Thanh Hải Lucky
Thanh Hải Lucky
Lừa đảo qua mạng tấn công sinh viên: Khi ‘cảm thông’ biến thành cạm bẫy
Thời gian gần đây, khi tư vấn hướng nghiệp và kỹ năng sống cho các bạn học sinh – sinh viên 2K6, 2K7, mình nhận thấy nhiều em rất khát khao học tập, mong có học bổng để đỡ gánh nặng cho gia đình. Chính tâm lý này đã khiến một số bạn bị “đánh trúng” vào ước mơ và lòng tin, trở thành mục tiêu của kẻ lừa đảo. Có em suýt bị “bắt cóc online”, bị dụ cung cấp thông tin cá nhân, địa chỉ hoặc gặp mặt qua mạng. May mắn là các em đã nhắn tin hỏi về các học bổng "giả" đó, chia sẻ kịp thời, và mình có thể hướng dẫn để các em nâng cao cảnh giác, bảo vệ bản thân trong môi trường số.
Những trường hợp như vậy không còn hiếm. Thực tế cho thấy, bên cạnh sự năng động và ham học hỏi, sinh viên là nhóm dễ bị tổn thương nhất trên không gian mạng, đặc biệt khi còn thiếu kinh nghiệm sống và dễ tin vào lời nói, hình ảnh “đẹp đẽ” được dựng sẵn.
Từ “Cô đơn quá!” đến mất tiền oan
Tại tọa đàm “Nhận diện và chống tin giả trong kỷ nguyên AI” do Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM tổ chức, Đại úy Huỳnh Đỗ Tấn Thịnh, Đội Cảnh sát Đặc nhiệm – Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an TP.HCM, đã cảnh báo về chiêu trò lừa đảo mới nhắm vào sinh viên.
Một kịch bản phổ biến là tin nhắn làm quen đầy cảm xúc:
“Mình mới lên thành phố, cô đơn quá, có thể nói chuyện với bạn được không?”
Ban đầu, đối tượng trò chuyện nhẹ nhàng, tỏ ra đồng cảm, dần dần gửi hình ảnh, video để tạo lòng tin. Khi nạn nhân mở lòng, chúng bắt đầu thao túng cảm xúc, mượn tiền, dụ đầu tư hoặc gửi link chứa mã độc. Không ít bạn nam vì thương cảm mà chuyển tiền giúp đỡ, đến khi nhận ra thì tài khoản đã bị chiếm hoặc mất sạch.
Theo Đại úy Thịnh, kẻ lừa đảo hiểu rõ tâm lý người trẻ: cô đơn, cần được chia sẻ, mong muốn kết nối và khẳng định bản thân. “Họ đánh vào cảm xúc và nhu cầu xã hội để thao túng. Khi đã chiếm được lòng tin, mọi thứ còn lại chỉ là thời gian,” ông cảnh báo.
Chiêu giả mạo học bổng – tinh vi và nguy hiểm
Không chỉ dừng lại ở “bẫy cảm xúc”, các đối tượng còn giả mạo công văn học bổng hoặc tuyển dụng hấp dẫn. Ông Nguyễn Đức Chiến, Bí thư Đoàn Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM, cho biết trường từng phát hiện một vụ giả mạo công văn học bổng được soạn rất chuyên nghiệp, có logo, chữ ký và ngôn ngữ hành chính chuẩn. Nhiều sinh viên tin là thật, thậm chí chuẩn bị chuyển tiền “đóng phí nhận học bổng”.
Sau khi xác minh, nhà trường đã phát đi cảnh báo khẩn cấp và khẳng định mọi thông báo chính thức chỉ đăng trên website và kênh nội bộ, tuyệt đối không gửi qua tin nhắn cá nhân.
5 nguyên tắc giúp sinh viên tham gia mạng xã hội an toàn
Cô Thanh Hải Lucky qua kinh nghiệm tư vấn khẳng định, mạng xã hội chỉ thực sự hữu ích khi người dùng biết tự bảo vệ và sử dụng có chọn lọc. Sinh viên cần rèn luyện kỹ năng nhận diện rủi ro, không để cảm xúc chi phối lý trí.
Năm nguyên tắc cơ bản giúp bạn an toàn hơn:
Tỉnh táo là tấm khiên tốt nhất
Không gian mạng là thế giới mở, nơi thật – giả đan xen. Sự tử tế và đồng cảm là cần thiết, nhưng nếu thiếu tỉnh táo, đó lại trở thành “lối vào” cho kẻ gian. Sinh viên cần trang bị kiến thức an toàn số, biết bảo vệ cảm xúc và thông tin cá nhân như bảo vệ tài sản của mình.
“Không ai quá cô đơn đến mức cần bạn chuyển tiền để làm quen.
Không có học bổng nào yêu cầu đóng phí trước khi nhận.
Và không có việc nhẹ nào lại trả lương cao bất thường.”
An toàn mạng không chỉ là kỹ năng, mà còn là văn hóa ứng xử của công dân số. Khi biết cảnh giác, xác minh và hành động có trách nhiệm, chúng ta không chỉ bảo vệ bản thân, mà còn góp phần làm sạch môi trường mạng – để internet trở thành nơi đáng tin cậy cho học tập và kết nối.
Cô Thanh Hải Lucky
Tư vấn Tâm lý Giáo dục & Hướng nghiệp
#Tưvấntâmlýgiáodục
Thời gian gần đây, khi tư vấn hướng nghiệp và kỹ năng sống cho các bạn học sinh – sinh viên 2K6, 2K7, mình nhận thấy nhiều em rất khát khao học tập, mong có học bổng để đỡ gánh nặng cho gia đình. Chính tâm lý này đã khiến một số bạn bị “đánh trúng” vào ước mơ và lòng tin, trở thành mục tiêu của kẻ lừa đảo. Có em suýt bị “bắt cóc online”, bị dụ cung cấp thông tin cá nhân, địa chỉ hoặc gặp mặt qua mạng. May mắn là các em đã nhắn tin hỏi về các học bổng "giả" đó, chia sẻ kịp thời, và mình có thể hướng dẫn để các em nâng cao cảnh giác, bảo vệ bản thân trong môi trường số.
Những trường hợp như vậy không còn hiếm. Thực tế cho thấy, bên cạnh sự năng động và ham học hỏi, sinh viên là nhóm dễ bị tổn thương nhất trên không gian mạng, đặc biệt khi còn thiếu kinh nghiệm sống và dễ tin vào lời nói, hình ảnh “đẹp đẽ” được dựng sẵn.
Từ “Cô đơn quá!” đến mất tiền oan
Tại tọa đàm “Nhận diện và chống tin giả trong kỷ nguyên AI” do Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM tổ chức, Đại úy Huỳnh Đỗ Tấn Thịnh, Đội Cảnh sát Đặc nhiệm – Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an TP.HCM, đã cảnh báo về chiêu trò lừa đảo mới nhắm vào sinh viên.
Một kịch bản phổ biến là tin nhắn làm quen đầy cảm xúc:
“Mình mới lên thành phố, cô đơn quá, có thể nói chuyện với bạn được không?”
Ban đầu, đối tượng trò chuyện nhẹ nhàng, tỏ ra đồng cảm, dần dần gửi hình ảnh, video để tạo lòng tin. Khi nạn nhân mở lòng, chúng bắt đầu thao túng cảm xúc, mượn tiền, dụ đầu tư hoặc gửi link chứa mã độc. Không ít bạn nam vì thương cảm mà chuyển tiền giúp đỡ, đến khi nhận ra thì tài khoản đã bị chiếm hoặc mất sạch.
Theo Đại úy Thịnh, kẻ lừa đảo hiểu rõ tâm lý người trẻ: cô đơn, cần được chia sẻ, mong muốn kết nối và khẳng định bản thân. “Họ đánh vào cảm xúc và nhu cầu xã hội để thao túng. Khi đã chiếm được lòng tin, mọi thứ còn lại chỉ là thời gian,” ông cảnh báo.
Chiêu giả mạo học bổng – tinh vi và nguy hiểm
Không chỉ dừng lại ở “bẫy cảm xúc”, các đối tượng còn giả mạo công văn học bổng hoặc tuyển dụng hấp dẫn. Ông Nguyễn Đức Chiến, Bí thư Đoàn Trường Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM, cho biết trường từng phát hiện một vụ giả mạo công văn học bổng được soạn rất chuyên nghiệp, có logo, chữ ký và ngôn ngữ hành chính chuẩn. Nhiều sinh viên tin là thật, thậm chí chuẩn bị chuyển tiền “đóng phí nhận học bổng”.
Sau khi xác minh, nhà trường đã phát đi cảnh báo khẩn cấp và khẳng định mọi thông báo chính thức chỉ đăng trên website và kênh nội bộ, tuyệt đối không gửi qua tin nhắn cá nhân.
5 nguyên tắc giúp sinh viên tham gia mạng xã hội an toàn
Cô Thanh Hải Lucky qua kinh nghiệm tư vấn khẳng định, mạng xã hội chỉ thực sự hữu ích khi người dùng biết tự bảo vệ và sử dụng có chọn lọc. Sinh viên cần rèn luyện kỹ năng nhận diện rủi ro, không để cảm xúc chi phối lý trí.
Năm nguyên tắc cơ bản giúp bạn an toàn hơn:
- Giữ khoảng cách an toàn: Không dễ tin người lạ dù họ nói chuyện thân mật hay tỏ ra đáng thương.
- Không chia sẻ thông tin cá nhân (CMND/CCCD, số tài khoản, mã OTP, hình ảnh riêng tư).
- Không nhấp vào link lạ hoặc tải tệp từ người không quen biết, tránh bị cài mã độc.
- Luôn kiểm chứng nguồn tin – chỉ tin thông báo từ website, fanpage hoặc email chính thức của trường, tổ chức.
- Khi nghi ngờ, hãy hỏi ngay người có kinh nghiệm như giảng viên, cố vấn học tập, Đoàn – Hội sinh viên hoặc cơ quan công an.
Tỉnh táo là tấm khiên tốt nhất
Không gian mạng là thế giới mở, nơi thật – giả đan xen. Sự tử tế và đồng cảm là cần thiết, nhưng nếu thiếu tỉnh táo, đó lại trở thành “lối vào” cho kẻ gian. Sinh viên cần trang bị kiến thức an toàn số, biết bảo vệ cảm xúc và thông tin cá nhân như bảo vệ tài sản của mình.
“Không ai quá cô đơn đến mức cần bạn chuyển tiền để làm quen.
Không có học bổng nào yêu cầu đóng phí trước khi nhận.
Và không có việc nhẹ nào lại trả lương cao bất thường.”
An toàn mạng không chỉ là kỹ năng, mà còn là văn hóa ứng xử của công dân số. Khi biết cảnh giác, xác minh và hành động có trách nhiệm, chúng ta không chỉ bảo vệ bản thân, mà còn góp phần làm sạch môi trường mạng – để internet trở thành nơi đáng tin cậy cho học tập và kết nối.
Cô Thanh Hải Lucky
Tư vấn Tâm lý Giáo dục & Hướng nghiệp
#Tưvấntâmlýgiáodục
