Đoạn Video
Ảnh
Trần Dương
Thành viên nổi tiếng
Chỉ ba ngày sau khi bước vào tháng 7, Thái Lan có đến ba Thủ tướng thay phiên nhau.
Đầu tiên, Tòa án Hiến pháp Thái Lan cho biết họ có đủ lý do để nghi ngờ Thủ tướng Peatongtarn Shinawatra đã vi phạm các quy tắc đạo đức trong một tranh chấp ngoại giao với Campuchia và đình chỉ chức vụ của bà trong khi chờ cuộc điều tra có thể kéo dài nhiều tháng.
Sau khi Peatongtarn bị đình chỉ chức vụ, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Giao thông Suriya Jungrungreangkit, 70 tuổi đã lên thay thế chức vụ Thủ tướng. Chưa đầy hai ngày sau khi nhậm chức, vào chiều ngày 3/7 theo giờ địa phương, chính phủ Thái Lan đã tổ chức một cuộc họp nội các đặc biệt tại Văn phòng Thủ tướng và tuyên bố rằng trong thời gian bà Peatongtarn bị Tòa án Hiến pháp ra lệnh đình chỉ chức vụ Thủ tướng, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phumtham Wechayachai sẽ đảm nhiệm chức vụ Quyền Thủ tướng.
Hai ngày trước, vào ngày 1/7, Thái Lan đã tiến hành một đợt cải tổ nội các mới, với ông Phumtham giữ chức Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Nội vụ.
Peatongtarn, 38 tuổi, mới nhậm chức thủ tướng vào tháng 8 năm ngoái. Nếu tòa án quyết định cách chức bà, bà sẽ trở thành một thủ tướng Pheu Thai "ngắn hạn" khác. Trước đó, người tiền nhiệm của bà là Seta đã bị cách chức chưa đầy một năm sau khi bổ nhiệm một cựu luật sư có tiền án vào nội các, điều mà tòa án phát hiện là đã vi phạm các tiêu chuẩn đạo đức.
Ông Phumtham
Peatongtarn, Suriya, Phumtham (từ trái sang phải).
Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra vừa bị đình chỉ chức vụ sau khi lộ bản ghi âm cuộc gọi với Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen. Cuộc trò chuyện diễn ra giữa lúc căng thẳng biên giới Thái - Campuchia leo thang. Trong đó, Paetongtarn gọi Hun Sen là “chú”, cầu xin ông không coi trọng lời đe dọa của một sĩ quan Thái Lan, đồng thời ngỏ ý sẵn sàng chấp nhận mọi điều kiện do Campuchia đưa ra.
Vụ rò rỉ khiến uy tín của Paetongtarn giảm mạnh. Dù bà nói đây chỉ là “chiến thuật đàm phán”, cả phe bảo thủ lẫn tiến bộ đều yêu cầu bà từ chức. Đảng Tự hào Thái Lan tuyên bố rút khỏi liên minh cầm quyền, còn lãnh đạo đối lập Nataphol Ploypruethai kêu gọi giải tán quốc hội và tổ chức bầu cử sớm.
36 thượng nghị sĩ đệ đơn lên Tòa án Hiến pháp, cáo buộc Paetongtarn vi phạm đạo đức vì tiết lộ thông tin quân sự nhạy cảm. Ngày 1/7, Tòa án Hiến pháp chấp nhận đơn và bỏ phiếu 7-2 đình chỉ bà khỏi quyền lực thủ tướng. Paetongtarn có 15 ngày để biện hộ, sau đó tòa sẽ quyết định có cách chức bà hay không.
Sau quyết định đình chỉ, bà lên tiếng bảo vệ mình, nói rằng bà chỉ muốn giữ hòa bình, tránh đổ máu. Tuy nhiên, nhiều người nghi ngờ động cơ và cách làm của bà.
Cùng thời điểm, cha của bà, cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, cũng vướng vòng lao lý. Ông bị triệu tập vì cáo buộc “khi quân” từ một cuộc phỏng vấn năm 2015. Nếu bị kết tội, ông có thể đối mặt với án tù 15 năm.
Thêm vào đó, Hun Sen bất ngờ công khai đoạn ghi âm trên mạng xã hội, đồng thời phát sóng trực tiếp suốt 4 giờ để chỉ trích Thaksin. Ông cáo buộc Thaksin giả bệnh để được ân xá và phản bội Campuchia.
Giới quan sát lo ngại tình hình sẽ xấu đi. Chuyên gia chính trị Mathis Lohatepanont nhận định: 7/9 thẩm phán bỏ phiếu đình chỉ là tín hiệu không mấy tích cực với Paetongtarn.
Điều đáng chú ý là chỉ vài giờ trước khi bị đình chỉ, vua Thái Lan đã phê chuẩn danh sách nội các mới do Paetongtarn đề xuất. Bà tự sắp xếp để giữ chức Bộ trưởng Văn hóa, một động thái hiếm hoi đối với một thủ tướng, vì thông thường họ sẽ kiêm nhiệm Bộ Quốc phòng. Một số người cho rằng bà đã chuẩn bị trước cho kịch bản bị đình chỉ.
Tuy nhiên, việc bà tiếp tục giữ ghế bộ trưởng dù đã bị đình chỉ đang gây tranh cãi pháp lý.
Do Phó Thủ tướng thứ nhất Phumtham Wechayachai vừa chuyển vị trí và chưa tuyên thệ, quyền thủ tướng tạm thời được giao cho Phó Thủ tướng thứ hai Suriya Juangroongruangkit. Ông cho biết nhiệm vụ duy nhất là bảo đảm việc chuyển giao quyền lực êm thấm vào ngày 3/7.
Đầu tiên, Tòa án Hiến pháp Thái Lan cho biết họ có đủ lý do để nghi ngờ Thủ tướng Peatongtarn Shinawatra đã vi phạm các quy tắc đạo đức trong một tranh chấp ngoại giao với Campuchia và đình chỉ chức vụ của bà trong khi chờ cuộc điều tra có thể kéo dài nhiều tháng.
Sau khi Peatongtarn bị đình chỉ chức vụ, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Giao thông Suriya Jungrungreangkit, 70 tuổi đã lên thay thế chức vụ Thủ tướng. Chưa đầy hai ngày sau khi nhậm chức, vào chiều ngày 3/7 theo giờ địa phương, chính phủ Thái Lan đã tổ chức một cuộc họp nội các đặc biệt tại Văn phòng Thủ tướng và tuyên bố rằng trong thời gian bà Peatongtarn bị Tòa án Hiến pháp ra lệnh đình chỉ chức vụ Thủ tướng, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phumtham Wechayachai sẽ đảm nhiệm chức vụ Quyền Thủ tướng.
Hai ngày trước, vào ngày 1/7, Thái Lan đã tiến hành một đợt cải tổ nội các mới, với ông Phumtham giữ chức Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Nội vụ.
Peatongtarn, 38 tuổi, mới nhậm chức thủ tướng vào tháng 8 năm ngoái. Nếu tòa án quyết định cách chức bà, bà sẽ trở thành một thủ tướng Pheu Thai "ngắn hạn" khác. Trước đó, người tiền nhiệm của bà là Seta đã bị cách chức chưa đầy một năm sau khi bổ nhiệm một cựu luật sư có tiền án vào nội các, điều mà tòa án phát hiện là đã vi phạm các tiêu chuẩn đạo đức.
Ông Phumtham
Peatongtarn, Suriya, Phumtham (từ trái sang phải).
Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra vừa bị đình chỉ chức vụ sau khi lộ bản ghi âm cuộc gọi với Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen. Cuộc trò chuyện diễn ra giữa lúc căng thẳng biên giới Thái - Campuchia leo thang. Trong đó, Paetongtarn gọi Hun Sen là “chú”, cầu xin ông không coi trọng lời đe dọa của một sĩ quan Thái Lan, đồng thời ngỏ ý sẵn sàng chấp nhận mọi điều kiện do Campuchia đưa ra.
Vụ rò rỉ khiến uy tín của Paetongtarn giảm mạnh. Dù bà nói đây chỉ là “chiến thuật đàm phán”, cả phe bảo thủ lẫn tiến bộ đều yêu cầu bà từ chức. Đảng Tự hào Thái Lan tuyên bố rút khỏi liên minh cầm quyền, còn lãnh đạo đối lập Nataphol Ploypruethai kêu gọi giải tán quốc hội và tổ chức bầu cử sớm.
36 thượng nghị sĩ đệ đơn lên Tòa án Hiến pháp, cáo buộc Paetongtarn vi phạm đạo đức vì tiết lộ thông tin quân sự nhạy cảm. Ngày 1/7, Tòa án Hiến pháp chấp nhận đơn và bỏ phiếu 7-2 đình chỉ bà khỏi quyền lực thủ tướng. Paetongtarn có 15 ngày để biện hộ, sau đó tòa sẽ quyết định có cách chức bà hay không.
Sau quyết định đình chỉ, bà lên tiếng bảo vệ mình, nói rằng bà chỉ muốn giữ hòa bình, tránh đổ máu. Tuy nhiên, nhiều người nghi ngờ động cơ và cách làm của bà.
Cùng thời điểm, cha của bà, cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, cũng vướng vòng lao lý. Ông bị triệu tập vì cáo buộc “khi quân” từ một cuộc phỏng vấn năm 2015. Nếu bị kết tội, ông có thể đối mặt với án tù 15 năm.
Thêm vào đó, Hun Sen bất ngờ công khai đoạn ghi âm trên mạng xã hội, đồng thời phát sóng trực tiếp suốt 4 giờ để chỉ trích Thaksin. Ông cáo buộc Thaksin giả bệnh để được ân xá và phản bội Campuchia.
Giới quan sát lo ngại tình hình sẽ xấu đi. Chuyên gia chính trị Mathis Lohatepanont nhận định: 7/9 thẩm phán bỏ phiếu đình chỉ là tín hiệu không mấy tích cực với Paetongtarn.
Điều đáng chú ý là chỉ vài giờ trước khi bị đình chỉ, vua Thái Lan đã phê chuẩn danh sách nội các mới do Paetongtarn đề xuất. Bà tự sắp xếp để giữ chức Bộ trưởng Văn hóa, một động thái hiếm hoi đối với một thủ tướng, vì thông thường họ sẽ kiêm nhiệm Bộ Quốc phòng. Một số người cho rằng bà đã chuẩn bị trước cho kịch bản bị đình chỉ.
Tuy nhiên, việc bà tiếp tục giữ ghế bộ trưởng dù đã bị đình chỉ đang gây tranh cãi pháp lý.
Do Phó Thủ tướng thứ nhất Phumtham Wechayachai vừa chuyển vị trí và chưa tuyên thệ, quyền thủ tướng tạm thời được giao cho Phó Thủ tướng thứ hai Suriya Juangroongruangkit. Ông cho biết nhiệm vụ duy nhất là bảo đảm việc chuyển giao quyền lực êm thấm vào ngày 3/7.
