thời điểm gian nan. Những biểu hiện tha hóa, dù là nhỏ, nếu không kịp thời ngăn chặn, cũng có thể trở thành “sâu mọt” đục khoét cả bộ máy.
Không thể tưởng tượng được luôn!
