Đoạn Video
Ảnh
Điểm Nóng Nga Ukraine
Thành viên nổi tiếng
Gần đây, truyền thông thế giới chủ yếu dồn sự chú ý vào nước Mỹ: Elon Musk muốn lập đảng chính trị thứ ba, còn ông Trump thì đang thúc đẩy chính sách thuế mới. Trong khi đó, chiến sự giữa Nga và Ukraine vẫn tiếp diễn, xung đột ở Trung Đông vẫn chưa có hồi kết, nhưng có vẻ nhiều người đã bắt đầu mệt mỏi vì nghe quá nhiều tin xấu. Tuy nhiên, có một căng thẳng khác đang âm thầm leo thang mà ít ai để ý: quan hệ giữa Nga và Azerbaijan đang rạn nứt nghiêm trọng.
Azerbaijan là quốc gia nhỏ ở vùng Kavkaz, có khoảng 10 triệu dân và nổi tiếng với trữ lượng dầu mỏ lớn. Nơi đây từng là mục tiêu của Hitler trong Thế chiến II vì các mỏ dầu Baku. Sau khi Liên Xô tan rã, Nga và Azerbaijan vẫn giữ mối quan hệ khá ổn định. Dù là đồng minh của Armenia, Nga từng giữ thế trung lập khi Azerbaijan và Armenia xảy ra chiến tranh vài năm trước. Nhờ đó, Azerbaijan đã chiếm lại vùng Nagorno-Karabakh từ tay Armenia.
Nhưng gần đây, quan hệ hai nước đang xấu đi nhanh chóng.
Mới đây, cảnh sát Nga đã bắt giữ 6 người gốc Azerbaijan trong một cuộc điều tra ở Yekaterinburg. Dù họ có quốc tịch Nga, hai người đã chết - một người được cho là bị đau tim, người còn lại đang điều tra nguyên nhân. Phía Azerbaijan lại cáo buộc Nga ngược đãi người Azerbaijan dựa trên lý do sắc tộc.
Ngay sau đó, Azerbaijan bắt giữ một số nhà báo của hãng thông tấn Nga Sputnik. Hình ảnh những người bị bắt tay bị còng, mặt đầy máu được công khai rộng rãi, một tín hiệu cho thấy tình hình đang rất căng.
Người đứng đầu Sputnik tức giận, nói rằng người Nga “bị đối xử như khủng bố”. Nga lập tức triệu tập đại sứ Azerbaijan để phản đối, còn Azerbaijan thì lên tiếng tố cáo cảnh sát Nga sử dụng “tra tấn”. Hai bên qua lại căng thẳng, dẫn đến việc hủy hàng loạt chuyến thăm ngoại giao giữa đôi bên.
Nhưng nguyên nhân không chỉ là vụ bắt giữ. Một chuyện quan trọng khác là vụ rơi máy bay Azerbaijan cuối năm ngoái. Chuyến bay khởi hành từ Baku đến Chechnya nhưng bị rơi gần Kazakhstan, làm 38 người chết. Azerbaijan cho rằng máy bay bị Nga bắn nhầm bằng tên lửa phòng không, và dù phi công cố gắng hạ cánh khẩn cấp ở Nga, họ bị từ chối. Tổng thống Putin sau đó có xin lỗi, nhưng người dân Azerbaijan vẫn rất phẫn nộ.
Dấu hiệu rõ ràng là Tổng thống Azerbaijan dù ban đầu nhận lời tham dự duyệt binh tại Quảng trường Đỏ đã đột ngột từ chối tham gia, lấy lý do “công việc quan trọng hơn”.
Một số thông tin còn cho rằng căng thẳng còn liên quan đến Hành lang Zangezur - con đường nối liền Azerbaijan với vùng đất tách biệt Nakhchivan và Thổ Nhĩ Kỳ, đi qua lãnh thổ Armenia. Nga được cho là phản đối hành lang này vì sợ làm suy yếu ảnh hưởng của mình tại khu vực. Trong khi đó, một đồng minh thân cận của Azerbaijan và là thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ đang xây dựng căn cứ quân sự ở đây. Điều này khiến Nga càng lo ngại rằng Azerbaijan sẽ trở thành “Ukraine thứ hai”.
Chưa thể kiểm chứng được những thông tin này, nhưng thực tế là Azerbaijan giờ đã đủ tự tin để phản ứng mạnh mẽ với Nga. Với những chiến thắng quân sự gần đây, nền kinh tế đang lên và sự hậu thuẫn của Thổ Nhĩ Kỳ và Israel, Azerbaijan đang ở thế thượng phong. Trong khi đó, Nga đang mải lo chiến tranh Ukraine và căng thẳng với phương Tây nên không đủ sức xử lý thêm mối họa mới.
Thậm chí, sau khi quan hệ Nga - Azerbaijan trở nên căng thẳng, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã lập tức gọi điện chia buồn với Azerbaijan và tuyên bố ủng hộ họ trong vấn đề “Nga đối xử ******* với công dân Azerbaijan”.
Tình hình hiện nay rất nhạy cảm. Dù khả năng xung đột quân sự toàn diện là thấp, nhưng quan hệ hai nước chắc chắn sẽ còn lạnh nhạt trong thời gian dài. Vết rạn này không dễ hàn gắn.
Từ góc nhìn cá nhân, có ba điều đáng suy ngẫm:
Thứ nhất, việc thực thi pháp luật quá mức ở cả hai phía đang đẩy mối quan hệ vào vòng xoáy nguy hiểm. Dù lý do là gì, đã có người Azerbaijan đã chết dưới tay cảnh sát Nga - đó là điều không thể bào chữa. Ngược lại, việc Azerbaijan bắt giữ nhà báo Nga với cách thức bạo lực cũng khiến người Nga tổn thương sâu sắc. Những hành vi như vậy dễ thổi bùng chủ nghĩa dân tộc và khiến hai bên càng thêm thù hằn.
Thứ hai, vùng Kavkaz vốn đã bất ổn trong nhiều thập kỷ. Từ chiến tranh Chechnya, xung đột Nga-Gruzia, đến chiến tranh Nagorno-Karabakh, chưa lúc nào khu vực này yên ổn. Mỹ, phương Tây, Thổ Nhĩ Kỳ và Israel đều có mặt ở đây - biến Kavkaz thành một thùng thuốc súng lớn.
Thứ ba, trên trường quốc tế, không có bạn bè hay kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích là lâu dài. Nga từng thân với Armenia, giờ lại căng thẳng. Nga từng khá gần gũi với Azerbaijan, nay trở mặt. Nga từng có chiến tranh với Gruzia, giờ lại làm hòa. Mọi thứ đều xoay quanh lợi ích.
Trong khi Nga đang phải đối phó với Ukraine, ba nước Baltic và giờ là cả Azerbaijan, có lẽ đã đến lúc Nga cần rà soát lại chính sách đối ngoại với các nước láng giềng – vì ngay cả Armenia, “đồng minh” lâu năm, cũng chỉ đang ngồi xem Nga gặp rắc rối.
Trên đời, nếu bạn cư xử không đúng, cuối cùng cũng sẽ phải trả giá. Đó là quy luật không ai tránh được.
Azerbaijan là quốc gia nhỏ ở vùng Kavkaz, có khoảng 10 triệu dân và nổi tiếng với trữ lượng dầu mỏ lớn. Nơi đây từng là mục tiêu của Hitler trong Thế chiến II vì các mỏ dầu Baku. Sau khi Liên Xô tan rã, Nga và Azerbaijan vẫn giữ mối quan hệ khá ổn định. Dù là đồng minh của Armenia, Nga từng giữ thế trung lập khi Azerbaijan và Armenia xảy ra chiến tranh vài năm trước. Nhờ đó, Azerbaijan đã chiếm lại vùng Nagorno-Karabakh từ tay Armenia.
Nhưng gần đây, quan hệ hai nước đang xấu đi nhanh chóng.
Mới đây, cảnh sát Nga đã bắt giữ 6 người gốc Azerbaijan trong một cuộc điều tra ở Yekaterinburg. Dù họ có quốc tịch Nga, hai người đã chết - một người được cho là bị đau tim, người còn lại đang điều tra nguyên nhân. Phía Azerbaijan lại cáo buộc Nga ngược đãi người Azerbaijan dựa trên lý do sắc tộc.
Ngay sau đó, Azerbaijan bắt giữ một số nhà báo của hãng thông tấn Nga Sputnik. Hình ảnh những người bị bắt tay bị còng, mặt đầy máu được công khai rộng rãi, một tín hiệu cho thấy tình hình đang rất căng.
Người đứng đầu Sputnik tức giận, nói rằng người Nga “bị đối xử như khủng bố”. Nga lập tức triệu tập đại sứ Azerbaijan để phản đối, còn Azerbaijan thì lên tiếng tố cáo cảnh sát Nga sử dụng “tra tấn”. Hai bên qua lại căng thẳng, dẫn đến việc hủy hàng loạt chuyến thăm ngoại giao giữa đôi bên.
Nhưng nguyên nhân không chỉ là vụ bắt giữ. Một chuyện quan trọng khác là vụ rơi máy bay Azerbaijan cuối năm ngoái. Chuyến bay khởi hành từ Baku đến Chechnya nhưng bị rơi gần Kazakhstan, làm 38 người chết. Azerbaijan cho rằng máy bay bị Nga bắn nhầm bằng tên lửa phòng không, và dù phi công cố gắng hạ cánh khẩn cấp ở Nga, họ bị từ chối. Tổng thống Putin sau đó có xin lỗi, nhưng người dân Azerbaijan vẫn rất phẫn nộ.
Dấu hiệu rõ ràng là Tổng thống Azerbaijan dù ban đầu nhận lời tham dự duyệt binh tại Quảng trường Đỏ đã đột ngột từ chối tham gia, lấy lý do “công việc quan trọng hơn”.
Một số thông tin còn cho rằng căng thẳng còn liên quan đến Hành lang Zangezur - con đường nối liền Azerbaijan với vùng đất tách biệt Nakhchivan và Thổ Nhĩ Kỳ, đi qua lãnh thổ Armenia. Nga được cho là phản đối hành lang này vì sợ làm suy yếu ảnh hưởng của mình tại khu vực. Trong khi đó, một đồng minh thân cận của Azerbaijan và là thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ đang xây dựng căn cứ quân sự ở đây. Điều này khiến Nga càng lo ngại rằng Azerbaijan sẽ trở thành “Ukraine thứ hai”.
Chưa thể kiểm chứng được những thông tin này, nhưng thực tế là Azerbaijan giờ đã đủ tự tin để phản ứng mạnh mẽ với Nga. Với những chiến thắng quân sự gần đây, nền kinh tế đang lên và sự hậu thuẫn của Thổ Nhĩ Kỳ và Israel, Azerbaijan đang ở thế thượng phong. Trong khi đó, Nga đang mải lo chiến tranh Ukraine và căng thẳng với phương Tây nên không đủ sức xử lý thêm mối họa mới.
Thậm chí, sau khi quan hệ Nga - Azerbaijan trở nên căng thẳng, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã lập tức gọi điện chia buồn với Azerbaijan và tuyên bố ủng hộ họ trong vấn đề “Nga đối xử ******* với công dân Azerbaijan”.
Tình hình hiện nay rất nhạy cảm. Dù khả năng xung đột quân sự toàn diện là thấp, nhưng quan hệ hai nước chắc chắn sẽ còn lạnh nhạt trong thời gian dài. Vết rạn này không dễ hàn gắn.
Từ góc nhìn cá nhân, có ba điều đáng suy ngẫm:
Thứ nhất, việc thực thi pháp luật quá mức ở cả hai phía đang đẩy mối quan hệ vào vòng xoáy nguy hiểm. Dù lý do là gì, đã có người Azerbaijan đã chết dưới tay cảnh sát Nga - đó là điều không thể bào chữa. Ngược lại, việc Azerbaijan bắt giữ nhà báo Nga với cách thức bạo lực cũng khiến người Nga tổn thương sâu sắc. Những hành vi như vậy dễ thổi bùng chủ nghĩa dân tộc và khiến hai bên càng thêm thù hằn.
Thứ hai, vùng Kavkaz vốn đã bất ổn trong nhiều thập kỷ. Từ chiến tranh Chechnya, xung đột Nga-Gruzia, đến chiến tranh Nagorno-Karabakh, chưa lúc nào khu vực này yên ổn. Mỹ, phương Tây, Thổ Nhĩ Kỳ và Israel đều có mặt ở đây - biến Kavkaz thành một thùng thuốc súng lớn.
Thứ ba, trên trường quốc tế, không có bạn bè hay kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích là lâu dài. Nga từng thân với Armenia, giờ lại căng thẳng. Nga từng khá gần gũi với Azerbaijan, nay trở mặt. Nga từng có chiến tranh với Gruzia, giờ lại làm hòa. Mọi thứ đều xoay quanh lợi ích.
Trong khi Nga đang phải đối phó với Ukraine, ba nước Baltic và giờ là cả Azerbaijan, có lẽ đã đến lúc Nga cần rà soát lại chính sách đối ngoại với các nước láng giềng – vì ngay cả Armenia, “đồng minh” lâu năm, cũng chỉ đang ngồi xem Nga gặp rắc rối.
Trên đời, nếu bạn cư xử không đúng, cuối cùng cũng sẽ phải trả giá. Đó là quy luật không ai tránh được.
