Đoạn Video
Ảnh
Thanh Hải Lucky
Thanh Hải Lucky
Tuần qua, đọc một cậu bé 18 tuổi ở Đồng Tháp không, cháu nội trong nhà, đã phá cửa phòng ông bà để trộm vàng nữ trang và tiền mặt trị giá tới 300 triệu đồng, chỉ vì… muốn nạp tiền chơi game khiến mình thực sự buồn và thấy chua xót. Vụ việc xảy ra vào ngày 14/10. Hôm đó, ông bà cùng cháu nội Trần Nhật Duy rời khỏi nhà đi làm. Cửa nẻo khóa kỹ. Chiều trở về, ông bà phát hiện cửa phòng ngủ bị phá, vàng và tiền mặt trong phòng biến mất. Sau khi điều tra, công an xác định chính cháu Duy là thủ phạm. Cậu đã lấy tài sản của ông bà nội để phục vụ cho nhu cầu “nạp game”. 40 triệu đồng trong số tài sản mất trộm đã được cháu khai là dùng để nạp vào game online.
Thưa quý phụ huynh, đây không còn là chuyện “con mê game chút thôi” nữa. Đây là một hồi chuông cảnh tỉnh, một lời cảnh báo đỏ rực rằng: Khi chúng ta không kiểm soát game, thì game sẽ điều khiển con cái của chúng ta. Không ít cha mẹ đang mơ hồ trước việc con “chơi một chút cho vui”, nhưng rồi chút đó ngày càng dài, dần dần con lén lút nạp tiền, bỏ học, nói dối, sống trong thế giới ảo, và đến khi phụ huynh phát hiện ra thì hậu quả đã thành... hiện thực, không còn ảo nữa.
Câu hỏi lớn đặt ra là: Phụ huynh phải làm gì khi con bắt đầu nghiện game? Đây là điều mình vẫn thường tư vấn cho các phụ huynh Lucky khi chứng kiến các con đến học theemtoasn, văn, Anh, IELTS thường tranh thủ từng phút trước giờ học để chơi nốt ván game trên điện thoại di động, quên cả ăn uống. Trên thực tế, hơn 90% phụ huynh khi nghe cô chia sẻ rằng con mình thường xuyên chơi game, thậm chí lén dùng điện thoại trong giờ học, thì phản ứng đầu tiên gần như giống nhau: mắng con một trận tơi bời, tịch thu điện thoại và yêu cầu thầy cô nghiêm khắc kiểm tra, thu máy trong giờ. Cô hiểu cảm giác lo lắng, thậm chí là thất vọng của cha mẹ khi biết con sa đà vào game, nhưng đáng tiếc phản ứng đó, dù xuất phát từ tình thương, lại không thật sự hiệu quả. Việc cấm đoán ngay lập tức, dùng sự giận dữ để kiểm soát, thường khiến con lùi sâu hơn vào thế giới ảo hoặc tìm cách nói dối để được tiếp tục chơi. Bởi vì cốt lõi vấn đề không nằm ở chiếc điện thoại hay trò chơi, mà nằm ở chỗ vì sao con lại chọn game thay vì những điều khác trong đời sống thật. Nếu không hiểu lý do sâu xa ấy, mọi biện pháp mạnh tay chỉ giải quyết được phần ngọn, chứ không thể chạm đến gốc rễ của vấn đề.
Trước tiên, cô Hải Lucky thường chọn cách trao đổi thẳng thắn với các con: game không xấu. Game, bản thân nó không có tội. Có những trò chơi giúp luyện trí nhớ, tăng phản xạ, giải trí lành mạnh. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ: các con chơi bao lâu, chơi với mục đích gì, có kiểm soát hay không. Khi mình nói vậy, các bạn Th Vượng, B Minh, Trung Hải… các bạn hay tranh thủ chơi game trước và sau giờ học IELTS đều công nhận và cảm thấy được đồng cảm. (hihi) Vì vậy, cha mẹ đừng vội cấm sạch vì càng cấm, trẻ càng tìm cách lén chơi. Hãy thay thế sự cấm đoán bằng sự quản lý có định hướng. Cha mẹ nên thiết lập một “hợp đồng chơi game” rõ ràng: mỗi ngày hoặc mỗi tuần được chơi bao nhiêu thời gian, chơi vào lúc nào (sau khi hoàn tất bài vở), tuyệt đối không nạp tiền. Và nếu con vi phạm, sẽ có hình thức xử lý phù hợp như tạm dừng quyền chơi trong vài ngày hoặc giảm thời lượng. Nói tóm lại: không cấm tuyệt đối, nhưng phải có luật chơi nghiêm túc.
Tiếp theo, phụ huynh cần quan sát những dấu hiệu của việc con bắt đầu “nghiện game”. Nếu con hay nói dối về thời gian chơi, tỏ ra cáu gắt khi bị nhắc nhở, lén xin hoặc trộm tiền, học hành sa sút, sinh hoạt thất thường, sống khép kín, ít giao tiếp với người thân thì đó là báo động đỏ. Nếu con có từ 2–3 dấu hiệu trở lên, cha mẹ cần hành động ngay. Việc can thiệp sớm giúp giảm thiểu những hậu quả lớn hơn về sau.
Một điều quan trọng mà phụ huynh thường bỏ qua, đó là hiểu rằng: game không phải là nhu cầu sống còn, mà là sự thay thế. Trẻ nghiện game vì không có hoạt động nào thú vị hơn ngoài đời thực. Nếu mỗi ngày của con chỉ có học – mắng – học – mắng, thì game trở thành nơi trú ẩn, nơi con được là “người hùng”, được tự do, được ghi nhận. Vì thế, thay vì chỉ cấm game, phụ huynh cần xây dựng cho con một đời sống thực sự thú vị. Hãy cho con vận động, chơi thể thao, học nhạc, đi cắm trại, làm việc nhóm, tham gia các hoạt động xã hội. Hãy giao cho con những công việc nhỏ trong gia đình để con cảm nhận được giá trị của mình. Và đặc biệt, hãy trò chuyện với con mỗi ngày không phải chỉ để hỏi “học bài chưa?” mà là để hỏi “Hôm nay con vui điều gì? Có gì làm con buồn không?”. Chỉ cần một chút thời gian, một chút lắng nghe, có thể giúp con không cần phải trốn vào thế giới ảo nữa.
Và nếu con đã nghiện nặng? Đừng ngại tìm đến chuyên gia tâm lý. Đó không phải là điều gì xấu hổ, mà là một hành động dũng cảm và đầy trách nhiệm. Nghiện game cũng giống như nghiện chất kích thích cần liệu trình, cần đồng hành, cần người hướng dẫn. Hãy tìm đến những trung tâm tham vấn giáo dục uy tín, chuyên gia tâm lý trẻ vị thành niên. Và quan trọng nhất, cha mẹ phải đồng hành cùng con trong quá trình “cai game” đừng phó mặc rồi nghĩ rằng chuyên gia sẽ làm thay mọi việc. Chính cha mẹ là người giữ kết nối cảm xúc bền vững nhất với con.
Cô Thanh Hải Lucky muốn nhắn nhủ một điều sau cùng: Cháu nội trong vụ việc ở Đồng Tháp không phải là đứa trẻ hư bẩm sinh, mà chỉ là một đứa trẻ lạc đường mà không ai kịp kéo lại. Gia đình nào cũng thương con. Nhưng thương phải đúng cách kịp lúc và có hiểu biết. Từ câu chuyện buồn này, cô hy vọng tất cả chúng ta sẽ tỉnh thức hơn trong việc nuôi dạy con thời đại số: kiểm soát game chứ không kiểm soát con, hiểu con để giúp chứ không chỉ la con để răn đe, và tạo một gia đình đủ ấm để con không cần tìm hơi ấm qua màn hình điện thoại.
Nếu quý phụ huynh cần cô chia sẻ thêm cách lập “bản cam kết chơi game thông minh” với con, hoặc kế hoạch giảm dần thời gian chơi game mà không gây căng thẳng, đừng ngần ngại nhắn cho cô nhé.
Cô Thanh Hải Lucky
Tư vấn Tâm lý Giáo dục & Hướng nghiệp
Thưa quý phụ huynh, đây không còn là chuyện “con mê game chút thôi” nữa. Đây là một hồi chuông cảnh tỉnh, một lời cảnh báo đỏ rực rằng: Khi chúng ta không kiểm soát game, thì game sẽ điều khiển con cái của chúng ta. Không ít cha mẹ đang mơ hồ trước việc con “chơi một chút cho vui”, nhưng rồi chút đó ngày càng dài, dần dần con lén lút nạp tiền, bỏ học, nói dối, sống trong thế giới ảo, và đến khi phụ huynh phát hiện ra thì hậu quả đã thành... hiện thực, không còn ảo nữa.
Câu hỏi lớn đặt ra là: Phụ huynh phải làm gì khi con bắt đầu nghiện game? Đây là điều mình vẫn thường tư vấn cho các phụ huynh Lucky khi chứng kiến các con đến học theemtoasn, văn, Anh, IELTS thường tranh thủ từng phút trước giờ học để chơi nốt ván game trên điện thoại di động, quên cả ăn uống. Trên thực tế, hơn 90% phụ huynh khi nghe cô chia sẻ rằng con mình thường xuyên chơi game, thậm chí lén dùng điện thoại trong giờ học, thì phản ứng đầu tiên gần như giống nhau: mắng con một trận tơi bời, tịch thu điện thoại và yêu cầu thầy cô nghiêm khắc kiểm tra, thu máy trong giờ. Cô hiểu cảm giác lo lắng, thậm chí là thất vọng của cha mẹ khi biết con sa đà vào game, nhưng đáng tiếc phản ứng đó, dù xuất phát từ tình thương, lại không thật sự hiệu quả. Việc cấm đoán ngay lập tức, dùng sự giận dữ để kiểm soát, thường khiến con lùi sâu hơn vào thế giới ảo hoặc tìm cách nói dối để được tiếp tục chơi. Bởi vì cốt lõi vấn đề không nằm ở chiếc điện thoại hay trò chơi, mà nằm ở chỗ vì sao con lại chọn game thay vì những điều khác trong đời sống thật. Nếu không hiểu lý do sâu xa ấy, mọi biện pháp mạnh tay chỉ giải quyết được phần ngọn, chứ không thể chạm đến gốc rễ của vấn đề.
Trước tiên, cô Hải Lucky thường chọn cách trao đổi thẳng thắn với các con: game không xấu. Game, bản thân nó không có tội. Có những trò chơi giúp luyện trí nhớ, tăng phản xạ, giải trí lành mạnh. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ: các con chơi bao lâu, chơi với mục đích gì, có kiểm soát hay không. Khi mình nói vậy, các bạn Th Vượng, B Minh, Trung Hải… các bạn hay tranh thủ chơi game trước và sau giờ học IELTS đều công nhận và cảm thấy được đồng cảm. (hihi) Vì vậy, cha mẹ đừng vội cấm sạch vì càng cấm, trẻ càng tìm cách lén chơi. Hãy thay thế sự cấm đoán bằng sự quản lý có định hướng. Cha mẹ nên thiết lập một “hợp đồng chơi game” rõ ràng: mỗi ngày hoặc mỗi tuần được chơi bao nhiêu thời gian, chơi vào lúc nào (sau khi hoàn tất bài vở), tuyệt đối không nạp tiền. Và nếu con vi phạm, sẽ có hình thức xử lý phù hợp như tạm dừng quyền chơi trong vài ngày hoặc giảm thời lượng. Nói tóm lại: không cấm tuyệt đối, nhưng phải có luật chơi nghiêm túc.
Tiếp theo, phụ huynh cần quan sát những dấu hiệu của việc con bắt đầu “nghiện game”. Nếu con hay nói dối về thời gian chơi, tỏ ra cáu gắt khi bị nhắc nhở, lén xin hoặc trộm tiền, học hành sa sút, sinh hoạt thất thường, sống khép kín, ít giao tiếp với người thân thì đó là báo động đỏ. Nếu con có từ 2–3 dấu hiệu trở lên, cha mẹ cần hành động ngay. Việc can thiệp sớm giúp giảm thiểu những hậu quả lớn hơn về sau.
Một điều quan trọng mà phụ huynh thường bỏ qua, đó là hiểu rằng: game không phải là nhu cầu sống còn, mà là sự thay thế. Trẻ nghiện game vì không có hoạt động nào thú vị hơn ngoài đời thực. Nếu mỗi ngày của con chỉ có học – mắng – học – mắng, thì game trở thành nơi trú ẩn, nơi con được là “người hùng”, được tự do, được ghi nhận. Vì thế, thay vì chỉ cấm game, phụ huynh cần xây dựng cho con một đời sống thực sự thú vị. Hãy cho con vận động, chơi thể thao, học nhạc, đi cắm trại, làm việc nhóm, tham gia các hoạt động xã hội. Hãy giao cho con những công việc nhỏ trong gia đình để con cảm nhận được giá trị của mình. Và đặc biệt, hãy trò chuyện với con mỗi ngày không phải chỉ để hỏi “học bài chưa?” mà là để hỏi “Hôm nay con vui điều gì? Có gì làm con buồn không?”. Chỉ cần một chút thời gian, một chút lắng nghe, có thể giúp con không cần phải trốn vào thế giới ảo nữa.
Và nếu con đã nghiện nặng? Đừng ngại tìm đến chuyên gia tâm lý. Đó không phải là điều gì xấu hổ, mà là một hành động dũng cảm và đầy trách nhiệm. Nghiện game cũng giống như nghiện chất kích thích cần liệu trình, cần đồng hành, cần người hướng dẫn. Hãy tìm đến những trung tâm tham vấn giáo dục uy tín, chuyên gia tâm lý trẻ vị thành niên. Và quan trọng nhất, cha mẹ phải đồng hành cùng con trong quá trình “cai game” đừng phó mặc rồi nghĩ rằng chuyên gia sẽ làm thay mọi việc. Chính cha mẹ là người giữ kết nối cảm xúc bền vững nhất với con.
Cô Thanh Hải Lucky muốn nhắn nhủ một điều sau cùng: Cháu nội trong vụ việc ở Đồng Tháp không phải là đứa trẻ hư bẩm sinh, mà chỉ là một đứa trẻ lạc đường mà không ai kịp kéo lại. Gia đình nào cũng thương con. Nhưng thương phải đúng cách kịp lúc và có hiểu biết. Từ câu chuyện buồn này, cô hy vọng tất cả chúng ta sẽ tỉnh thức hơn trong việc nuôi dạy con thời đại số: kiểm soát game chứ không kiểm soát con, hiểu con để giúp chứ không chỉ la con để răn đe, và tạo một gia đình đủ ấm để con không cần tìm hơi ấm qua màn hình điện thoại.
Nếu quý phụ huynh cần cô chia sẻ thêm cách lập “bản cam kết chơi game thông minh” với con, hoặc kế hoạch giảm dần thời gian chơi game mà không gây căng thẳng, đừng ngần ngại nhắn cho cô nhé.
Cô Thanh Hải Lucky
Tư vấn Tâm lý Giáo dục & Hướng nghiệp
