Đoạn Video
Ảnh
Lê Nhã Linh
Thành viên nổi tiếng
Chủ trương "một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa" từng được kỳ vọng sẽ mang lại luồng gió mới cho nền giáo dục. Thế nhưng, sau vài năm triển khai, dư luận đang đặt câu hỏi, liệu đây có phải là con đường đúng đắn? Và một bộ sách giáo khoa chung có phải là giải pháp tốt nhất lúc này?
Khi giáo viên chưa thể làm chủ sách giáo khoa
Một trong những vấn đề đáng quan tâm nhất hiện nay đó là sự lúng túng của không ít giáo viên khi giảng dạy 'một Chương trình nhiều bộ sách giáo khoa'. Chương trình mới đặt ra yêu cầu cao về khả năng thiết kế bài giảng, xây dựng nội dung học tập suốt cả năm học. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, không phải giáo viên nào cũng đủ năng lực để làm chủ được công việc này.
Nhiều trường hợp, giáo viên chỉ tập trung vào các nội dung trọng tâm để phục vụ cho việc kiểm tra, thi cử, bỏ qua hoặc lướt nhanh những kiến thức không hoặc ít xuất hiện trong các dạng đề. Điều này khiến học sinh bị hổng kiến thức một cách có hệ thống.
Những người trực tiếp đồng hành cùng học sinh phổ thông dễ dàng nhận thấy tình trạng này, khi các em thiếu hụt những kiến thức nền tảng chỉ vì giáo viên cho rằng chúng "không cần thiết". Đây là một lỗ hổng lớn, tác động trực tiếp đến chất lượng giáo dục toàn diện.
Lựa chọn giáo khoa chưa đi đúng với tinh thần ban đầu?
Mặc dù có đến ba bộ sách giáo khoa được biên soạn, nhưng việc triển khai lại chưa đi đúng với tinh thần ban đầu. Thay vì để mỗi học sinh được tiếp cận cả ba bộ sách để so sánh và mở rộng kiến thức, chúng ta lại thực hiện theo kiểu mỗi trường chọn một quyển của một bộ khác nhau.
Việc lựa chọn này làm cho sự đa dạng về sách trở nên vô nghĩa. Học sinh không được hưởng lợi gì từ sự phong phú của tài liệu, trong khi mục tiêu cốt lõi của chủ trương đã bị hiểu sai và thực hiện sai.
Phần lớn phụ huynh và giáo viên đều không còn mặn mà với chủ trương này. Vậy nên, nhiều ý kiến cho rằng, nếu chưa thể làm tốt, việc quay lại cách cũ để tập huấn lại, làm lại từ đầu có lẽ là một phương án tối ưu.
Chất lượng sách giáo khoa mới chưa cao?
Nhiều giáo viên chia sẻ, ba bộ giáo khoa mới có chất lượng không cao. So với bộ sách cũ, các bộ sách mới được đánh giá là khó hiểu hơn với học sinh. Chính các em cũng than phiền với thầy cô giáo về điều này.
Khi được hướng dẫn đọc lại bộ sách giáo khoa cũ, học sinh lại nắm bắt kiến thức nhanh hơn. Như thế, giáo khoa mới có thể còn nhiều điểm chưa thực sự phù hợp với tâm lý và khả năng tiếp thu của học sinh.
Những khó khăn trong việc tiếp cận kiến thức, tình trạng hổng kiến thức, cùng với sự mất niềm tin của giáo viên và phụ huynh đang tạo nên một làn sóng phản đối ngầm. Đây là những lý do chính đáng để chúng ta phải xem xét lại và có thể là làm lại từ đầu.
Đầu tư cho tương lai, đừng tiếc tiền
Không ít ý kiến phản đối việc biên soạn một bộ sách giáo khoa chung mới vì lý do tốn kém. Đúng, chi phí là một vấn đề lớn, và chắc chắn sẽ tốn rất nhiều tiền. Tuy nhiên, chúng ta cần nhìn nhận việc này như một khoản đầu tư cho tương lai.
Đầu tư vào giáo dục là đầu tư vào con người, vào thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước. Nếu chất lượng giáo dục đi xuống, hậu quả sẽ không chỉ là vấn đề học vấn mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển xã hội trong dài hạn. Tiết kiệm chi phí cho một vấn đề cốt lõi như giáo dục của hàng triệu học sinh liệu có phải là một quyết định sáng suốt?
Với những lý do trên, việc biên soạn lại một bộ giáo khoa chung, có chất lượng cao, dễ hiểu, phù hợp với giáo viên và học sinh là một giải pháp hoàn toàn chính xác và cần thiết lúc này.
Đó không phải là một bước lùi, mà là một bước đi chiến lược, để chúng ta có thể làm lại từ đầu một cách vững vàng hơn, vì một nền giáo dục tốt đẹp hơn cho tương lai.
Ngành Giáo dục mất khá nhiều tâm sức triển khai sách giáo khoa mới.
Khi giáo viên chưa thể làm chủ sách giáo khoa
Một trong những vấn đề đáng quan tâm nhất hiện nay đó là sự lúng túng của không ít giáo viên khi giảng dạy 'một Chương trình nhiều bộ sách giáo khoa'. Chương trình mới đặt ra yêu cầu cao về khả năng thiết kế bài giảng, xây dựng nội dung học tập suốt cả năm học. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, không phải giáo viên nào cũng đủ năng lực để làm chủ được công việc này.
Nhiều trường hợp, giáo viên chỉ tập trung vào các nội dung trọng tâm để phục vụ cho việc kiểm tra, thi cử, bỏ qua hoặc lướt nhanh những kiến thức không hoặc ít xuất hiện trong các dạng đề. Điều này khiến học sinh bị hổng kiến thức một cách có hệ thống.
Những người trực tiếp đồng hành cùng học sinh phổ thông dễ dàng nhận thấy tình trạng này, khi các em thiếu hụt những kiến thức nền tảng chỉ vì giáo viên cho rằng chúng "không cần thiết". Đây là một lỗ hổng lớn, tác động trực tiếp đến chất lượng giáo dục toàn diện.
Lựa chọn giáo khoa chưa đi đúng với tinh thần ban đầu?
Mặc dù có đến ba bộ sách giáo khoa được biên soạn, nhưng việc triển khai lại chưa đi đúng với tinh thần ban đầu. Thay vì để mỗi học sinh được tiếp cận cả ba bộ sách để so sánh và mở rộng kiến thức, chúng ta lại thực hiện theo kiểu mỗi trường chọn một quyển của một bộ khác nhau.
Việc lựa chọn này làm cho sự đa dạng về sách trở nên vô nghĩa. Học sinh không được hưởng lợi gì từ sự phong phú của tài liệu, trong khi mục tiêu cốt lõi của chủ trương đã bị hiểu sai và thực hiện sai.
Phần lớn phụ huynh và giáo viên đều không còn mặn mà với chủ trương này. Vậy nên, nhiều ý kiến cho rằng, nếu chưa thể làm tốt, việc quay lại cách cũ để tập huấn lại, làm lại từ đầu có lẽ là một phương án tối ưu.
Chất lượng sách giáo khoa mới chưa cao?
Nhiều giáo viên chia sẻ, ba bộ giáo khoa mới có chất lượng không cao. So với bộ sách cũ, các bộ sách mới được đánh giá là khó hiểu hơn với học sinh. Chính các em cũng than phiền với thầy cô giáo về điều này.
Khi được hướng dẫn đọc lại bộ sách giáo khoa cũ, học sinh lại nắm bắt kiến thức nhanh hơn. Như thế, giáo khoa mới có thể còn nhiều điểm chưa thực sự phù hợp với tâm lý và khả năng tiếp thu của học sinh.
Những khó khăn trong việc tiếp cận kiến thức, tình trạng hổng kiến thức, cùng với sự mất niềm tin của giáo viên và phụ huynh đang tạo nên một làn sóng phản đối ngầm. Đây là những lý do chính đáng để chúng ta phải xem xét lại và có thể là làm lại từ đầu.
Đầu tư cho tương lai, đừng tiếc tiền
Không ít ý kiến phản đối việc biên soạn một bộ sách giáo khoa chung mới vì lý do tốn kém. Đúng, chi phí là một vấn đề lớn, và chắc chắn sẽ tốn rất nhiều tiền. Tuy nhiên, chúng ta cần nhìn nhận việc này như một khoản đầu tư cho tương lai.
Đầu tư vào giáo dục là đầu tư vào con người, vào thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước. Nếu chất lượng giáo dục đi xuống, hậu quả sẽ không chỉ là vấn đề học vấn mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển xã hội trong dài hạn. Tiết kiệm chi phí cho một vấn đề cốt lõi như giáo dục của hàng triệu học sinh liệu có phải là một quyết định sáng suốt?
Với những lý do trên, việc biên soạn lại một bộ giáo khoa chung, có chất lượng cao, dễ hiểu, phù hợp với giáo viên và học sinh là một giải pháp hoàn toàn chính xác và cần thiết lúc này.
Đó không phải là một bước lùi, mà là một bước đi chiến lược, để chúng ta có thể làm lại từ đầu một cách vững vàng hơn, vì một nền giáo dục tốt đẹp hơn cho tương lai.
