Đoạn Video
Ảnh
Hưng Nghé
Thành viên nổi tiếng
Chỉ cách đây một thập kỷ, cái tên Muhammad al-Jawlani còn đồng nghĩa với khủng bố trong mắt phương Tây, với phần thưởng 10 triệu USD treo trên đầu từ chương trình Rewards for Justice của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Thế nhưng, mới đây hình ảnh ông bắt tay Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại một sự kiện ngoại giao ở Paris đã khiến cả thế giới ngỡ ngàng, như một minh chứng cho sự thay đổi khó lường của thời cuộc.
Muhammad al-Jawlani, hay còn được biết đến với cái tên Abu Mohammed al-Jawlani, sinh năm 1982 tại Syria. Ông từng là một chiến binh jihad tham gia kháng chiến ở Iraq trước khi được Abu Bakr al-Baghdadi, lãnh đạo al-Qaeda tại Iraq, gửi đến Syria vào năm 2011. Tại đây, al-Jawlani thành lập al-Nusra Front, một nhóm vũ trang liên kết với al-Qaeda, với mục tiêu lật đổ chính quyền Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến Syria. Đến năm 2017, al-Nusra Front hợp nhất với một số nhóm đối lập khác để trở thành Hayat Tahrir al-Sham, và al-Jawlani tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo. Sau cuộc tấn công chớp nhoáng lật đổ Assad vào tháng 12 năm 2024, ông trở thành tổng thống Syria với tên thật Ahmed al-Sharaa.
Vào thời kỳ đỉnh điểm của al-Nusra Front từ năm 2012 đến 2017, nhóm này đã gây ra hàng loạt vụ tấn công đẫm máu tại Syria, từ các vụ đánh bom liều chết ở Damascus, Homs, đến Quneitra, cướp đi sinh mạng của hàng trăm thường dân. Al-Jawlani công khai tuyên thệ trung thành với Ayman al-Zawahiri, lãnh đạo al-Qaeda, vào năm 2013, khiến cả Mỹ và Liên Hợp Quốc coi ông là một mối đe dọa toàn cầu. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ liệt al-Nusra Front vào danh sách Tổ chức Khủng bố Nước ngoài vào tháng 12 năm 2012, và al-Jawlani bị chỉ định là Kẻ Khủng bố Toàn cầu Đặc biệt vào năm 2013. Liên Hợp Quốc cũng đưa ông vào danh sách trừng phạt, áp đặt lệnh cấm đi lại, đóng băng tài sản, và cấm vận vũ khí. Năm 2015, một poster truy nã của Rewards for Justice với dòng chữ “STOP THIS TERRORIST” được phát hành, treo thưởng 10 triệu USD cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ al-Jawlani, biến ông thành một trong những mục tiêu bị truy lùng gắt gao nhất thời bấy giờ.
Thế nhưng, chỉ sau một thập kỷ, mọi thứ đã đảo chiều. Hình ảnh al-Jawlani, nay là Ahmed al-Sharaa, mỉm cười bắt tay Macron tại Paris vào năm 2025 cho thấy một sự chuyển đổi không thể tưởng tượng nổi. Sự thay đổi này bắt nguồn từ chính những bước đi chiến lược của al-Jawlani và bối cảnh địa chính trị mới. Từ năm 2016, al-Jawlani bắt đầu tái định vị bản thân và Hayat Tahrir al-Sham, tuyên bố cắt đứt quan hệ với al-Qaeda, đổi tên tổ chức, và tập trung vào việc quản lý lãnh thổ hơn là theo đuổi jihad toàn cầu. Dù Mỹ và EU vẫn giữ thái độ nghi ngờ, ông dần được nhìn nhận như một lãnh đạo thực dụng, đặc biệt khi nhóm của ông kiểm soát Idlib và sau đó lật đổ Assad, mở ra một chương mới cho Syria.
Trong bối cảnh đó, phương Tây, đặc biệt là châu Âu, nhận thấy cơ hội để giảm ảnh hưởng của Nga và Iran tại Syria sau khi Assad sụp đổ. Al-Sharaa, với tư cách lãnh đạo mới của Syria, trở thành một đối tác tiềm năng để đạt được mục tiêu này. Dù tổ chức của ông vẫn bị liệt vào danh sách khủng bố, các nước như Pháp nhận ra rằng việc đối thoại với al-Sharaa là cần thiết để bảo vệ lợi ích chiến lược của mình. Tháng 2 năm 2025, Macron đã mời al-Sharaa đến Pháp, và hình ảnh hai người ôm nhau, bắt tay thân thiết tại một sự kiện ngoại giao chính là biểu tượng cho sự thực dụng trong chính sách ngoại giao của châu Âu. Từ một kẻ bị truy lùng gắt gao, al-Jawlani giờ đây đã trở thành người được chào đón trên trường quốc tế, một hành trình cho thấy cách mà lợi ích địa chính trị có thể xoay chuyển cả những nhãn mác tưởng chừng không thể thay đổi.
Muhammad al-Jawlani, hay còn được biết đến với cái tên Abu Mohammed al-Jawlani, sinh năm 1982 tại Syria. Ông từng là một chiến binh jihad tham gia kháng chiến ở Iraq trước khi được Abu Bakr al-Baghdadi, lãnh đạo al-Qaeda tại Iraq, gửi đến Syria vào năm 2011. Tại đây, al-Jawlani thành lập al-Nusra Front, một nhóm vũ trang liên kết với al-Qaeda, với mục tiêu lật đổ chính quyền Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến Syria. Đến năm 2017, al-Nusra Front hợp nhất với một số nhóm đối lập khác để trở thành Hayat Tahrir al-Sham, và al-Jawlani tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo. Sau cuộc tấn công chớp nhoáng lật đổ Assad vào tháng 12 năm 2024, ông trở thành tổng thống Syria với tên thật Ahmed al-Sharaa.
Vào thời kỳ đỉnh điểm của al-Nusra Front từ năm 2012 đến 2017, nhóm này đã gây ra hàng loạt vụ tấn công đẫm máu tại Syria, từ các vụ đánh bom liều chết ở Damascus, Homs, đến Quneitra, cướp đi sinh mạng của hàng trăm thường dân. Al-Jawlani công khai tuyên thệ trung thành với Ayman al-Zawahiri, lãnh đạo al-Qaeda, vào năm 2013, khiến cả Mỹ và Liên Hợp Quốc coi ông là một mối đe dọa toàn cầu. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ liệt al-Nusra Front vào danh sách Tổ chức Khủng bố Nước ngoài vào tháng 12 năm 2012, và al-Jawlani bị chỉ định là Kẻ Khủng bố Toàn cầu Đặc biệt vào năm 2013. Liên Hợp Quốc cũng đưa ông vào danh sách trừng phạt, áp đặt lệnh cấm đi lại, đóng băng tài sản, và cấm vận vũ khí. Năm 2015, một poster truy nã của Rewards for Justice với dòng chữ “STOP THIS TERRORIST” được phát hành, treo thưởng 10 triệu USD cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ al-Jawlani, biến ông thành một trong những mục tiêu bị truy lùng gắt gao nhất thời bấy giờ.
Thế nhưng, chỉ sau một thập kỷ, mọi thứ đã đảo chiều. Hình ảnh al-Jawlani, nay là Ahmed al-Sharaa, mỉm cười bắt tay Macron tại Paris vào năm 2025 cho thấy một sự chuyển đổi không thể tưởng tượng nổi. Sự thay đổi này bắt nguồn từ chính những bước đi chiến lược của al-Jawlani và bối cảnh địa chính trị mới. Từ năm 2016, al-Jawlani bắt đầu tái định vị bản thân và Hayat Tahrir al-Sham, tuyên bố cắt đứt quan hệ với al-Qaeda, đổi tên tổ chức, và tập trung vào việc quản lý lãnh thổ hơn là theo đuổi jihad toàn cầu. Dù Mỹ và EU vẫn giữ thái độ nghi ngờ, ông dần được nhìn nhận như một lãnh đạo thực dụng, đặc biệt khi nhóm của ông kiểm soát Idlib và sau đó lật đổ Assad, mở ra một chương mới cho Syria.
Trong bối cảnh đó, phương Tây, đặc biệt là châu Âu, nhận thấy cơ hội để giảm ảnh hưởng của Nga và Iran tại Syria sau khi Assad sụp đổ. Al-Sharaa, với tư cách lãnh đạo mới của Syria, trở thành một đối tác tiềm năng để đạt được mục tiêu này. Dù tổ chức của ông vẫn bị liệt vào danh sách khủng bố, các nước như Pháp nhận ra rằng việc đối thoại với al-Sharaa là cần thiết để bảo vệ lợi ích chiến lược của mình. Tháng 2 năm 2025, Macron đã mời al-Sharaa đến Pháp, và hình ảnh hai người ôm nhau, bắt tay thân thiết tại một sự kiện ngoại giao chính là biểu tượng cho sự thực dụng trong chính sách ngoại giao của châu Âu. Từ một kẻ bị truy lùng gắt gao, al-Jawlani giờ đây đã trở thành người được chào đón trên trường quốc tế, một hành trình cho thấy cách mà lợi ích địa chính trị có thể xoay chuyển cả những nhãn mác tưởng chừng không thể thay đổi.
